جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع تحقیق : ضرورت حجاب از دیدگاه قرآن و سنت می باشد. هدف در این تحقیق آن است که می خواهم حجاب از دیدگاه قرآن و سنت بیان نمایم و همچنین بدانم که با توجه به این که قرآن و سنت به این موضوع خیلی اهمیت داده اند، چرا که بعضی زنان در جامعه نسبت به مسأله پوشش حجاب بی اهمیت هستند و چه اموری باعث شده که عفاف و حجاب روز به روز کمرنگ شود. اصل حجاب یکی از واجبات الهی است که مردان و زنان هرکدام تا آن حدی که شریعت تعیین کرده باید رعایت نمایند. زیرا این حجاب و پوشش، سنگر سعادت و پیروزی و رستگاری زنان جامعه است، که اگر این سنگر آسیب ببیند و یا فرو ریزد عوامل سعادت، پاکزیستی و شرافت آن ها فرو ریخته و قطعا این سنگر در سراشیبی سقوط و انحراف قرار گیرد و موجب آلودگی خود و جامعه خواهند شد. اینکه حجاب تنها مختص به اسلام نمی باشد بلکه با نگاهی به تاریخچه حجاب فهمیده می شود که در بعضی از ملل و ادیان مختلف حجاب وجود داشته اند. با توجه به اوضاع امروز جامعه اسلامی عوامل های مختلف در کم توجهی به عفاف و حجاب دارد که به طور خلاصه و تیتروار به آن ها می پردازیم : 1- بحران سازیهای متعدد دشمن. 2- خلأ الگوهای مناسب فرهنگی. 3- بالا رفتن سن ازدواج و ... می باشد که باید راهکارهایی اجرایی برای ایجاد عفاف و حجاب در جامعه بوجود آید تا جامعه از آن وضع تباهی و فساد و بی حجابی بیرون رفته و به سعادت و پیروزی کشانده شود. دامنه این تحقیق در محدوده قرآن و سنت می باشد. با توجه به آیات و روایاتی که در این زمینه آمده و از کتاب های تفسیر(نمونه و المیزان) و بحارالانوار و اصول و فروع کافی و رسلاله حجابیه در دو جلد و کتاب های شهید مطهری و غیره. روش انجام کار این تحقیق کتابخانه ای و اسنادی است با مراجعه به کتاب ها و مقالات و رساله ها و دیدگاه های مختلف مطالبی که در رابطه با این موضوع بوده، یادداشت برداری کرده و پس از آن فیش برداری و ارتباط منطقی بین موضوعات برقرار کرده و به یافته های جدیدی دست یافتم. شروع به نوشتن طرح نامه و پس از تصویب طرح نامه پایان نامه را نوشتم. نتیجه ای که از تحقیق گرفته شده با توجه به آیات و روایات که در مورد حجاب آمده که بر هر زن و مرد واجب است که رعایت کرده، زیرا زن با داشتن حجاب شخصیت می گیرد و باعث بالا رفتن احترام و ارزش و مقام او حتی در عرش الهی می شود. واژه های کلیدی : 1- حجاب : جمع حجب : به معنی پوشیدن است و هم معنی پرده و حاجب. بیشتر استعمالش به معنی پرده است. مانع و حایل میان دو چیز. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می دهد که پرده وسیله پوششی است. یکی از واجبات الهی است که مردان و زنان هر کدام تا آن حدی که شریعت تعیین کرده باید آن را رعایت نمایند. 2- ستر : سَتَرَ – یستر ستراً : روی آن چیزی را بپوشانید. و ساتر : کینه او را به دل گرفت و دشمنی اش را پنهان کرد و مخفی کردن ؛ الستر : پوشش وسیله پوشانیدن. 