جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علم اصول برای علم اخلاق ظرفیت زیادی دارد و این ظرفیت کمتر مورد توجه و بهره برداری قرار گرفته است. به دلیل این که علم اصول علمی است درجه دوم و ناظر به علم عملی دیگری به نام فقه که علم فقه متضمن اخلاق و حقوق است؛ برخلاف نظر کسانی که فقه را فارغ از اخلاق می دانند. در واقع فقه ما به طور وسیعی متضمن اخلاق است اما با قرائت خاصی که در جای خودش باید بحث شود. علم اصول شیوه و فلسفه ی علم فقه است و به نوعی روش های استدلال در علم فقه را بررسی می کند و علمی درجه دو هست و ناظر به مبادی تصوری و تصدیقی علم فقه می شود از جمله واجبات و محرماتی که در احکام عملی وجود دارد. وقتی راجع به این ها نظر داده می شود علم اصول این نظرات را تحلیل می کند، این تحلیل ها مشابه تحلیلی است که در علم اخلاق صورت می گیرد به عبارت دیگر تحلیل مفاهیم اخلاقی در مورد الزامات اخلاقی به تحلیل های اصولیون درباره الزامات فقهی شباهت زیادی دارد. بحث این سخنرانی در این است که از علم اصول چه کمکی می توان برای اخلاق گرفت؟ در حوزه خاص تر از اصولیون معاصر چه نقدهایی می گیریم؟ و باز هم خاص تر از بحث الزامات اخلاقی چه بهره ای می توان گرفت؟ و بحث این جلسه در حوزه الزامات اخلاقی است. هرچند برخی الزامات اخلاقی را به نوع دیگری درک می کنند ولی الزامات اخلاقی شبیه واجبات در مسائل فقهی و الزامات حقوقی و شبیه هرگونه الزامی در حوزه های عملی دیگر است. الزام معنا، پایه و لوازمی دارد لیکن در این جلسه به بررسی معنا و حقیقت الزام پرداخته شده است .

نخستین مباحثه علمی خانه اخلاق پژوهان جوان اختصاص به بررسی خاستگاه اخلاقی از منظر متکلمان و فلاسفه مسلمان داشت. در این مناظره که میان حجت‌الاسلام دکتر محمدتقی سبحانی و دکتر محسن جوادی با عنوان «اخلاق در میانه فلسفه و کلام» برگزار گردید؛ دکتر محسن جوادی استاد دانشگاه و معاون فرهنگی وزارت ارشاد با توجه به سابقه مطالعاتی خود، نماینده گفتار فلسفی و دکتر محمدتقی سبحانی استاد حوزه و مدیرعامل بنیاد امامت به نمایندگی از سنت کلامی به بیان دیدگاه های خود و نقد دیدگاه مقابل پرداختند.

چکیده: امروزه در عصر پیشرفت علم و تکنولوژی در جوامع بشری ، بیش از هر زمان دیگر خلاء وجود "معنویت" خودنمایی می کند. عدم شناخت کافی نسبت به راه و مسیری که انسان را به سر منزل مقصود رهنمون سازد و منبعی فیاض از حقیقت ناب پیش روی او بگشاید ؟ شاید علت گرایش روز افزون به مکاتب و مشرب های عرفانی کاذب نیز همین باشد ، که انسانها را به ورط? وهم و خیال و در نهایت پوچی و بزه کاری کشانده است؟! در این میان معرفی و تبیین شیوه های وصول به سرچمشه "عرفان ناب" و برقراری ارتباط با پیشگامان "حدیث معرفت" و بواسطه ی آنها اتصال به منبع وحی و عالم ملکوت ؛ شاه کلید اصلی این قفل بزرگ در برابر ره پویان معرفت راستین است . بررسی مقامات عرفانی در سیره ابا عبدالله علیه السلام که در جایگاه یکی از موثرترین شخصیت های معرفتی عالم خلقت قرار گرفته اند ؛ می تواند بعنوان الگو و نمادی از عرفان حقیقی ارائه شود . وا‍ژه های کلیدی : سرّ الهی ، عرفان ، سلوک ، وجه الله ، ظهور ، تجلّی .