جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

"حیات معقول" حیاتی است آگاهانه، که در آن شخصیت انسان با استفاده از اختیار، مسیر هدف‌های تکاملی را طی می‌کند و به هدف اعلای حیات می‌رسد. عقل در"حیات معقول" نظری و عملی است. حیات طبیعی فقط وسیله وصول به "حیات معقول" است. دراین نظریه‌، اخلاق، آگاهی به بایستگی‌ها و شایستگی‌های سازنده انسان و تطبیق عمل و قول با آنها است، با تحریک وجدان کمال جو و با انگیزه عمل به وظیفه و نه‌با انگیزه سود و زیان شخصی. این اخلاق مبتنی براصول موضوعه‌ی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و انسان‌شناختی وحیانی است. در مفهوم‌شناسی این نظام اخلاقی، آن چیزی که با نفس انسان ملایمت داشته باشد " خوب"‌ تلقی می‌شود. "عدالت" یعنی رفتار مطابق با قانون و خلاف آن "ظلم" است. در دیدگاه فلسفه اخلاق"حیات معقول"ارزش های اخلاقی یا مستند به قرارداد هستند و یا مستند به واقعیات و ملاک استناد این ارزش‌ها به واقعیات ارتباط و تاثیرگذاری آن‌ها بر روان و شخصیت انسان‌ها می‌باشد. از آن‌جایی که گزاره‌های اخلاقی ماهیت و مختصات معین دارند و از قانون علیت پیروی می‌کنند و نتایج قابل محاسبه قانونی به همراه دارند و می‌توان آن ها را با موارد مشابه و مخالف مقایسه کرد و مشمول اصول و قوانین حاکم بر مسائل علمی می‌باشند، پس می‌توان آن‌ها را به عنوان یک موضوع علمی مطرح کرد. اصول ثابته اخلاقی این نظریه، در رابطه با خویشتن، لزوم شناخت خود، مراعات عزت نفس، صیانت تکاملی ذات، فریب ندادن خود در ارتباط با حق و باطل و پرهیز از خودمحوری است ودر رابطه با اجتماع، تعاون، وفای به عهد، صداقت، احترام به انسان و انسانیت بوده ودر رابطه با هستی، شناخت هستی، جدی‌گرفتن قوانین جاری آن، احساس ملکوت این جهان و پرهیز از دنیازدگی است ونهایت در رابطه با خداوند، لزوم شناخت خدا تا حد امکان، ایمان و اخلاص به‌او، اعتقاد به بعثت انبیا و رستاخیز و انجام تکالیف دینی می‌باشد.