جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خواطر آن افکاری است که بر قلب عارض می‌شود و گاهی ناپسند است و به شر دعوت می‌کند و گاهی پسندیده است و به خیر دعوت کند و به اقسام ربانی، ملکی، نفسانی و شیطانی تقسیم می‌شود. همچنین عواملی مانند شیطان، صفات اکتسابی فرد و محیط، در ایجاد نوع این خطورات مؤثر است. خواطر منفی به دلیل ترغیب انسان به افکار، اعتقادات و رفتار ناپسند، از موانع بزرگ سعادت بشر در دنیا و آخرت است. اهمیت و ضرورت نفی خواطر از جهات گوناگون شایان گفت‌وگوست؛ ازجمله اینکه نداشتن خواطر در انسان موجب آرامش روانی خواهد شد چراکه وقتی ذهن انسان پیوسته درگیر مسائل گوناگون نباشد و به گونه ای تربیت شده باشد که بتواند خود را از ورود افکار و خواطر ناخواسته حفظ کند آرام می‌شود و نتیجۀ این آرامش در اعمال عبادی مانند نماز به صورت توجه در نماز و حتی مسائل دنیایی او مانند تمرکز درمطالعه بروز خواهد کرد. افزون براین برخی از عرفا خواطر را از موانع مهم سلوک می‌دانند که اهمیت رفع آن و ضرورت دانستن راهکارهای رهایی از آن برای طالبان تقرب به خدا و سالکان کوی دوست پوشیده نیست. در این نوشتار به بیان و تحلیل راهکارهای موجود در آیات و روایات پرداخته شده و پس از تبیین مفاهیمی چون خواطر و انواع آن، نفی‌خواطر و وسوسه؛ راهکارهای درمانی دفع و رفع خطورات منفی، ارائه شده است.