جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تربيت اساس و پايه سعادت و رستگاري انسان است تا جایی‌که حتي خوشبختي جوامع و ملت‌ها به نوع تربيت افراد آن بستگي دارد. تربيت‌ دینی يکي از ساحت‌هاي مهم تربيت انسان است، که مهم‌ترين بخش آن تربيت ‌عبادي است. از بين اعمال عبادي نيز، نماز از اهميت والايي برخوردار است. مطالعۀ حاضر با هدف ارائۀ اصول و روش‌هاي تربيت‌ نمازي فرزندان در سنين هفت ‌تا چهارده‌ سالگي انجام يافته است. در اين پژوهش که از روش توصيفي ـ تحليلي استفاده شده، شيوۀ تحليل داده‌ها به‌صورت کيفي است. در مجموع هفت اصل و هفده روش ارائه شد و اصول تربيت‌ نمازي به‌دست آمده عبارت بودند از: اصل ايجاد و تقويت بينش، اصل ايجاد و تقويت گرايش، اصل تقويت محبت به خداوند، اصل کرامت‌پروري، اصل اعتدال، اصل استمرار، اصل تسهيل. همچنين روش‌هاي تربيت‌ نمازي به‌دست‌آمده عبارت بودند از: روش آموزش نماز، روش آموزش آثار و برکات نماز، روش ايجاد تصوير صحيح از نماز، روش هنر‌گرايي، روش مشاهده‌اي، روش الگودهي، روش فضاسازي معنوي، روش انتخاب دوستان مناسب، روش ارتباط دادن کودکان با مکان‌هاي مذهبي، روش يادآوري نعمت‌هاي الهي، روش محبت و مهرورزي، روش تشويق، روش تکليف به حد وسع، روش تکرار و تلقين، روش عادت دادن، روش فريضه‌سازي، روش تدريج.

سازه تصور از خدا، از موضوعات بسیار مهم، در حوزه روان‌‌شناسی دین است که ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‏دهد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه سازه تصور از خدا در بین چهار گروه طلاب، دانشجویان، فرهنگیان و مشاغل آزاد بود. روش پژوهش از نوع توصیفی - مقایسه ‏ای و جامعه آماری این پژوهش شامل طلاب حوزه علمیه، دانشجویان دانشگاه علمی و کاربردی، فرهنگیان آموزش ‏و پرورش و مشاغل آزاد بود که با روش نمونه‏ گیری تصادفی طبقه ‏ای تعداد 3۶7 نمونه گرفته شد. اطلاعات به دست آمده از طریق آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‏ افزار spss نسخه 2۶ تجزیه ‏و تحلیل شدند. یافته ‏های به دست آمده حاکی از آن بود که سازه تصور از خدا بر اساس «ناصریت»، «رحمانیت - غافریت»، «منعمیت - رازقیت»، «خالقیت - قادریت» و «عالمیت»، در بین چهار گروه طلاب، دانشجویان، فرهنگیان و مشاغل آزاد، تفاوت معناداری دارد. افراد متأهل نسبت به افراد مجرد در تمام ویژگی‏ها بالاتر هستند و این تفاوت معنادار است. در گروه مردان و زنان، تفاوت معناداری به دست نیامد. تصور از خدا در گروه ‏های سنی بالاتر، بر اساس ناصریت، رحمانیت - غافریت و منعمیت - رازقیت، بالاتر از گروه ‏های سنی پایین‏تر بود و این تفاوت معنادار است. در سطوح مختلف تحصیلی گروه فوق‏ لیسانس بالاترین و گروه دیپلم و زیر دیپلم پایین‏ ترین نمره تصور از خدا را دارند و تفاوت معنادار است.

«تصور از خدا» ازجمله موضوعات مهمی است که ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تصور از خدا در هستی‌شناسی اسلامی محور دین‌داری افراد را تشکیل می‌دهد و عامل مهمی در شکل‌گیری و تحول باورهای مذهبی افراد تلقی می‌شود و از اساسی‌ترین جنبه‌های نظام اعتقادی افراد مؤمن می‌باشد. با توجه به تفاوت دیدگاه اسلام و روان‌شناسی از سازة تصور از خدا، بررسی آن براساس دیدگاه اسلام، ابعاد دیگری از سازة تصور از خدا را آشکار خواهد کرد. به این منظور، هدف پژوهش حاضر، بررسی سازة تصور از خدا براساس اسماء الهی در آیات و روایات است. اسم‌های الهی در قرآن کریم و روایت مشهور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم جمع‌آوری گردید و با توجه به روش تحلیل محتوا و نظریه حوزه‌های معناشناسی از قبیل هم‌معنایی، چندمعنایی، حوزه واژگانی، شمول‌معنایی و تحلیل مؤلفه‌ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. در نتیجه مشخص گردید سازة تصور از خدا براساس اسماء الهی، دارای دو بعد ذات و فعل می‌باشد؛ بعد ذات شامل سه محور ذاتیه، جلالیه و تقدیسیه است و بعد فعل شامل دو محور خلق و ربوبیت می‌باشد. محور خلق، شامل چهار مقولة عالمیت، خالقیت، مالکیت و قادریت است و محور ربوبیت شامل شش مقولة رحمانیت، غافریت، ناصریت، رازقیت، شاکریت و حاسبیت می‌باشد.