3- جلبات : درباره جلبات معانی متعددی وجود دارد. به معنای : ملحفه(چادر) و پارچه بزرگی که از روسری بلندتر و روی گردن و سینه ها را می پوشاند ، یا عبارت از پیراهن و یک جامه گشاد و بزرگ برای زن که از ملحفه ( ملافه یا روپوش بزرگی همانند چادری کوچکتر است یا جامه گشادی است که از چارقه بزرگتر و از عبا کوچکتر ، زن بوسیله آن سر خود را می پوشاند و باقی آن را بر سینه اش رها می سازد. 4- تبرج : در گفتار اهل سنت به معنی خود نمایی و جلوه گری است. این کلمه در اصل از " برج" گرفته شده. همان گونه که برج در میان ساختمان ها خود را بیشتر آشکار می کند و خودنمایی می نماید. تبرج بانوان نیز به همین معنی است. تبرج زده : زن زینت ها و زیباییهای خود را برای نامحرمان آشکار سازد. 5- سنت : روش طریقه سیرت سرشت طبیعت در اصطلاح فقه : قول و فعل و تقریر پیغمبر اسلام آنچه که صحابه بر آن عمل کرده باشند. 6- قرآن : در معنای قرآن وجوه های زیادی ذکر شده : 1- قرآن اسمی جامد و غیر مشتق، علم ارتجالی است و خداوند به عنوان اسم خاص برای وحی پیغمبرش نازل فرموده، قرار داده است. 2- قرآن اسم مشتق ولی غیر مهمور. مشتق از قرنُ الشیءِ بالشیءِ یعنی چیزی را به چیزی ضمیمه کردن. – قرآن هم ریشه « قرائن» جمع « قرینه» است ؛ ریشه آیاتش همانند یکدیگر است و بعضی دیگر را تأیید می کند. 3- قرآن مشتق و مهموز است. از « قَرءَ» به معنای جمع گرفته شده است و بر وزن رجحان و غفران از ماده « قرأ» به معنای تلاوت کردن است.

زکات، یک نوع مالیات و حقوق واجبه که از نه چیز وصول می شود، اطلاق می گردد که در یک زمان خاص محقق می شود و یکی از منابع عالی اسلامی است بر اغنیاء واجب شده تا بدین وسیله فقر مستضعفین از بین برود و ثروت جامعه به طور مساوی بین تمام مردم تقسیم شود. محدوده تحقیق در خصوص زکات از دیدگاه قرآن و روایات می باشد. این پایان نامه در 6 فصل تنظیم شده است که کلیات تحیق شامل تعاریف لغوی و اصطلاحی واژه زکات، اهداف و دامنه تحقق و پیشینه تحقیق می باشد. اقتصاد و زکات، رابطه بین زکات و اقتصاد را بیان می کند و این که چه نقشی را از بین بردن فقر ایفا می کند؟ دست اندرکاران حکومت اسلامی باید بدانند که از منبع مالی [ زکات] اسلامی چگونه استفاده کنند که دچار مشکل نشوند. با برنامه ریزی صحیح از افراط و تفریط اقتصاد جامعه جلوگیری کنند. زکات از دیدگاه قرآن: خداوند منان با نزول آیات، و این که در بین آیات بیش از 30 آیه در مورد زکات وجود دارد جایگاه و منزلت زکات را در نزد خداوند برای ما مشخص می سازد. زکات در قرآن بعد از نماز آمده که نسبت به آن تأکید فراوانی شده است. خدای متعال در آیات خود این مطلب را به ما می فهماند که در اموال اغنیاء سهمی برای فقرا وجود دارد و در این مورد نباید با منت حقشان را پرداخت، بلکه باگشاده رویی با مسکینان برخورد کنیم. زکات از دیدگاه روایات: پیامبران و ائمه ( ع) به این نکته توجه داشته اند که ما نباید فقط به اصول دین بپردازیم بلکه باید فروع را هم در نظر داشته و به آن اهیمت بدهیم و زکات یکی از مهمترین اعمال فرعیه ماست. احادث و روایات متفاوتی در این مورد توسط راویان به ما رسیده و اهمیت آن را بازگو کرده است، و این مشخص می کند که پرداخت زکات در هر عصری و برای هر شخص مسلمانی واجب می باشد. احکام کلی زکات می باشد که باید بر اساس رعایت کامل شرایط و موازین احکام زکات را بپردازیم در چه موقع، چه شرایطی، به چه کسی و به چه اندازه باید به احکام زکات رجوع شود. تجزیه و تحلیل و نتیجه بحث، نقد و بررسی کلی مسئله مورد بحث زکات و نتیجه ای