جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از بارزترین وجوه زیباشناختی استعاره، قابلیت «تفسیرپذیری» در آن است. مراد از تفسیرپذیری، خاصیتی است که به‌موجب آن، امکان مشارکت خواننده در تکمیل معنا و تصویر استعاره و در نتیجه تعامل او با نویسنده فراهم می­شود. این ویژگیِ استعاره در متونی همچون خطبه­های نهج­البلاغه نمود بیشتری دارد، زیرا اولین مشخصة متون خطابی، ارتباط نویسنده با خواننده است. نویسنده با بهره­گیری از ابزارهایی همچون استعاره تلاش می­کند تا خواننده را به‌سوی انجام عملی که شناخت لازم را دربارة آن عمل به او ارائه کرده، بر­انگیزد. ازاین‌رو، در فرایند ترجمة متون خطابی، حفظ جنبة زیباشناختی استعاره، یک امر ضروری و البته شرط مقبولیت ترجمه به‌حساب می­آید. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به راهبردهای هفتگانة نیومارک، ترجمة استعاره را در خطبة سوم نهج­البلاغه و در سه ترجمة شهیدی، دشتی و گرمارودی مورد بررسی قرار داده است. برآیند این پژوهش نشان می­دهد که برای حفظ زیباشناسی مبتنی بر تفسیرپذیری استعاره، روش­هایی مناسب است که محصول استعاری­تری ارائه می­دهند. بدین‌ترتیب که ترجمة تحت‌اللفظی (برای استعاره­ای که بنا بر تصورات و تجربیات تقریباً مشترک میان دو زبان بنا شده باشد)، ترجمه به استعاره­ای همسان و برابر (برای استعارة فرهنگ­بنیاد که دامنة زیباشناختی آن از محدودة گویشوران زبان مبدأ تجاوز نمی­کند) و ترجمه به تشبیه (برای مترجمی که توان جستن یا ساختن استعاره­ای برابر را ندارد) پیشنهاد می­شود. نتایج ارزیابی عملکرد مترجمان حاکی از آن است که گرمارودی به­دلیل بیشترین استفادة صحیح و مناسب از روش­های اوّل تا سوّم نیومارک، در حفظ تفسیرپذیری استعاره موفقیت بیشتری داشته است.

هوش هیجانی یا «EQ» و به زبان عربی «الذکاء العاطفی» مبحثی روان شناختی است که به شناخت و کنترل عواطف و هیجان های انسان می پردازد. این اصطلاح برای اولین بار در دهة 1990 از سوی روان شناسی به نام «سالووی» برای بیان کیفیت و درک احساسات افراد، هم دردی با احساسات دیگران و توانایی کنترل صحیح خلق و خو به کار رفت. عاطفه، به منزلة پل ارتباطی میان روان شناسی و ادبیات، از مهم ترین عناصر چهارگانة ادبی به شمار می رود که در آثار ادبی نقشی حیاتی دارد. نهج البلاغه نیز یادگار امام علی (ع)، سرچشمه و آبشخور فصاحت و بلاغت است که به عنوان اثر علمی و ادبی بسیار مهم شناخته شده است. بررسی خطبه های نهج البلاغه نشان می دهد که علی (ع) از هر دو شایستگی فردی و اجتماعی هوش عاطفی برخوردار بوده است؛ زیرا شناخت و کنترل هیجانات و مدیریت آن برای پیش برد امور در تدابیر، اندرزها و شکوه های ایشان کاملاً مشهود است. بررسی هوش عاطفی و مدیریت هیجانات امام علی (ع) در دو خطبة «شقشقیه» و «جهاد»، به عنوان مشتی نمونه از خروار، نشان می دهد که ایشان تا چه اندازه در مدیریت هیجانات خویش و کنترل صحیح آن ها موفق بوده است