جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دربین مسلمانان چند مکتب ومشرب اخلاقی از زمانهای قدیم رایج بوده وهست ،از جمله از این مکتبها، مکتب اخلاق عقلی ونقلی است.این پژوهش به بررسی تفاوتهای دو مکتب اخلاقی عقلی ونقلی می پردازد .رویکرد عقلی ونقلی به اخلاق، بیش تر در آثار نمایندگان اصلی این دو مسلک اخلاقی یعنی مسکویه،خواجه نصیر،...فیض کاشانی،علامه مجلسی وغزالی ..نمود دارد.بابررسی این منابع به تفاوتهای مبنایی این رویکردها ازجمله تفاوت «هستی‏شناسی»، «انسان‏شناسی»، «ارزش‏شناسی» و «معرفت‏شناسی» پی می بریمدرمقوله انسان شناسی،فلاسفه به بعدعقلانی انسان توجه دارند،وتمام همتشان براین است که عقل انسان را فعال وشکوفا کنند،درمقابل اخلاق نقلی به دل وقلب انسان وپاک سازی وصیقل دهی آن عنایت دارند.فلاسفه اخلاقی در ارائه جایگاه علم اخلاق دربین سائر علوم با مولفان نقلی نگاه یکسانی ندارند.حکما سعی می کنند ،سعادت آدمی را به مدد عقل او ترسیم کنند ،اما علمای اخلاق نقلی ،سعادت را در پیروی از آموزهای شرعی می دانند.اخلاق نویسان وعلمای اخلاق عقلی ونقلی درنفس شناسی انسان وتعدد قوای آن وهمچنین نقش قوا در اعتدال اخلاقی او تفاوت نظر دارند.از تفاوت دیدگاه های آنان در ساختار دهی ونظم بخشی به مطالب وسرفصل های اخلاقی واهمیت دادن به هر یک از مفاهیم آن می باشد.همچنین آنهادرهدف گذاری ومقصد وغایت اخلاق ، ایده یکسانی ندارند.از دیگر اختلاف های دو مشرب اخلاقی ،زبان متن منابع آنها ونحوه ادبیات مباحث هر یک از آنهاست.به طوری که هر یک از آنها یک شبکه معنایی وبه عبارتی حوزه معنایی خاصی از مفاهیم کلیدی اخلاق ارائه می کنند. همچنین این دو مسلک اخلاقی در دوجهانبینی وفرهنگ خاص ،مفاهیم وگزاره های اخلاقی را تبیین وتحلیل می کنند. روش تبیین وتحلیل آنها نیز متفاوت از هم می باشند.