که از آن بدست می آوریم را شامل می شود. نتیجه این که با پرداختن به فلسفه زکات، پرداختن زکات را در این مردم ترویج دهیم و یک نوع دفاع از قشر ضعیف جامعه می باشد و اغنیاء باید بدانند که حق مستضعفان در اموال آنها وجود دارد و این که تصور می کنند با پرداخت زکات از ثروتشان کاسته می شود، سخت در اشتباهند. واژه کلیدی: 1)زکات، پاک و پاکیزه گردیدن. فقه، بلایی است که شیطان با آن انسانها را می ترساند. ایثار اقتصادی، یک حرکت عمومی دائمی الهی است که همه انسانها به آن نیاز دارند. اسراف، بیرون شدن از حد است، اما بیرون شدن از حد اعتدال به طرف زیاده روی در خصوص انفاق. انفاق، بذل مال و صرف آن در رفع حوائج خویشتن و دیگران است. قوام، به فتح قاف حد وسط معتدل است، به کسره ما به قوام هر چیز است. صدقه، بخشش بری رضایت خداوند. غنی، تأمین تمام نیازمندیهای که توده های مردم در هر زمان متناسب با شرایط زمان و مکان خود احتیاج دارند. زکوه: اصل زکوه چنانچه طبرسی و راغب گفته به معنی نمو و زیاده است. همچنین است قول قاموس و اقرب و صحاح زکاه را نمو کردن گفته است. زکوه از اسماء مشترکه است و بر عین و معنی و معنی هر دو اطلاق می شود. ناگفته نماند زکوه در قرآن گاهی به معنی طهارت و پاکیزگی آمده گاهی به معنی مدح است. ناگفته نماند پاکیزگی و مدح که ذکر شد مخالف معنی اولی که نمو و زیارت باشد نیست، بلکه پاکیزگی همان نمو نفس و ترقی و ارتقاء آن است. فقراء آنها کسانی اند که درآمدشان به مخارچ سالانه کفایت نمی کند می توانند کسر مخارج خویش را از زکاه دریافت دارند. مساکین مسکین کسی است که حالش از فقیر بدتر است یعنی کسانیک درآمدی ندارند. ناقص العضوند، مضطر و آواره عاملین زکاه حکم زکاه آنست که حاکم شرع برای جمع آوری آن و نیز برای توزیع و مصف آن مأموراین هستند از طرف خود تعیین کند.

موضوع تحقیق، بهشت و بهشتیان در قرآن و سنت می باشد. هدف در این تحقیق آنست که انسانها به راه زیبای یک زندگی هدایت شوند تا بدانند شوند تا بدانند که چه کسی هستند؟ و برای چه زندگی می کنند؟ به کجا می روند؟ و بندگان شایسته ای شوند که ایمانشان نسبت به خدای رحمان و کل کائنات مستحکم گردد و به دنیایی از اعتماد به نفس و خودباوری برسند و بهشت خدا را ابتدا در این دنیا و پس در سرای دیگر بسازند. انسان در زندگی خود هر روشی را که دنبال کند و هر راهی را که بپیماید در حقیقت جز سعادت و کامیابی خود چیزی نمی خواهد و در این موضوع ( بهشت و بهشتیان) به دنبال آن است که آیا بهشت آفریده شده است؟ اگر بهشت آفریده شده دلایل خلقت و وجود فعلی بهشت چیست؟ بهشت دارای چه درجاتی است و وسعت آن چقدر است؟ و ... از مجموع آیات استفاده می شود که بهشت هم اکنون آفریده شده و موجود است و وسعت و گستردگی آن به قدری است که با محیط زندگی ما قابل مقایسه نیست و اصولا عظمت وسعه وجودی آن عالم برای ما که محبوس در زندان عالم ماده ایم قابل تصور نیست بنابراین بهشت یکی نیست بلکه بهشت هاست و درجات بهشتی فوقانی و تحتانی بودنشان به صورت طبقات نیست بلکه این درجه بندی ( در بهشت) بر اساس تفاوت ماهوی لذت های مادی و معنوی است و اسرار بزرگی از یک زندگی زیبا را در خود نهفته دارد که اندیشه های انسان را عوض می کند و نظام باورهای انسان را از نو می سازد