جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ازدواج درحقیقت نوع شکل یافته وفرهنگ مآبانه زوجیت است . همگام با تحولات گوناگون ،ازدواج نیز متحول گردید.وجود بافتهای مختلف خانوادگی در طی سالیان متمادی تبین ازدواج برمبنای کارکرد افراد وتبین اولویتها بر اساس مقتضیات زندگی زیستی بشر مبین همین امراست .به طور کلی تفاوت در نحوه اقدام به ازدواج از روزگار کهن تا امروز نشانه تغییر در بافت فکری وفرهنگی انسان به مرور زمان می باشد . هر قدر که روابط اجتماعی پیچیده تر گردد و به هر میزان که شکل ازدواج از حالت سنتی خارج گردد به همان نسبت کسب صلاحیتهای مورد نظر افراد از نظر نقش فرد به عنوان شوهر و زن دستخوش تحول می گردد.افراد با توجه به باورها وتلقینات خود ،نسبت به ازدواج معیارهایی دارند که رسیدن به آن معیارها را خوشبختی وعدم نایل شدن به آنها را عدم خوشبختی می داند .در این تحقیق سعی شده است مقایسه ای بین مراسم ازدواج شیعیان و زرتشتیان تهرانانجام شود که از این مقایسه درمی یابیم که در باب آیین ازدواج، شیعیان بسیاری از مراسم خود را از آیین و مراسم زرتشتیان گرفته اند به انضمام مراسمی که متاثر از فرهنگ و آداب اسلامی می باشد که بعد از ورود اسلام به سرزمین ایران بر این آداب افزوده شده است و همچنین پاره ای از آیین مربوط به ازدواج را زرتشتیان هموطن بر اثر اینکه تحت تاثیرفرهنگ شیعه قرار گرفته اند ، از شیعیان متاثر گردیده اند. بطور کلی موانع ازدواج ودرمورد شرایط ازدواج در این دو دین تشابهاتي ديده مي شود . در مورد مراسم ازدواج وخطبه محرمیت که مطابق آن مراسم ازدواج وعقد را ترتیبت می دهند شباهتهایی وجود دارد به طوری که در هردو دین به مساله شرعی کردن ومشروع بودن ازدواج توجه زیادی شده است .

در هر جامعه ای دین نقش اساسی در رفتارهای اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی دارد که معمولا باورداشت ها و عقاید مذهبی را در بر می گیرد. تمام این باورداشت ها به حفظ ثبات اجتماعیو تحکیم جامعه گرایش دارد.اماکن مقدس به عنوان پایگاه دین و دینمداری جلوه گاه باورداشت های مذهبی هستند . شناخت دین و نقش دین در ابعاد مختلف زندگی روز مره ی مردم ، همواره مورد توجه انسان شناسان و مردم شناسان بوده است . از تعاریف و تحلیل انسان شناسانچنین استنباطمی شود که انسان شناسان به دنبال شناخت رابطه دین با فراگردهای اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی جامعه هستند.اماکن مقدس که بقاع امام زاده ها و نیز مناظر طبیعیاز قبیل چشمه ها، چاه ها، درختانو .. را در بر می گیرد محور این مطالعه و پژوهش را شکل می دهد.اماکن مقدس در نزد اهالی تمام مناطق از اهمیت خاصی برخوردارند. در بیشتر مواقع که مردم دچار مشکلات و گرفتاری های روزمره زندگی شان می شوند به زیارتگاه هاو اماکن مقدس مورد نظرشان می روند و نذر و نیاز می کنند ، حاجت می طلبند ، دخیل می بندند ، امام زاده یا صاحب آن مکان را شفیع یا واسطه بی خود و معبودشان قرار می دهند تا زندگی شان سر و سامان بگیرد. در بیشتر نقاط شهری و روستایی شهرستان آبدانان امامزاده ها و مناظر طبیعی واقع شده اندکه به لحاظ اجتماعی ، فرهنگی و نیز اقتصادی ساکنان آن راتحت تأثیر قرار داده اند. با وجود این تاکنون تحلیل و پژوهشی در زمینه تحلیل مردم شناسی اماکن و نمادهای مقدس در شهرستان آبدانان صورت نگرفته است.زیارتگاه ها که محیط و فضای معنوی و روحانی آن ها نقش زیادی درتسکین و آرامش روحی و روانی انسان دارد و به عنوان پایگاه اجتماعی در جامعه نقش ایفا می کند. این پژوهش و تحلیل و گفتگو با خادمان ، مطلعان دینی و با استفاده از تکنیک های مصاحبه ، مشاهده و مشاهده مشارکتی گردآوری شده استوشیوه های حاجت خواهی متوسل شدن، دخیل بستن و .. نیز بررسی شده اند.مطالعه اسنادی و کتابخانه ای شیوه دیگری است که برای دستیابی تاریخ، اطلاعات و نسب امامزاده ، سال ورودشان به ایران ذکر شده است. به هر روی هرآنچه که در اماکن مقدس اتفاق می افتد مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است.

