جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آموزش قرآن وظیفه و دغدغه‌ای است که همواره مدنظر نظام اسلامی، مسئولان، اساتید قرآن، محققان حوزه تربیتی و اولیاء دلسوز کودکان است و در این خصوص بااینکه فعالیت‌های خوبی انجام شده، ولی مطابق تحقیقات میدانی و نظرات مقام معظم رهبری (مدظله) و کارشناسان کشوری این حوزه، هنوز مشکلات عدیده‌ای به چشم می‌خورد و به نظر می‌رسد، یکی از مهمترین عوامل وجود این مشکلات، بی‌توجهی به‌غایت و اهداف این نوع آموزش است. غایت و اهداف کلی که باید از اسناد مهم و بالادستی یا نظرات خبره‌ترین افراد این حوزه استخراج گردد. این تحقیق به‌منظور بررسی غایت و اهداف کلی از آموزش رسمی قرآن، در نظام آموزش رسمی ابتدایی ایران، بر اساس اسناد بالادستی و نظرات کارشناسان ارشد این حوزه، انجام شده است. روش تحقیق در این مطالعه، روش کیفی است. جامعه نمونه شامل تمام اسناد بالادستی سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله)، سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، منشور توسعه فرهنگ قرآنی کشور، چشم‌انداز برنامه درسی ملی، شورای عالی آموزش‌وپرورش، مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور و غالب متخصصان کشوری آموزش قرآن ابتدایی است. روش نمونه‌گیری در این تحقیق، روش هدفمند بوده و در روش گردآوری داده‌ها هم، از فیش‌برداری و مصاحبه استفاده شده است. مهمترین یافته‌ها این است که هدف مطلوب از آموزش رسمی قرآن کریم دوره ابتدایی، آموزش جامع قرآن یعنی صحیح و روان‌خوانی آیات قرآن، درک مفاهیم آیات منتخب، تدبر و انس با کلام الهی به‌منظور رسیدن به سبک زندگی قرآنی یعنی «حیات طیبه» است.

آموزش قرآن وظيفه و دغدغه‌اي است که همواره مدنظر نظام اسلامي، مسئولان و اساتيد قرآن و محققان حوزه تربيتي و اولياي دلسوز کودکان است و در اين خصوص، با اينکه فعاليت‌هاي خوبي انجام شده، ولي مطابق تحقيقات ميداني هنوز مشکلات عديده‌اي به‌چشم مي‌خورد؛ اين تحقيق به‌منظور ارائة «الگوي مطلوب در آموزش رسمي ‌قرآن دوره ابتدايي ايران» صورت گرفته است. روش تحقيق در اين مطالعه، روش کيفي بوده و جامعه نمونه شامل تمام اسناد بالادستي و متخصصان کشوري آموزش قرآن ابتدايي است. روش نمونه‌گيري در اين تحقيق، روش هدفمند بوده و انتخاب افراد نمونه، تا به حد اشباع نظري ادامه يافته است. در روش گرد‌آوري داده‌ها نيز متناسب با پرسش‌هاي پژوهشي، از ابزارهاي متنوع و مختلفي استفاده شده است. نتايج اين تحقيق بدين شرح است: 1. عناصر آموزش مطلوب قرآن دوره ابتدايي عبارت‌اند از: اهداف، محتوا، معلم، نهادهاي ديگر، نظام ارزشيابي، شيوه‌هاي تدريس، مديريت امور قرآني جامعه، وسايل و رسانه‌هاي آموزشي و رسم‌الخط، قرآن‌آموز، فضاي معنوي- فيزيکي و زمان متناسب تدريس؛ 2. در کنار کمّيت‌هاي آموزشي، يعني عناصر آموزشي، رعايت کيفيت، يعني ويژگي‌هاي هر يک از عناصر آموزشي هم لازم است؛ 3. ارائة الگوي مطلوب در زمينه آموزش رسمي درس قرآن ‌دوره ابتدايي در ايران.

اين تحقيق با هدف بررسي عناصر اصلي آموزش رسمي قرآن دورة ابتدايي و وضعيت فعلي آن در ايران، بر اساس اسناد بالادستي نظام تعليم و تربيت و نظرات کارشناسان ارشد و معلمان نمونه، با روش تحليل محتواي کيفي انجام‌ شده است. جامعه آماري، تمام اسناد بالادستي نظام تعليم و تربيت ايران و کارشناسان ارشد حوزه آموزش قرآن دورة ابتدايي و نيز کلاس‌هاي آموزش رسمي قرآن دورة ابتدايي، و نمونة آماري شامل کلاس‌هاي آموزش رسمي قرآن دورة ابتدايي استان قم بوده است. روش نمونه‌گيري هدفمند بوده و انتخاب افراد نمونه تا به حد اشباع نظري ادامه يافته است. روش گرد‌آوري داده‌ها نيز فيش‌برداري از اسناد و مصاحبه با کارشناسان ارشد اين حوزه بوده است. از نتايج اين تحقيق، تعيين نقش محتواي آموزشي و معلم به‌عنوان اصلي‌ترين عناصر آموزشي و فاصله نسبتاً زياد اين عناصراز استانداردها و شاخص‌هاي منتج از اسناد بالادستي و نظرات کارشناسان ارشد اين حوزه است.