جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مساله امامت یکی از مسائل اساسی در حوزه تفکر شیعی است و قرآن کریم در برخی آیات به آن پرداخته است. آیه ابتلا یکی از مستندات اصلی در بیان معنای امام و مسأله امامت است؛ که در این زمینه میان مفسران اختلاف نظرهای جدی وجود دارد. مفسران شیعی غالبا امامت را مقامی مافوق نبوت دانسته و مفسران اهل سنت آنها یکی می‌دانند. در این مقاله ضمن تبیین اجمالی نظرات مفسران شیعی در معنای امام، دیدگاه سید محمدحسین فضل‌الله، تبیین و بررسی شده و نظرات او که شامل یکی بودن معنای امامت و نبوت و ناظر بودن نبوت به جنبه درونی و امامت به جنبه بیرونی، امامت جهانی ابراهیم (ع)، ترجمه عهد‌الله به نبوت و درخواست بالقوه آن برای فرزندانش بود، بررسی شد و در چند جنبه ادبی و قرآنی و روایی نقد گردید و در پی آن به تبیین معنای صحیح امام پرداخته شد و با توجه به روایات، معنای مفترض الطاعه برای امام اخذ گردید.

یکی از انواع گرایشها در تفسیر قرآن تقریب است تقریب نزدیکی دیدگاه های مذاهب اسلامی براساس اصول و مشترکات به منظور ایجاد اخوت در دین است این مساله درجامعه اسلامی با توجه به ضرورت سیاسی - اجتماعی و لزوم وحدت ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است در این میان مرحوم محمد جواد مغنیه با نگارش تفسیر الکاشف از معاصرین پیشگام تقریب در تفسیر قرآن است. صاحب الکاشف با بررسی آیات اختلافی بین شیعه واهل سنت با کمال احتیاط و دور نشدن از انصاف در تفسیر خود بیشتر به موارد اتفاقی و اشتراکات بین شیعه و اهل سنت پرداخته است و در موارد اختلاف از داوری و اثبات نظریه اختصاصی شیعه و بیان تطبیقات و مصادیق آیات که در روایات به آن اشاره شده است و حتی در برخی موارد از تبیین روشن خود آیه پرهیز کرده است آیات مورد اختلاف شیعه و هل سنت در حوزه های فقهی کلامی و اعقادی است و در این مقاله با روش کتابخانه ای تنها به بررسی تطبیقی آیات اعتقادی تطهیر ، اطاعت از اولی الامر ، ولایت تبلیغ، اکمال دین ، شفاعت ، اهل ذکر و استخلاف پرداخته شده است.