جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مساله شر یکی از مسائل بنیادی در نظامهای الهیات به ویژه در فلسفه و کلام اسلامی به شمار می‌آید. معضل شرّ گاهی قرینه ای بر رد خدا وگاهی دیگر به عنوان امری ناسازگار با برخی ازاوصاف خدا مانند؛ عدل،خیرخواهی،قدرت مطلق مطرح شده است. جی. ال مکی فیلسوف ملحد از کشوراسترالیا در مقاله « مسأله شر وقدرت مطلق»مدعی است باورهای دینی فاقد تکیه گاه عقلانی بوده وباهم ناسازگار اند. وی برای اثبات مدعای خویش بین سه قضیه ؛ خداوند قادر مطلق است، خداوند خیر محض است و شر وجود دارد که مورد قبول خداشناسان و متألهان است،ناسازگاری برقرار می کند .این پایان نامه به بررسی این مسأله و راه حل ها وپاسخ های مختلفی را که متألهین به ویژه متکلمین اسلامی به این شبه داده اند،می پردازد. این پژوهش با جهت گیری توصیفی و تحلیلی و انتقادی به بررسی این مسأله، با تأکید بر آراء و اندیشه های کلامی جی ال مکی می پردازد و برآیند آن تبیین دقیق مسأله و در نتیجه فهم عمیق آن خواهد بود. انسان ها در زندگی روزمره خود با حوادث و مشکلات گوناگونی روبرو میشوند که گاه تحمّل آنها برایشان بسیار دشوار است. آنان اغلب اینگونه امور را «شر» می خوانند و درصدد رفع آن برمیآیند. «شر» به هر چیز نامطلوبی که اگر نباشد وضع موجود بهتر خواهد شد، گفته می شود. «شر» غیر از نقص است و می تواند به معنایی اعم به کار رود و شامل مطلق کاستی شود. «شر» گاهی به امور فناپذیر و نیستی ها مانند مرگ؛ و زمانی به تفاوت ها و تبعیض ها مانند فقر و غنی؛ و وقتی به سختی ها و شداید مانند رنج جسمی و روحی اطلاق می گردد. اندیشمندان غیر الهی در سده های پیشین، مسئله شر را تنها منافی عدالت خدا می دانستند ولی امروزه آن را ناسازگار با اصل وجود خداوند می شمارند. همه جهانبینی های بزرگ اعم از دینی و غیردینی به وجود شر اذعان کرده اند و معتقدند که شر، ایمان دینی را به مخاطره میافکند وجدیترین نقد عقلانی بر اعتقاد به وجود خداست. بعضی نیز اعتقادات دینی را به دلیل وجود شر در عالم کنار نهاده اند و وجود شرور در جهان را دستمایه انتقادی بسیار قوی علیه اعتقاد دینی دانسته اند. متألهین و اندیشمندان خداباور نیز با ارائه راهحلهایی در اینباره مشکل را بهنحوی حل کرده اند. در خصوص این نکته که عامل به وجود آمدن شرور چه کسی یا چه چیزی است میتوان گفت که هر خوبی و بدی بهدست نظم دهنده جهان یعنی خداوند متعال است. گر چه این انسان است که زمینه های نزول خیر و شر را بنیان می نهد. شرور در بدو امر، لغو و بیهوده یا مخالف با اغراض عمومی آفرینش به نظر می آید. اما شرور دارای فواید مهمّی چون شکوفایی استعداها، بیداری و توفیق توبه و بازگشت از گناه نیز هستند.کلید وازگان: مسئله شر، جی ال مکی، دیدگاه های کلامی، قدرت مطلق