جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در سخن از چگونگی شکل‌گیری و استواری فرهنگ و تمدن اسلامی، علل و اسبابی چند حائز اهمیت است. در گونه‌شناسی این علل و اسباب، نقش شیعیان بطور عام و برخی خاندان های شیعی بطور خاص حائز اهمیت بیشتر است. خاندان طباطبا که به امام حسن مجتبی(ع) نسبت می‌رسانند یکی از خاندان‌های ریشه‌دار تشیع است که با قریب به سیزده قرن حیات شرافتمندانه، پرتکاپو و بالنده در گستره وسیعی از تمدن اسلامی حضور داشته است.آنچه مقرر است در این رساله بدان پرداخته شود، بررسی نقش تمدنی طباطباییان زیدی در عصر عباسیان و معرفی خدمات علمی و فرهنگی راهبران سیاسی و دولتمردان فرهنگی ایشان است. در خلال این بررسی به این پرسش اصلی نیز پاسخ داده شده است که جایگاه و نقش خاندان طباطبایی در فرهنگ و تمدن اسلامی چه بوده است؟بررسی‌های تاریخی و بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی متکی بر منابع تاریخی نشان داده است که این خاندان با مشارکت سیاسی و تشکیل دولت و یا حضور فعال در عرصه‌های اجتماعی موفق شدند میراثی علمی-فرهنگی در حوزه فقه و کلام و ادبیات از خود به جای نهند و در کنار این فعالیت‌های فرهنگی، مظاهر تمدنی چون دولت سیاسی معارض با دربار عباسیان، تاسیس نهادها و تاسیسات تمدنی و یا خدمات فرهنگی در عرصه تولید کتاب را هم از خود برجای گذاشتند و فقها و متکلمان و شعرا و نویسندگان بسیاری را در خدمت معارف اسلام و قرآن پروریدند. در این رساله با پاره‌ای از آثار و افکار آنان آشنا خواهیم شد. آراء و آثار این جمع از دانشمندان شیعی نه تنها بسهم خود در نشر فرهنگ اسلام بلکه در ارتقا اندیشه دیگر فرق اسلامی و شیعی موثر بوده است.