جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علی شریعتی بعنوان جامعه‌شناس مذهبی تمام احتیاجات یک جامعه را مادی نمی‌دانند بلکه برای وارد نشدن خدشه به حیات مادی،معنویات را لازم می‌داند و تمام تلاشش بر این بود که از دین چهره‌ای تازه و انقلابی نشان دهد تا بتواند از طریق آن به انسان و جامعه انسانی خدمت کند. مهمترین کاری که شریعتی در رابطه با دین انجام داد، ایدئولوژیک کردن آن بود و آن را سلاحی برای مبارزه با حاکمان مستبد می‌دانست و پیام‌های دیگری در اندیشه او مانند بازگشت به خویشتن، نجات از مسخ شدن، خود بیگانگی و مبارزه با استعمار از طریق دین داشت. این پژوهش بر آن است تا با بررسی آرای شریعتی، موقعیت و نقش دین را در زندگی بشریت بررسی نماید.

عصر امام رضا(ع) به لحاظ وجود بسترها و زمینه‌های سیاسی و فرهنگی از حوادث حائز اهمیت در تاریخ اسلام بوده است. در این دوره ترجمه کتب ملل دیگر در جامعه اسلامی رونق یافت و باعث شد بحث‌های کلامی، فقهی و فلسفی رواج بسیاری یابد. در کنار این ویژگی مثبت، برخی بدعت‌ها، خرافات و شبهات نیز وارد جامعه اسلامی شد. وجود انحرافات فرهنگی و بدعت‌های دینی در عصر عباسیان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی به ویژه فرهنگ تشیع را فزونی بخشیده بود. مهم‌ترین مسأله سیاسی این دوره هجرت امام(ع) از مدینه به مرو و جریان ولایتعهدی ایشان است که فرصت مناسبی را برای انجام فعالیت‌های فرهنگی امام رضا(ع) فراهم آورد. به دنبال این هجرت امام رضا(ع) موفق به برقراری پیوند با ایرانیان متمایل به تشیع شد. مدیریت فرهنگی ایشان شامل زمینه‌سازی برای تبدیل خراسان به مرکز عمده‌ی تمرکز شیعه، معرفی مبانی اندیشه شیعی، تلاش برای تحکیم مبانی کلامی شیعه، نشان دادن تسلط ائمه(ع) شیعی بر میراث نبوی و علوی در مواجهه با بزرگان ملل و نحل و ... می‌شود. مهم‌ترین رویداد در این برهه‌ی زمانی مناظرات امام رضا(ع) با سران ادیان و مکاتب مختلف می‌باشد که از محورهای مهم در مدیریت فرهنگی ایشان است. به دنبال این مناظرات امام رضا(ع) با انجام فعالیت‌های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را مدیریت و از انحراف آن جلوگیری کردند. هدف از رساله حاضر تبیین و تشریح بسترها، زمینه‌ها، مولفه‌ها و پیامدهای مدیریت فرهنگی امام رضا(ع) است. در این رساله به روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی به این موضوع پرداخته شده است.