جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تنبیه، در لغت به معنای آگاهانیدن، بیدار کردن، واقف گردانیدن به چیزی و آگاه و هوشیار کردن آمده است.برخلاف برخی نظام‌های تربیتی، از نظر اسلام و قرآن، اصل تنبیه به طور مطلق محکوم نبوده، بلکه در جای مناسب خود لازم است. آیات فراوانی در قرآن با اشاره به مجازات سرپیچی کنندگان از احکام الهی در میان اقوام گذشته، به آیندگان هشدار می دهد که اگر آموزه های پیامبران الهی را زیر پانهند، به عذاب و مجازات دنیوی یا اخروی یا هر دو گرفتار خواهند شد. بر اساس اهمیتی که ماهیت تنبّه در تنبیه الهی از دیدگاه قرآن و روایات دارد، در این پژوهش برآنیم تا با نگاهی به منابع اسلامی، جایگاه تشویق و تنبیه را بررسی کنیم و روش های مجاز تشویق و تنبیه و ویژگی ها و اهداف هر یک را از دیدگاه اسلام بکاویم.در این تحقیق به مواردی چون بررسی موارد استفاده از تنبیه الهی در ساختار و اثر آن بر شخصیت انسان، مفهوم و موارد تنبیه و تنبّه در گستره تنبیهات الهی در راستای تولید اخلاقی و نشان دادن توانایی آموزه‌های دینی در تولید انسان اخلاقی خواهیم پرداخت و ابعاد مختلف این مسائل را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی بوده و مبنای جمع‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای می‌باشد و در گردآوری اطلاعات از ابزار فیش استفاده شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است اسلوب‌های تنبیه در قرآن به دو دسته تنبیه بدنی و غیر بدنی تقسیم می‌شود. اسلام، تنبیه بدنی را به عنوان آخرین روش تربیتی برای مجرم یا مجرمان مطرح می‌کند. بیشتر مصادیق تنبیه شدگان در قرآن اهل کفر، منافقین، منکران نبوت، توحید، معاد، وحی، و همچنین رباخواران و زناکاران و.. می‌باشند. مصادیق متنبهین نیز در افرادی چون حضرت سلیمان، حضرت ابراهیم، حضرت نوح، پیامبر اسلام، اصحاب، زنان پیامبران و... خلاصه می‌شود.

ما مسلمانان آیات قرآن را نزول وحی الهی بر پیامبر اسلام و کلام خدا می‌دانیم و به اعتقاد ما، این کتاب معجزه جاوید پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و آخرین و کامل‌ترین کتاب آسمانی است اما در طول تاریخ، مستشرقانی بودند که نقدهایی بر آن وارد نمودند و مدعی ایرادات و تناقضاتی در جنبه های مختلف آن شدند. منتقدان با مطرح کردن نقدهایی در زمینه‌های تاریخی، علمی، جنبه‌های اخلاقی و همچنین ادعای تناقضات متن قرآن، وحیانی و الهی بودن آن را، به چالش می‌کشند. تحقیق حاضر به بررسی انتقادهای علمی آنان در چهار مورد (کیهان شناسی، طبیعت شناسی، فیزیولوژی انسان، و حیات و مرگ و هدایت انسان) پرداخته است. مستشرقان در زمینه کیهان شناسی شبهاتی همچون هفت آسمان، خلقت جهان در شش روز، حرکت خورشید، شهاب ها، تقدم یا تاخر خلقت آسمان و زمین و حرکت یا ایستایی زمین و ... را مطرح کرده اند. این ایرادات ناشی از عدم آشنایی به زبان قرآن بوده است. آنان در زمینه طبیعت شناسی، شبهاتی در مورد شدت باد و طوفان و زوجیت در طبیعت را مطرح ساخته اند که غالباً ناشی از فقدان استدلالها و دلایل علمی جهت اثبات اشارات قرآنی می باشد. همچنین در حیطه فیزیولوژی، سوالات و تناقض های زیادی از جمله عناصر خلقت بشر، وضعیت جنین در رَحِم و امکان خواب یا عمر طولانی را آورده اند که متاثر از عدم تسلط به واقعیت های علمی و تجربی بوده است. در زمینه حیات و ممات و هدایت بشر نیز، برخی از اشارات قرآن در مورد طول روزهای قیامت، هدایت عمومی و اختصاصی، تقابل اعمال خوب و بد و ... را دستمایه ایرادگیری خود قرار داده اند؛ در حالی که این آیات منافاتی با علوم تجربی نداشته اند. روش تحقیق در این تحقیق، مطالعه کتابخانه‌ای و رویکرد آن، توصیفی و تحلیلی است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که این کتاب مقدس عاری از تضاد و تعارض بوده و ادعای مستشرقین از روی عناد و غرض ورزی، نا آگاهی و قصور دانش آنان در قرآن پژوهی، استناد به منابع اسلامی نامعتبر، روحیه استعمار گری و اسلام ستیزی و تعصب مسیحی- یهودی آنان بوده است. با این حال، بودند مستشرقانی که پی به حقانیت این کتاب آسمانی بردند و در مقام دفاع از آن برآمدند.

قرآن کریم از جانب خداوند یکتا ، بعنوان اساسی ترین منبع هدایت بشر فرستاده شده که بواسطه عمل به آن می توان در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی ، جسمی و روحی ، دنیوی و اخروی و ... به سعادت رسید .از سویی برخی مستشرقان به طور سنّتی انتقادهایی را بر قرآن کریم وارد نموده اند که برخواسته از دشمنی هدفمند یا عدم آگاهی از مفاهیم بنیادین قرآن کریم می باشد .پرسش اساسی این پژوهش آنست که به بررسی انتقادهای علوم تجربی معاصر (100 سال اخیر ) مستشرقان معاصر بر حریم مقدّس قرآن کریم و پاسخ های عالمانه ای به دیدگاه آنان بپردازد .پاسخ به شبهات و انتقادات مستشرقان معاصر در حوزه علوم تجربی ، برساحت مقدّس قرآن ، موجب حمایت از حریم مفاهیم علمی قرآن ، دفاع از اعجاز علمی قرآن ، در راستای اثبات وحیانیت قرآن و رسالت پیامبر (ص) بوده و موجب تقویت ایمان جامعه بویژه نسل جوان و فرهیخته خواهد بود .