جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

يکي از صفات ارزشمند و کليدي که در زندگي فردي و اجتماعي انسان نقش مهمي دارد، عفو و گذشت است. واژه عفو، به معناي گذشت از اشتباه خاطي و چشم پوشي از گرفتن انتقام با وجود داشتن قدرت آن مي باشد. در بسياري از متون دينى بر صلح، دوستى و بخشش تاكيد فراوانى شده و بسياري از اديان، به ويژه اديان توحيدي، زمينه هدايت را براي بشر فراهم آورده اند. در اين ميان اسلام و مسيحيت از اديانى هستند كه به اين بحث در قرآن کريم و کتاب مقدس توجه ويژه اي داشته اند. اين پژوهش به روش کتابخانه اي و در چهار بخش اصلي شامل: 1- مفهوم شناسي واژه عفو؛ 2- عفو و گذشت در قرآن کريم؛ 3- عفو و گذشت در کتاب مقدس مسيحيان؛ 4- محدوده عفو و گذشت در قرآن کريم و کتاب مقدس مسيحيان، تنظيم و مورد بررسي قرارگرفته است. با مطالعه نوشتار حاضر درمي يابيم از منظر قرآن کريم در اسلام، در روابط اجتماعي هميشه عواطف انساني بر عقل مقدم است و عقل انساني تنها زماني به کار مي آيد که شخص فاقد عواطف قوي انساني بوده، منش اخلاقي در وي تقويت نشده و فضيلت هاي اخلاقي در جانش نفوذ نکرده باشد، اما از نظر کتاب مقدس مسيحيان، در مسیحیت عفو و بخشش به دلیل محبت آن­هاست و محبت برترین فضیلت در مسیحیت محسوب می‌شود.

فخر رازی مفسر و متکلم اشعری است که هرچند تا پایان عمر بر این مذهب کلامی سلوک می­کند؛ اما در پاره­ای باورها از دیدگاه­های اشعری فاصله می­گیرد و به نقد آن­ها می­پردازد. تزلزل و اضطراب فخر در برخی دیدگاه­ها، بیان­گر مطالعه و تأمل او در آراء دیگران و تحول فکری وی است. نزدیک شدن رازی در برخی مسائل کلامی به مذهب شیعه، ناشی از یافتن حقیقت در مواضع پیروان اهل بیت(ع) و ضعف نظریات کلامی اشعری و عدم کفایت ادلّه آن­ها می­باشد. از مهم­ترین آن­ها می­توان به مسأله صفات الهی، جبر و اختیار، ولایت و امامت و مهدویت، اشاره کرد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی برخی از مهم­ترین مواضع کلامی تأثیر پذیری رازی از آموزه­های شیعی می­پردازد و به این نتایج می­رسد که معقولیت باورهای مذکور و قوت ادله و شواهد آن­ها از یک سو و ضعف و عدم قدرت اقناع مواضع مدعیات مقابل آن­ها و تحول فکری رازی از سوی دیگر منجر به اتخاذ چنین مواضعی گردیده است.