آداب و رسوم ایرانیان امروز ریشه در آداب و رسوم اجداد ما دارد . بسیاری از این آداب قبل از اسلام اجرا می شده و هنوز هم با وجود تغییرات خاصی که داشته اند به حیات خود ادامه داده اند و کارکردهای مختلفی در جامعه دارند . اگرچه بسیاری از این مراسم در زندگی مسلمانان وجود دارد ولی شکل اصیل تر آن در میان زرتشتیان دیده می شود . گروهی از این زرتشتیان که در عقاید و رسوم خود بسیار پایبند هستند در شهر تفت از توابع استان یزد زندگی می کنند . مسئله اصلی این رساله بررسی آداب و رسوم مختلف این گروه و کشف مسائل جدید در مورد آن از دید مردم شناسی می باشد و هدف آن دسته بندی رسوم از لحاظ مسرت بخشی ،دینی ،آیینی وعزاداری است . کار حاصله از دو روش کتابخانه ای و بررسی میدانی بدست آمده است ومحقق در محل تحقیق به صورت مشاهده و مصاحبه به جواب سوالات مطرح شده رسیده است یافته های تحقیق با توجه به منابع کتابخانه ای و توضیحات اساتید محترم تحلیل مردم شناختی شده است ونتیجه حاصله آنکه در بسیاری از رسوم ریشه های باقی مانده از زندگی کشاورزی وجود دارد و بسیاری از آنها به منظور تداوم جامعه کشاورز و سنت های بقای آن بوده است و آنچه کاملا مشخص است این که در جامعه ایرانی تمامی مراسم سفره ها وجشن های زرتشتیان مربوط به آیین های باروری ،برداشت محصول ، کشت مزارع ومیوه ها است و تمامی مراسم به خصوص سفره ها پشتوانه سنتی و اعتقادی در جهت تداوم کشت و باروری است.

دین اساس آیین ها و باورهای نوع بشر را تشکیل می دهد و به همراه اعتقادات دینی از اجزاء جدایی ناپذیر هر فرهنگی می باشند،به شکلی که همواره در طول تاریخ زندگی انسانها با آنها همراه بوده و هیچ دوران و مکانی نبوده که دین در آن حضور نداشته باشد و به همین دلیل است که میتوان انسان امروز را به عنوان موجود دین ورز معرفی نمود.هدف این پژوهش بررسی مردم شناختی آیین ها و باورهایی است که در ارتباط با امامزادگان و بقاع متبرکه شهرستان سرپل ذهاب وجود دارد و سعی شد تا با یک دید مردم شناسانه این مقوله مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد.روش پژوهش مطالعه ی اسنادی و کتابخانه ای و میدانی که از طریق مصاحبه می باشد.نتیجه کلی:امام زادگان وبقاع متبرکه ،و آیینها و مناسکی که در این اماکن برپا می شود از جمله میراث معنوی و فرهنگی در هرجامعه ای هستند که بر زندگی فردی واجتماعی مردم تاثیر بسزایی دارند ونیز در این زمینه کارکردهایی وجود دارد از جمله کارکردهای روانی ،اقتصادی،اجتماعی ،فرهنگی و... که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند.واژگان کلیدیاماکن مقدس، سرپل ذهاب ، کارکردهای اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی.

