جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دیدگاه کریستین وُلف دربارۀ ‌‌ادراک حسی که چارچوبی لایب‌‌‌نیتسی دارد، اساس استتیک او را برمی‌‌‌سازد. او با توجه به ماهیت واضح ولی مغشوشِ ‌‌ادراک حسی در این چارچوب، مفهوم کمال و لذت را تبیین می‌‌‌کند و از همین معبر ره به تعریف زیبایی می‌‌‌برد. به این ترتیب، از نظر او، کمال همانا توافق یا هماهنگی کثرات یا انبوهی از اشیاء یا اجزای آن‌هاست؛ لذت، حاصل شهود کمال در اشیاء است؛ و زیبایی هم عبارت است از کمال شیْ‏ء از آن حیث که برای ایجاد لذت در ما مناسب است. با این اوصاف، در این مقاله قصد داریم ماهیت ‌‌ادراک حسی نزد او و رابطۀ ادراک حسی، کمال و لذت را با زیبایی در استتیک او بکاویم تا مشخص شود چگونه علم استتیک به‌‌‌طور عام از دل مباحث معرفت‌‌‌شناختی و به‌‌‌طور خاص از بطن ‌‌ادراک حسی بیرون می‌‌‌آید. در نهایت‌‌، با در نظر داشتن این مهم که خود او مستقیماً داعیۀ نظریۀ مستقلی در حوزۀ استتیک نداشته، نقد و نظری بر لوازم مربوط به استتیک او خواهیم داشت تا حدود و ثغور نظریۀ عقل‌‌‌گرایانۀ مفرط او در برخورد با مسائلی چون دایرۀ شمول زیبایی، مراتب زیبایی و اختلاف‌‌‌نظرهای ذوقی مشخص شود.

یکی از مباحثی که همواره در حوز? زیباشناسی مطرح بوده، بحث استقلال این حوزه از سایر حوزه‌ها است. از نظر «تاتارکیه‌ویچ» سابق? این بحث به قرون وسطا یعنی آراءِ «ژان اسکات اریگنا» می‌رسد. اما «استولنیتز» در مقاله‌ای با عنوان «در باب اهمیت لرد شافتسبری در نظری? زیباشناسی مدرن»، بر این اعتقاد بود که این نظریه نخستین بار نزد «شافتسبری» پرورده می‌شود. البته باید توجه داشت که به‌هیچ‌وجه مراد وی از «بی‌عُلقگی» Disinterestedness دقیقاً همان مفهومی نیست که بعدها توسط «کانت» مطرح می‌شود، هرچند شاگرد او هاچسن بسیار به آن نزدیک می‌گردد. کانت مسأل? بی‌عُلقگی را به شکلی مبسوط و مجزا در دقیق? اول از کتاب نقد سوم به بحث می‌گذارد. او معتقد است که حکم ذوقی باید متمایز از احکامی مثلِ مطبوع، شناختیِ معمولی و اخلاقی (یا خیر) باشد. وی برایِ این تمایز خصوصیاتی مثل بی‌عُلقگی، همگانیت و فراغت از هرگونه مفهوم، بی‌غایتی، و ضرورت را ذکر می‌کند. علی‌رغمِ این دیدگاه، در بخش‌های پایانی کتاب دوم از بهر? اول (§40 به بعد و مخصوصاً در §42) سخن از «زیبایی به مثاب? سمبلِ خیر اخلاقی» به میان می‌آورد. مسأله‌ای که در پی پژوهش در باب بی‌علقگی پیش می‌آید این است که آیا او اعتقاد اولی? خود را مبنی بر استقلال تام و تمام حکم استتیکی نقض می‌کند یا نه؟! (که به‌نظر نمی‌رسد چنین باشد) بنابراین، در این پایان‌نامه تلاش می‌شود در ابتدا، با بررسیِ تحلیلی سابق? تاریخی مفهومِ «بی-عُلقگی»، زمین? طرح دیدگاه کانت دربار? این موضوع فراهم شود؛ پس از طرح دیدگاه کانت در مورد بی‌عُلقگی و مشخص ساختن تمام جوانب و مسایل مربوط به آن با ابتناء به تفسیرهای مطرح‌ترین شارحان‌اش، به بحث سازگاری این دیدگاه با دیدگاه‌های اخلاقیِ وی دربار? زیبایی خواهیم پرداخت. و در نهایت، تلاش می‌شود با ذکر نقدهای مطرح شده در این حوزه، به تحلیل و بررسیِ سنجشیِ نظری? کانت در این‌باره پرداخته، و دیدگاه‌های مطرح شده از طرف شارحان و منتقدان مورد بررسی قرار گیرد.

واژه «روح» از واژه های پر رمز و راز و ابهام آمیز در حوزه های دین، فلسفه، عرفان و روان شناسی است.نوشتار حاضر در صدد تبیین واژه «روح» به شیوه معناشناسی توصیفی است که در آن پس از ریشه شناسی و بیان وجوه معنایی روح در قرآن، ارتباط معنایی آن با واژه های هم نشین و جانشین در قرآن بررسی گردیده است از این رو با توجه به ویژگی تحقیق از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است حاصل مطالعه توصیفی نشان می دهد که اصل کلمه روح و مشتقات آن «ریح» است که قدر مشترک معانی آنها «جریان» است که گاهی در جریان مادی و گاهی در جریان معنوی به کار می رود.در ادامه معانی هشت گانه جبرئیل، قرآن، موجودی مستقل در ردیف فرشتگان، فرستاده پروردگار نزد حضرت مریم (س)، حیات افاضه شده به انسان، حضرت عیسی(ع)، یکی از اسرار الهی و تایید کننده پیامبران و مومنان از وجوه معنایی روح در قرآن مورد مطالعه قرار گرفت. «روح» در کاربرد وحیانی بر محور جانشینی با واژه هایی مانند نفس، قلب، فواد، صدر در یک حوزه معنایی قرار می گیرد، این واژه ها در یکی از معانی خود مترادف روح هستند و بدون تغییری عمده در معنای جمله می توانند جانشین واژه روح شوند همچنین بر محور هم نشینی با واژه هایی مانند نفخ، امر، نزول، عروج و قیام ملائکه و... رابطه معنایی دارد و در یک حوزه معنایی قرار می گیرد، این واژه ها با واژه روح بر محور جانشینی پیوندی ندارند اما کاربردشان با روح بوده و در ساختار وحیانی آیات از باهم آیی و هم نشینی با آن بهره مند هستند. از نتایج مهم بررسی توصیفی، آشکار شدن پیوند معنایی عمیق «روح» با سایر واژه های هم حوزه در قرآن است.در پایان نیز به بررسی ویژگی های روح در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام پرداخته شده است.