جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی به دیدگاه آلبر کامو مبنی بر معنادارنبودن و پوچی زندگی پرداخته‏ایم. وی بر این باور است که خدا و جهان ماورایی وجود ندارد و همچنین دلیلی برای حضور انسان در این جهان و معنای ازپیش‏تعیین‏شده‏ای برای زندگی انسان وجود ندارد و انسان برای رهایی از این پوچی باید ارزش‏هایی را برای خود جعل کند. برخی از نقدهای وارد بر کامو عبارت‏اند از اینکه منحصرکردن دایرۀ معرفت بر امور تجربی از طریق تجربه قابل اثبات نیست. انسان به دلیل محصوربودن در عالم مادّه، توانایی تدوین برنامۀ جامع را برای زندگی‏اش ندارد. نبود معیاری ثابت برای جعل ارزش‏ها سبب نقدناپذیری ارزش‏ها و بسته‏شدن قضاوت و داوری می‏شود.

نظریه‎ های معنای زندگی به دو دسته غیرپوچ‏گرا و پوچ‏گرا تقسیم می‏ شوند. دیدگاه غیرپوچ‏گرا به دو دسته معناداربودن و معنادارکردن زندگی تقسیم می‏ شود. دیدگاه معناداربودن زندگی نیز به دو دسته طبیعت ‏گرا و فراطبیعت ‏گرا تقسیم می ‏شود. این مقاله به‏ طورمشخص به دیدگاه تیلور به عنوان نماینده طبیعت‏ گرا- ذهن ‎گرا پرداخته است. طبق نظر تیلور با علوم بشری می‏ توان شرایط لازم برای به‏ دست‎ آوردن یک زندگی معنادار را فراهم کرد. امکانات موجود در این دنیای مادی به ما کمک می ‏کند بتوانیم به زندگی خود معنا دهیم؛ بنابراین نیازی به عالمی فراتر از عالم ماده برای به ‏دست‎آوردن معنای زندگی نیست. وی تحقق زندگی معنادار را در گرو وجود خلاقیت با سه ویژگی علم و آگاهی و آزادی و برنامه کلی برای زندگی می ‏داند. از اشکالات این دیدگاه عدم تحقق این سه شرط به ‏طورکامل به دلیل محدود بودن در دایره طبیعت، نسبیت در معنای زندگی و عدم توجیه مناسب برای زندگی بعد از مرگ و ناتوانی در حل احساس پوچی و تنهایی و از خود بیگانگی است.

بحث پیرامون نسبی گرایی اخلاق یکی از مهم ترین بحث ها در حوزه فلسفه اخلاق می باشد. موضعی که هر شخص در مورد نسبیت یا عدم نسبیت ارزش های اخلاقی اتخاذ می کند بر دیدگاه ها ، مواضع و موقعیت قانونی و اجتماعی وی تأثیر می گذارد. این تحقیق به بررسی انواع نسبیت گرایی اخلاقی و ادله آن ها پرداخته و آن ها را مورد ارزیابی قرار می دهد . * نسبیت‌گرایی اخلاقی:نسبیت‌گرایی به دیدگاهی اطلاق می‌شود که منکر اصول کلی اخلاقی است که از اعتبار جهان‌شمول برخوردار باشند. اعتبار تمامی‌اصول اخلاقی هر سیستم به انتخاب فرهنگ‌ها و جوامع یا افراد است. شایان ذکر است فیلسوفان اخلاق غربی در این‌که نظر به مقابل نسبی‌گرایی را چه بنامند اختلاف نظر دارند. برخی مطلق‌گرایی اخلاقی([1])و برخی کلی‌گرایی اخلاقی([2]) را بکار برده‌اند. در این تحقیق، مطلق‌گرایی اخلاقی را در مقابل نسبیت‌گرایی اخلاقی بکار خواهیم برد.

نسبی گرائی اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث در حوزه فلسفه اخلاق می‌باشد. این بحث تا جایی دارای اهمیت است که رویکرد و موضع شخص در مورد نسبیت یا عدم نسبیت ارزش‌های اخلاقی بر دیدگاه‌ها، جهان بینی و موقعیت قانونی و اجتماعی افراد تاثیر بسزایی دارد و بسیاری از امور انسان و جامعه را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد.در این تحقیق بعد از تعریف اجمالی‌نسبی گرایی و نقطه مقابل آن به بررسی انواع نسبی‌گرایی پرداخته ایم. در نسبی‌گرایی توصیفی اشاره کردیم که این نوع از نسبی‌گرایی در مورد درستی یا نادرستی ارزش‌های اخلاقی داوری نمی کند لذا بحثی تحت عنوان نقد و بررسی ادله نسبی‌گرایی بیهوده است. در نسبی‌گرایی هنجاری ابتدا به تعریف نسبی‌گرایی هنجاری و انواع آن پرداخته‌ایم و بعد از بیان تاریخچه نسبی‌گرایی و علل گرایش مردم به نسبی‌گرایی، ادله نسبی‌گرایی هنجاری را بررسی کرده‌ایم؛ عمده‌ترین ادله آنها مبتنی بر تفاوت‌های فرهنگی و تنوع دیدگاه‌های اخلاقی و عدم وجود ارزش‌های اخلاقی است. در این‌باره، نشان داده‌ایم که ارزش‌های اخلاقی وجود دارند و تفاوت‌های فرهنگی و تنوع دیدگاه‌های اخلاقی دلیل بر نسبیت نیست. در نسبی‌گرایی فرااخلاق هم، بعد از تعریف نسبی‌گرایی فرااخلاق، ادله نسبی گرایی فرااخلاق را بررسی کرده‌ایم. این نوع از نسبی‌گرایی، با استفاده از نسبی‌گرایی توصیفی و انکار وجود ارزش‌های اخلاقی و انکار قطعیت ترجمه، نسبی گرایی فرااخلاق را اثبات کرده است. در نقد این ادله، نشان داده‌ایم که ارزش‌های اخلاقی وجود دارند و نمی‌توان نسبی‌گرایی توصیفی و عدم قطعیت ترجمه را دلیل بر نسبیت فرااخلاق دانست.