جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در دنیای پیچیده کنونی، موضوع مبارزه با جرم و نحوه برخورد با مجرمین به مساله ای دشوار و بغرنج تبدیل شده است.چرا که برخی از اندیشمندان حقوق کیفری بر اقدامات کیفری و اعمال مجازات اصرار دارند و برخی دیگر با اشاره به ناکارآمدی کیفر در مهار و کاهش وقوع جرم، با تکیه بر یافته های دانش جرم شناسی بر مقابله با علل و عوامل و بستر هایجرم‌زاو به بیان دیگر بر پیشگیری از وقوع جرم تاکید می نمایند.البته دیدگاه اخیر مبنی بر توجه بر برنامه ها و راهکار های پیشگیرانه سابقه چندانی در بین اندیشمندان غیر اسلامی حقوق کیفری ندارد چرا که حدود دویست سال پیش و با ظهور مکتب تحققی در حقوق کیفری مطرح شده است.اما با نگاه اجمالی به آموزه ها و معارف دین اسلام متوجه خواهیم شد که حدود چهارده قرن پیش در تعالیم رهبران حکومت‌های اسلامی و منابع مکتوب دینی تاکید به تقدم پیشگیری بر درماندر مواجهه با جرم و انحرافات اجتماعی بوده است. از این‌رو نگارندهاین تحقیقسعی دارد با روش توصیفی- تحلیلی به گردآوری و تدوین نظام‌مند و روشمند آموزه‌هایپیشگیرانه کتاب شریف نهج‌البلاغه به عنوان یکی ازاصلی ترین منابع اسلامی که حاوی بخش اعظم اندیشه ها و دیدگاه های امام علی علیه السلام می باشد، بپردازد.به طور کلی یافته‌های این تحقیق دلالت براین دارد که بخش قابل توجهی از آموزه‌های نهج البلاغه در حوزه‌ها و مضامین مختلف اعتقادی، اخلاقی،تربیتی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، روان‌شناسی و حقوقی مرتبط با راه‌کارهای مبارزه با جرم و پیش‌گیری از وقوع جرم است که در قالب الگوی سه مرحله ای پیشگیری قابل ارائه می‌باشد که راهبرد اصلی و زیربنایی این آموزه‌هامبتنی بر رویکرد پیش‌گیرانه می‌باشد.یعنی، سیاست پیش‌گیری از جرم در نهج‌البلاغه اولی بر سیاست کیفری و مجازات می‌باشد. البته مقابله کیفری با بزهکاری به منظور جلوگیری از وقوع جرم ضروری و موثر تلقی شده است و لیکن باید توجه داشت که این روش مبارزه با جرم به عنوان آخرین مرحله و همراه با بکار بستن سایر روش‌های غیرکیفریبا رعایت ملاحظات مربوطه به کار گرفته شود. اما به طور اجمالی از وجوه افتراق آموزه‌های پیشگیرانه نهج‌البلاغه با راهکارهای متداول ارائه شده در جرم شناسی پیشگیری عبارت است از ارائه یک برنامه جامع، فراگیر، عمیق و مرتبط با هم‌دیگر با توجه به همه‌ی عوامل درونی و بیرونی، فردی و اجتماعی، مادی و غیرمادی بزهکاری می باشد