جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در زمان ساسانیان متون مذهبی زرتشتی، مسیحی و بودایی به زبان‌های ایرانی میانه برگردانده شد. در این دوران، موبدان زرتشتی پس از گردآوری متن اوستا، به زبان فارسی میانه آن را ترجمه و تفسیر کردند. این ترجمه و تفسیرِ اوستا را زَند نامیده‌اند. شیوه برگردان این متون واژه به واژه است و مترجمان به واژه‌ها و نحو زبان اوستایی پای‌بند بوده‌اند. این ترجمه‌ها تحت‌اللفظی است، به این معنا که مترجمان در برابر هر واژه اوستایی واژه‌ای در زبان پهلوی یا فارسی میانه برگزیده و در چینش آنها نیز به ترتیب واژه‌ها در جملات اوستایی نظر داشته‌اند. در انتخاب معادل پهلوی این کلمات به صورت ظاهری واژه اوستایی و نیز اشتقاقی که مترجم برای آنها در نظر داشته توجه شده است. سبک جمله‌بندی متن اوستایی نیز حفظ شده و جملات، ساخت معمول زبان پهلوی (فارسی میانه) را ندارند. در این مقاله کوشیده‌ایم تفاوت‌های میان متن مهم اوستایی ویسپرد و زندِ آن را که از متون مهم دین زرتشتی است، بررسی کنیم.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی منابع فارسی در زمینه مفردات قرآن صورت گرفته است تا میزان مطابقت آنها با معیارهای کتب مرجع را معین کند. روش: پژوهش حاضر کاربردی و روش آن تحلیل محتوای کمی و کیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کتابهای چاپی فارسی در حوزه مفردات قرآنی است. برای انجام پژوهش از سیاهه وارسی محقق ساخته استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد: از میان 85 کتاب مفردات قرآنی که در این پژوهش مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند، 73 درصد کتب مرجع توسط پدیدآورندگان معتبر تولید شده‌ ولی فقط 13 درصد از آن‌ها توسط ناشران تخصصی به چاپ رسیده‌اند. بیشترین آثار (24 عنوان) در سال‌های 1391 به بعد چاپ شده‌اند. 4/77 درصد از آثار منتشره در تیراژ 3000 و کمتر چاپ شده‌اند. 5/83 درصد از کتب مرجع به صورت گزینشی دامنه لغات خود را اختیار کرده‌اند. همچنین 5/36 درصد از آثار بر حسب تفسیر، ترجمه یا نسخه‌ای خاص از قرآن نوشته شده است ولی 5/83 درصد از آثار به طور عمومی به تالیف یا ترجمه پرداخته‌اند. کتب مفردات قرآنی فارسی، در ویژگی‌های ظاهری نگارش از جمله ویراستاری، برخورداری از راهنمای استفاده و بهره‌مندی از نمایه ضعف دارند. اکثر کتاب‌های مفردات قرآنی (5/56 درصد) با در نظر گرفتن اهداف آموزشی به رشته تحریر در آمده است. اصالت/ارزش: چارچوب حاصل از پژوهش حاضر می‌تواند در تبیین و ارزیابی مفردات قرآنی که از شمار کتب مرجع به حساب می‌آید، استفاده شده و راهنمای محققین، نویسندگان، منتقدان و مخاطبان خود باشد و فعالیت‌های علمی مربوط را هدفمند و یکسان سازد.

مقاله حاضر در پی تبیین نظام اخلاقی دین زرتشتی بر اساس متون اندرزی پهلوی است؛ متونی که بیانگر باورها و عقاید ایرانیان پیش از اسلام با صبغه زرتشتی است. بر اساس این گفتارها، می‌توان گفت نظام اخلاقی‌ای که از متون اندرزی پهلوی به دست می‌آید، شامل چهار شیوه مهم عملی است که در زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و سیاسی نمود یافته است که هر یک از این خصایص با یکدیگر رابطه متقابل و دوسویه دارد و پای‌بندی به یک ساختار و خصیصه، پای‌بندی به سایر صفات و خصایص را به همراه دارد؛ و تمام تلاش آنها رسیدن به یک نظام اخلاقی منسجم است که سعادت فردی و اجتماعی انسان را در دو جهان مینوی و گیتی تأمین و تضمین می‌کند.