روح وروان را صیقل داده و به دنیای از آرامش و نشاط و احساس از رضایت می کشاند و از انسانها یک چهره جذاب و محبوب می سازد تا بتوانند زیباترین ارتباطات انسانی را با دیگران برقرار کنند. بنابراین سعی ما هم بر این بوده که دامنه تحقیق و تبیین موضوع را، برای رسیدن به تصور روشنی از بهشت و بهشتیان در آیات و روایات مورد بررسی قرار دهیم و بر این اساس از منابع معتبری چون نهج البلاغه، پیام قرآن و بحار الانوار الجامعه العلوم الائمه الاطهار کتب تفسیری استفاده نموده، تا کسی که به دنبال سعادت است وعده الهی را حق دانسته بداند هیچگونه تخلفی در وعده های الهی نمی باشد و انسانها می توانند به وعده های او دلگرم باشند و در نتیجه یک نوع دلگرمی و امیدواری در سختیها و دشواریهایی که در زندگی با آنها برخوردمی کند و در مشکلاتی که راه هرگونه چاره جویی را بر وی می بندد. هیچگاه دچار نومیدی نخواهد شد زیار می داند زمام هر علتی و سببی هرچند نیرومند باشد بدست توانای خدای بزرگ است و همه چیز زیر فرمان اوست. پس رسیدن به تمامیاین دستوردها که انسان در کهکشانها و آسمان انوار خدا ببیند و به عظمت خویش پی ببرد تا بتوانند از نعمتهای الهی، کامل بهره مند شود و مورد رحمت و لطف او باشدعمل کردن به دستورات خداوند و عمل صالح است.

در احکام دین به تمام واجبات و مستحبات « معروف» و به تمام محرمات و مکروهات « منکر» گفته می شود. بنابراین سفارش افراد جامعه به انجام کارهای واجب و مستحب « امر به معروف» و بازداشت« آنها از کارهای حرام و مکروه « نهی از منکر» است. امر به معروف و نهی از منکر نیز مانند، روزه، حج و جهاد و .. بر همگان واجب است یعنی باید انجام دهند یا اینکه اگر کسی این فرضیه الهی را انجام داد دیگر بر گردن دیگران نیست. طبق این مسأله هر فردی .. در برابر خانواده و اجتماع مسئول است که امر به معروف و ناهی از منکر باشد. «در غیر این صورت وظیفه الهی خود را انجام نداده است.» در جامعه ما کسانی به عنوان امران به معروف و ناهیان از منکر وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را برعهده گرفته اند که با توجه به شرایط و مراحل آن به انجام این مهم می پردازند. بعضی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر مانند: 1- خود معروف و منکر را بشناسد 2- خود عامل به معروف و تارک منکر باشد به حسن خلق و حسن بشر یا قول لین و هر چیز از قول لی صبر در برابر مشکلات و دیگر موارد. همچنین امر به معروف و نهی از منکر دارای مراحل سه گانه به شرح زیر می باشد. 1-انکار قلبی: آن معنی که کار کند که ناراحتی قلبی خود را از منکر آشکار کند، و به طرف بفهماند که منظورش از این عمل، این است او معروف را انجام دهد منکر را ترک کند. مثلا چهره در هم کشیدن روگرداندن یا رویهم فشار دادن پلکهای چشم خود و 2- انکار زبانی: که اگر از مرحله اول نتیجه نگرفت، واجب است از مرتبه دوم استفاده کنند، در صورتی که احتمال اثر بدهد. 3-اقدام عملی: اگر معلوم شد طرف آدم سمجی است و از مرحله اول و دوم نمی شود نتیجه گرفت، باید از مرحله سوم شروع کرد و با اعمال قدرت وارد شد. البته در جامعه امران به معروف و ناهیان منکر باید از حمایت مردم برخوردار باشد تا بنا اعمال وظیفه به طور مناسب به نتایج و اثرات امر به معروف و نهی از منکر مانند اثرات و برکات معنوی، اخروی، اجتماعی، اقتصادی، فردی و برکات بسیار ارزنده که می تواند جامعه را به رشد و پویایی برساند برسیم. و یک جامعه به تمام معنا اسلامی داشته باشیم. کلمات کلیدی: امر- معروف- نهی- منکر

