جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در کتاب حاضر، نگارنده دیدگاه‌ها و بدعت‌های خود را در ساحت معرفت شناسی بازگو کرده است. مؤلف ابتدا به اقتضائات، بایسته‌های معرفتی، یاوه‌گویی، شکایت و دغدغه‌های ما می‌پردازد. او در ادامه مکتب پیرون و پس روی بی پایان، مبناگرایی در برابر انسجام گرایی، اعتمادگرایی، بسترگرایی، پانتم و مغز در خمره، اعتماد کردن به عاطفة ستایش، ناسازگاری خودمداری معرفتی، آرمان خودمداری معرفتی، نظریه‌های اعتبار در برابر معرفت، مطلوبیت حقیقت و ... را مورد بررسی و توجه قرار داده است.

لازمه‌ی فیلسوف بودن این است که متن فلسفی را طوری نخوانیم که گویی به‌حدی موثق است که جز پذیرفتن آن کار دیگری برای‌مان نمانده است، بلکه باید آن را یکی از طرف‌های گفت‌وگویی محسوب کنیم که خود ما نیز در آن شریک‌ایم. باید موضوع را نقادانه بخوانیم، البته نقدی که سازنده است. باید بین جست‌وجوی نادرستی‌های استدلال و جست‌وجوی حقایق و بصیرت‌های موجود در استدلال توازن برقرار کنیم. مهم است که از آن‌چه در صفحه‌ی پیش روی‌تان نوشته شده فراتر بروید. باید بکوشید انگیزه‌ی پس پشت استدلال‌ها را پیدا کنید. اگر مقدماتی در پس استدلال‌ها وجود دارد اما بیان نشده است، آن‌ها را بیابید و ببینید چگونه می‌توانید استدلال را به پیش ببرید. هر متنی که می‌خوانیم تقریباً همیشه آغاز یک پژوهش است نه پایانش. کتاب مسائل کلیدی فلسفه: یک راهنمای مبتدی برای درک و نقد استدلال های فلسفی است. هر فصل یکی از پنج موضوع اصلی تحت پوشش دروس فلسفه را معرفی می کند: نظریه معرفت، فلسفه اخلاق، فلسفه دین، فلسفه ذهن، و فلسفه سیاسی.

باور راسخ بسیاری از اندیشمندان دوران مدرن این بود که مدرنیته بر زمین ویرانه‌ی دین پی‌ریزی شده است. در این دوران، پارادایم غالب بر حوزه‌های گوناگونی چون فلسفه، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، روان‌شناسی، روان‌کاوی و غیره نابودی گریزناپذیر دین در سیر تحول و دگرگونی اندیشه‌ی بشری بود. این پارادایم به‌ویژه از نیمه‌ی دوم سده‌ی بیستم با چالش جدی رشد و شکوفایی باورها، آداب و اعمال دینی در درون کشورهای غربی رهاشده از قیمومیت کلیسا روبه‌رو شد. کتاب حاضر گزیده‌ای است از نوشته‌ها و کنکاش‌های اخیر چند چهره‌ی برجسته‌ی جامعه‌شناس دین در فرانسه درباره‌ی وضعیت کنونی امر دینی این کشورها. نویسندگان بر این باورند که بازگشت امر دینی بیش از این‌که به‌معنای رجعت به گذشته باشد، فراورده‌ی پدیده‌ی بازخوانی منابع معنایی گذشته و نیز درهم‌آمیزی آن‌ها با منابع مشروعیت‌بخش مدرن است. در چنین وضع و حالی، ملاکِ حقانیتِ یک باور تجربه‌ی شخصی و رهاورد سودمند آن برای فرد است. روی‌هم‌رفته، کتاب حاضر می‌تواند نکات بسیار ارزنده‌ای را در اختیار خوانندگان فارسی‌زبان قرار دهد و آنان را در دریافت بهتر از جایگاه دین، صور دین‌داری در جوامع مدرن و چالش‌هایی که دین در ظرف و زمینه‌ی نوین با آن روبه‌رو است یاری دهد.

حوزه‌ی علمیه‌ی معاصر قم پهن‌دشتی است که جریان‌ها و مکاتب فکری گوناگونی را در دل خود پرورش داده است. برای توصیف نقشه‌ی این پهن‌دشت و جریان‌های فکری آن کافی است نگاهی گذرا بیندازیم به حجم اختلاف بین سازوکارهای اجتهاد در شریعت، کیفیت مواجهه با دشواره‌های استنباط و منابع تشریع، ابزارهای علمی برساخته‌ی دیگران و امکان بهره‌وری از آن در فقه. علاوه بر این می‌توان نگاهی انداخت به اختلافات بر سر مسائل مستحدثه که بر ماهیت تکاپوهای حوزوی سایه افکنده است. توسعه، ارتقای سطح زندگی و پیدایش نظریه‌های جدید در علوم انسانی ارائه‌ی پاسخ‌های اسلامی را ضروری می‌سازد. مجموعه‌ی پیش رو درصدد است با بیان اولویت‌های هریک از جریان‌های فکری حوزه، پاسخ‌ها و چاره‌اندیشی‌های‌شان را نشان دهد.