جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از میان اقسام توحید در معارف قرآن، «توحید در ربوبیت» جایگاه ممتازی را به خود اختصاص داده است؛ به گونه‌ای که برخی بر این باورند که اکثر آیات مربوط به خداشناسی معطوف به توحید ربوبی هستند. یگانگی خداوند در تدبیر و کارگردانی عالم هستی مورد اتفاق همه مفسران بوده اما برخی تفاصیل آن نزد مفسران مختلف، متفاوت است. ایده اصلی این نوشتار بررسی تطبیقی محوریت توحید ربوبی در تفسیر المیزان و المنار با هدف شناسایی و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه دو مجموعه تفسیری نامبرده است. بدین منظور با تقسیم معارف قرآنی به اعتقادی و ارزشی، محوریت توحید ربوبی را در دو حوزه مذکور مورد پی‌جویی قرار دادیم. یافته‌های این پژوهش نشان داد که المیزان و المنار در محوریت توحید ربوبی، فطری بودن، و قابل اثبات بودن آن با دلایل عقلی، همسو و هم‌نظر هستند. همچنین آنها در تبیین رابطه میان توحید ربوبی و اصول اعتقادی عدل و معاد فی‌الجمله مسیر مشترکی را پیموده‌اند؛ به موازات این اشتراکات، علامه طباطبائی و رشیدرضا در مفهوم‌شناسی واژه «رب» و مشتقات آن معنایی متفاوت از دیگری را برگزیده‌اند و به تبع آن، در بیان تلازمات مفهومی ربوبیت الهی با سایر صفات، نظرات متفاوتی ارائه نموده‌اند. در تبیین اصل اعتقادی نبوت نیز در مورد محدوده رسالت انبیاء، قدرت پیامبران در تصرف امور و معجزات آنان دو مفسر نامبرده هم‌رأی نبوده-اند؛ در زمینه محوریت توحید ربوبی و معارف ارزشی مؤلفان المیزان و المنار به یکدیگر نزدیک بوده و اعتقاد به توحید ربوبی را موجب تغییرات سازنده بینشی و کنشی انسان موحد می‌دانند که ثمره عملی آن پیدایش و تقویت رفتارهای ارزشی و اخلاقی در او خواهد بود.

اسلام، خانواده را رکن اصلی و هسته مرکزی جامعه می شناسد وآن را اولین نهادی به شمار می آورد که تربیت و شکوفایی نسل جوان و سرانجام ترقی ملت ها را در پی دارد درآن شکل می گیرد. این کانون همواره مورد تهاجم فرهنگ بیگانه بوده است. از این رو، سلطه جهانی غرب با هدف تسلط بر منابع ملی و مادی کشورهای اسلامی و با استفاده از تکنولوژی و ابزارهای تبلیغاتی و... سعی دارد ارزش های فرهنگی و دینی مسلمانان را کم رنگ و نقش خانواده را در تربیت صحیح فرزندان بی اثر سازد تا نیروی نسل جوان را در پیشرفت و بالندگی کشورها از راه اشاعه فساد و بی بند و باری از بین ببرد. این موضوع هم نگران کننده و هم هشداری جدی برای خانواده ها و دست اندرکاران امور فرهنگی کشورها است. بنابراین، در این نوشتار سعی شده است ابتدا کارکردهای خانواده بررسی شود، سپس عناصر و نمادهای تهاجم فرهنگی که به کارکرد خانواده آسیب جدی می رساند و یا بر آن تاثیر دارد، ارزیابی گردد. سرانجام به منظور حراست از خانواده و کارکرد مثبت آن، راهکارهای دینی و فرهنگی متناسب با رسالت اسلامی و اجتماعی ارائه نماید.

قرآن کریم تمایل به پوشیده بودن را از امور فطری و درونی انسان می داند که از آغاز خلقت آدم و حوا در نهاد انسان به ودیعه گذاشته شده است. خداوند در قرآن به پیامبر اسلام (ص) خطاب می کند که به مردان زنان باایمان فرمان دهد تا برای پاسداشت پاکی ها و فضایل و رسیدن به کمال، نگاه های خویش را از نامحرم فروکاهند و دامان (عورت) خویش را بپوشانند و به زنان باایمان فرمان دهد که اندام ها و زینت هایشان را در برابر نامحرمان آشکار نسازند و خود را با مقنعه ها و چادرهایشان بپوشانند و با حفظ حریم در برابر مردان نامحرم و پرهیز از هرگونه رفتار تحریک آمیز، سلامت جامعه را پاس داشته و خود را نیز از آزارها و مزاحمت های هوس رانان مصون و محفوظ دارند. روایات منقول از معصومان (ع) در تفسیر آیات حجاب و همچنین شان نزول این آیات نیز موید و مکمل همین معناست.