جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یادگیری یکی از مباحث مهم حوزه علوم تربیتی است که بوسیله آن، انسان مهارت های خود را توسعه می دهد و به رشد فکری دست می یابد و توانایی هایی ذهنی خود را فعلیت می بخشد. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی باورهای دانشجویان در خصوص ماهیت دانش، فرایند کسب دانش و یادگیری ( باورهای معرفت شناسی )و نقش آن در فعالیت های پژوهشی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران می باشد. در واقع به بررسی باورهای دانشجویان درباره ساده بودن دانش، قطعیت دانش، ذاتی تلقی کردن توانایی یادگیری و سریع دانستن فرایند یادگیری می پردازیم. کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد علوم انسانی و علوم پایه دانشگاه مازندران در سال88- 1387جامعه آماری مورد نظر را تشکیل داده اند به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه باورهای معرفت شناسی شومر( 1990) و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش پژوهش توصیفی و از روشآماری تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج نشان می دهد دانشجویان کارشناسی ارشد احتمالاً بر این باورند که دانش نسبتاً ساده و قطعی است و توانایی یادگیری نسبتاً سریع و ذاتی است. همچنین با توجه به مصاحبه ای که درخصوص پایان نامه صورت گرفته است ، دانشجویانی که نمره بالا ( یعنی فراگیرانی که دانش را نسبتاً ساده و قطعی می پندارند و یادگیری را نسبتاً سریع و توانایی ذاتی می دانند) معتقدند یک واحد درسی یا تکلیفی است که باید انجام دهند تا بتوانند مدرک را دریافت کنند. اما در مقابل دانشجویانی که نمرهپایین را کسب کرده اند ( یعنی فراگیرانی که دانش را ساده و قطعی نمی پندارند و یادگیری را سریع و توانایی ذاتی نمی دانند) پایان نامه را یک پژوهش علمی در نظر می گیرند که باعث افزایش تجربه و بهبود روابط اجتماعی می شود.

پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم دوره ی ابتدایی بر اساس مولفه های باور معرفت‏شناسی و بررسی روش تدریس معلمان دوره ی ابتدایی پرداخته است. جهت جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی استفاده شده است؛ بنابراین روش پژوهش کیفی بوده است .جامعه ی آماری در بخش تحلیل محتوای تمامی کتاب های دوره ی ابتدایی بوده است که از بین آنها کتاب علوم پایه اول تا ششم ابتدایی به دلیل مناسب بودن محتوای آنها با مولفه های باور معرفت شناسی در پژوهش حاضر انتخاب گردید. در بخش مصاحبه نیز جامعه ی آماری شامل کلیه ی معلمان دروس علوم تجربی قائمشهر بوده است که از بین آنها 19 معلم با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی هدفمند انتخاب شدند. داده های حاصل از تحلیل محتوا در بخش کیفی با استفاده از تجزیه و تحلیل استقرایی، مورد تحلیل قرا ر گرفت. داده های حاصل از مصاحبه نیز با استفاده از کدگذاری موضوعی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که میزان توجه کتاب های علوم به مولفه های باور معرفت شناسی متفاوت است. به این صورت که کتاب علوم اول ابتدایی به بعد منبع و مشاهده بیشترین توجه را داشته است و کتاب های علوم کلیه ی پایه ها به ابعاد منبع، توجیه و قطعیت توجه داشتند و توجه چندانی به بعد قطعیت نداشتند. یافته های حاصل از مصاحبه نیز نشان می دهد که معلمان در آموزش باورهای معرفت شناسی تمایل دارند از روش های دانش آموز محور مانند روش کارگروهی و ایفای نقش استفاده کنند و اعتقاد دارند که به دلیل الگوبرداری دانش آموزان از یکدیگر این روش در مقایسه با سایر روش های تدریس در رشد باورهای معرفت شناسی تاثیرگذارتر است. بنابراین معلمان به ابعاد منبع، توجیه و تکوین از ابعاد معرفت شناسی توجه داشتند و به بعد قطعیت توجه نداشتند.

پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کتب درس پیام های آسمان دوره راهنمایی و دین و زندگی دوره متوسطه و بررسی روش تدریس معلمان دینی و عملکرد مربیان پرورشی در رشد دینداری پرداخته است.جهت جمع آوری داده ها از تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. روش پژوهش کیفی بوده و جامعه آماری در بخش تحلیل محتوا تمامی کتاب های دوره راهنمایی و متوسطه به تعداد 148 بوده است که از بین آنها 6 کتابپیام های آسمان دوره راهنمایی و دین و زندگی متوسطه به دلیل مناسب بودن محتوای آنها با دینداری در پژوهش حاضر انتخاب گردید. مولفه های دینداری شامل شناخت دینی، باور دینی، عاطفه دینی و التزام به وظایف دینی بر اساس شاخص های دینداری انتخاب شدند. در بخش مصاحبه نیز جامعه آماری شامل کلیه معلمان دینی و مربیان پرورشی شهرستان بابلسر بوده است که از بین آنها 10معلم دینی و 8 مربی پرورشی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی هدفمند انتخاب شدند. داده های حاصل از تحلیل محتوا به شکل کیفی مورد تحلیل قرار گرفت. داده های حاصل از مصاحبه نیز با استفاده از روش استقرایی برحسب وجوه اشتراک و افتراق مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که میزان توجه کتاب های پیام های آسمان و دین و زندگی به شاخص های دینداری متفاوت است.در خصوص مقایسه شاخص های دینداری در کتاب های پیام های آسمان و دین و زندگی بیشترین توجه به التزام به وظایف دینی و کمترین توجه به شناخت دینی شده است. یافته های حاصل از مصاحبه ها نیز نشان می دهد که معلمان دینی تمایل کمی برای استفاده از روش های فعال دارند و از روش های سنتی مانند روش تدریس توضیحی استفاده کردند و مربیان پرورشی نیز وظایف و فعالیت هایی که از طرف اداره آموزش و پرورش بر آن ها محول شده بود برای رشد دینداری دانش آموزان استفاده کردند.