جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رزق عطا وبخششی است مستمر ومتداوم، یعنی چیزی که حیات موجود زنده یا اصل هستی چیزی را تأمین کند، در واقع هرگونه بهره ای را که خداوند سبحان نصیب بندگان می فرماید، رزق گیرنده مرتزق یا مادی است یا معنوی، در رزق مادی انسان با موجودات مادی دیگر مانند حیوانات مشترک است.قرآن کریم در باب رزق مادی چنین می‌فرماید:ما این نعمتها را آفریدیم تا هم شما از آن برخوردار شوید و هم دامهایتان،«متاعاً لکم ولأنعامکم» «کلوا وارعوا أنعامکم»اما رزق معنوی مخصوص انسان و مجردات است مانند علم وعقل، فهم وایمان، اخلاص وامثال اینها.از این رو وقتی سخن از علوم و معارف و مدیریت به میان می‌آید، تنها سخن از انسان و موجودات مجرد است، یکی از مفاهیم پرکاربرد در قرآن کریم مفهوم رزق است،کلمه رزق با مشتقاتش123بار در قرآن کریم مطرح شده است، رزق و روزی نقطه اتصال و ارتباط انسان و موجودات با خداوند سبحان می باشد زیرا خداوندمتعال رازقیت را برخود واجب نموده و رزق مخلوقات عالم را ضمانت، وآن را به اندازه مقدر نازل می فرماید، یکی از اسمای حسنای الهی «رازق» و یکی از صفات فعلی خدای سبحان که از مقام فعل او انتزاع می‌شود، رازقیت است.باتوجه به اینکه برخورداری از رزق ونعمت های الهی در بین انسان ها متفاوت است، میزان برخورداری انسانها از رزق الهی از سنن و قواعدی همچون پاداش وکیفر تبعیت می کند، لذا افزایش وکاهش رزق و روزی دارای علل وعواملی است که انسان می تواند با به کار بستن آنها موجب بسط و ضیق رزق شود، از این رو رزاقیت الهی و رابطه آن با تقدیر رزق، همچنین تلاش انسان و نقش رزق در مدیریت یکی از پرچالش ترین مباحث در میزان بهره مندی انسان از نعمت ها و ارزاق الهی است، برهمین اساس آیات مربوط به رزق برچند دسته تقسیم بندی می شود.1- آیاتی که فعل رزق را بدون حصر به خدا نسبت می‌دهد.2- آیاتی که فعل رزق را به غیر خدا نسبت می‌دهد.3- آیاتی که خدا را «خیرالرازقین» معرفی می‌کند. 4- آیاتی که خدای سبحان را مسئول و متعهد رزق هر جنبنده‌ای می‌داند. 5- آیاتی که رازق بودن را منحصراً از آنِ خدای سبحان می‌داند. بنابراین با توجه به نقش رزق در مدیریت و احتساب آنها در حوزه‌های مختلف علمی، ازجمله رفتار سازمانی، برقراری روابط اجتماعی بین افراد جامعه،کیفیت انجام کار، خوش خدمتی به مردم، خوش خلقی واخلاق حسنه، متعهدبودن نسبت به سازمان و وفاداری، برخورداری از احساس مسئولیت درسازمان، توان برون رفت از چالش ها، سپردن مسئولیت براساس شایستگی وصالح بودن، ثبات وامنیت، گشایش در کار مردم، بر اساس نظام رزق عالم می باشد، و مدیریت جامع، اثر بخش وکار آمد متاثر از انواع رزق مادی ومعنوی است،که با وجود سنت رزق، مدیریت می تواند علم وهنر خود را به کار گرفته و برای جامعه موثر ومفید واقع شود، با احتساب جایگاه رزق در مدیریت و هماهنگ ساختن نظام تدبیر بشری با نظام تدبیر خداوند و طراحی حرکت مبتنی برآنها،می‌توان گفت که رزق و روزی ازجایگاه ممتاز و ویژه‌ای برای رسیدن به مدیریت موفق برخوردار می باشد.