از تعاریف و تحلیل انسان شناسان چینین استنباط می شود که انسان شناسان به دنبال شناخت رابطه دین با فراگردهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه هستند. اماکن مقدس که بقاع امام زاده ها و نیز مناظر طبیعی از قبیل چشمه ها، چاه ها، درختان، کوه سنگ، مزار مشاهیر و عرفا، چهل دخترون و... را در می گیرد محور این مطالعه و پژوهش را شکل می دهد.در بیشتر کوی برزن شهر کاشان و نیز بیشتر نقاط شهری و روستایی این شهرستان زیارتگاه هایی مشاهده می شود که محیط و فضای معنوی و روحانی آن ها نقش زیادی در تسکین و آرامش روحی وروانی انسان دارد و به عنوان «پایگاه اجتماعی» در جامعه نقش ایفا می کنند. بنابراین از آنجایی این پایگاه بر رفتار و کردار انسان تأثیرگذار است، پژوهش و تحلیل آن ضرورتی انکارناشدنی است. گفت‌ وگو و مصاحبه، بیشتر با متولیان، خادمان، هیئت امنای بقعه و زیارتگاه و نیز مطلعان، ریش سفیدان و اهالی محل بوده است. مصاحبه، مشارکت و مشاهده ی مستقیم در آداب زیارت زائرین، تکنیکی بود که برای مطالعه ی شیوه های مختلف حاجتخواهی، متوسل شدن، دخیل بستن و غیره به کار گرفته شده است. زیارتگاه ها کارکردهایی در جامعه دارند. کارکرد اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، هنری، اقتصادی، روانی و سیاسیاز این قبیل اند که متداول ترین آن کارکرد روانی است. در واقع کسانی که به زیارتگاه می روند بر مبنای کارکرد روانی آرامش روحی و روانی کسب می کنند.این پژوهش از چهار بخش تشکیل شده که هر بخش خودبه چند فصل تقسیم می شود. بخش اول به کلیات طرح و آشنایی به جامعه ی مورد تحقیق اختصاص دارد.بخش دوم به ادبیات پژوهش متشکل از دوفصل، مطالعات نظری و چهارچوب نظری است که دیدگاه ها و نظریه های انسان شناسان و جامعه شناسان مورد بررسی قرار گرفته است.بخش سوم به معرفی زیارتگاه ها و آیین هایی که در این زیارتگاه هابرگزار می شود، جنبه های اقتصادی و عقاید و باور نسبت به زیارتگاه هاو در نهایت در فصل چهارم به تحلیل یافته ها و کارکرد زیارتگاه ها پرداخته شده است.

این پژوهش به هدف تحلیل مردم شناسی نمادین سقاخانه های تهران منطقه 12 صورت گرفته بر همین اساس تعداد 20 نمونه از سقاخانه ها به روش مردم شناسی مورد بررسی قرار گرفته و در رابطه با این پژوهش از نظر یه های انسان شناسی نمادین و تفسیری گیر تز و نظریه کارکرد گرایی مالینوفسکی استفاده شده نمادها دارای کارککردهای گوناگون می باشد که در نتیجه باعث ایجاد ارتباط فرهنگی بین اجزا گوناگون می شود لذا این کارکدهای گوناگون نهادهابه بهبود و شناخت فرهنگ و عقاید جامعه کمک می کند از طرفی خصوصیات رفتاری و فکری افراد یک جامعه تحت تاثیر باورها و اعتقادات آن جامعه می باشد در این پژوهش سعی شده که ویژگی های نمادین سقاحانه ها و کاکردها آنها از دیدگاه مالینفسکی مورد بررسی قرار گیرد نتیجه ای حاصل از این پژوهش گرفته شد به صورت خلاصه وار به شرح زیر می باشد اماکن دینی و مذهبی و نمادها باعث ایجاد همبستگی- وحدت بخشی - انسجام- اجتماعی و پایبندی به ارزش ها و اعتقادات - بالا رفتن میزان مشارکت اجتماعی - پیوستگی و استمرار فرهنگی و تعامل و کنش میان افراد می شود