صبر از دیدگاه قرآن و روایات ارزش فراوانی دارد و آثار فردی و اجتماعی زیادی بر آن مقربت می شود. هدف از این نوشتار بیدار کردن ذهن مردم نسبت به مسئله صبر و واداشتن آنها به فراگیری صبر، افزودن بر صبرشان در تمام حوادث و ناگواریها و آشنایی با آثار صبر و آفات بی صبری می باشد. مسئله ای که می توان آن را در اینجا مورد بحث قرار داد این است که چرا صبر در میان انسانهای کنونی جایش را به ناامیدی و بی حوصلگی داده است؟ دلایلی را که می توان ذکر کرد: 1-ضعیف شدن ایمان؛ 2- آشنا نبودن به آثار و نتایج صبر و پاداشهایی که برای صبر در نظر گرفته شده است؛ 3- بلای تحریف. که این واژه را نیز بی نصیب نگذارده و تا حد مسخ و تغییر معنا و مفهوم صبر پیش رفته است. این نوشتار شامل هفت فصل است: 1- فصل اول : کلیات تحقیق. 2- فصل دوم: پیرامون صبر. 3- فصل سوم: انواع و اقسام صبر. 4- فصل چهارم: الگوها و اسطوره های صبر. 5- فصل پنجم : آثار صبر. 6- فصل ششم: ارزش صبر از دیدگاه قرآن و سنت. 7- فصل هفتم: دیدگاه تحلیلی موضوع صبر. نتایجی که از این همه مطالب جمع آوری شده، میتوان گرفت این است که همه چیز درصبر خلاصه می شود: هم دنیا، هم آخرت، هم اهداف انسانی و هم مقاصد پست و شرارت آمیز و خلاصه هر مقصدی که برای کسی مطرح است در گرو صبر و پایداری است . اگر بر باطن مطلب استدلالی لازم باشد و تجربیات بشر در طول تاریخ قانع کننده به نظر نیاید این فرمول قطعی و روشن کفایت می کند که رسیدن به هر هدف و مقصدی نیاز به حرکت دارد و حرکت نیز نیاز به صبر دارد. واژگان کلیدی: 1-قرآن ( مص) چیزی را جمع کردن و به هم پیوست دادن " حامله شدن شتر" خواندن، قرائت کردن قرآن کتاب مسلمانان است که آن را فرقان، ذکر، تنزیل، مصحف و کتاب نیز می نامند. (1) 2- صبر : حبس، امساک، خویشتن داری و حبس نفس است بر چیزی که شرع و عقل از آن نهی می کند.(2) صبر : خود را از چیزی باز داشتن، الصبره: اسم مره است؛ صبر و شکیبایی. صبر یصبرصبرأ علی الامر: بر آن کار دلیر و استوار شد و شکیبایی کرد.(3) صبر آن حالت استقامت و شکیبایی و ایستادگی در جبهه مشکلات است. (4) 3-سنت : طریقه و روش است . به گفتار و کردار و تقریر پیامبران و امامان ( ع) سنت می گویند. (5) 4- ضراء : سختی، تگنا، قحطی و خشکسالی، ناراحتی و زیان های روحی. 5- سراء: شادی و خرمی و رفاه.(6)

موضوع تحقیق « نقش حضرت زینب ( س) در اسلام» می باشد. هدف از این تحقیق شناسائی ابعاد شخصیتی زینب(س) و بیان نقش آفرینی های این بزرگوار و تأثیر آن در جهان اسلام مد نظر می باشد. در این تحقیق به روش اسنادی و توصیفی به توصیف مقام والای زینب کبری(س) و رشادت ها و نقس آفرینی های این شخصیت برجسته پرداخته شده و حضور مثمر ثمر او را به دنیای اسلام معرفی می کند و در این مسیر سوالاتی را هم در ذهن ایجاد می کند از جمله این که زینب(س) آن تربیت یافته مکتب وحی چگونه آموخته های خود را بکار می بندند و سبب بقای اسلام می شود. آیا نقش تأثیرگذار ایشان تنها در واقعه عاشورا خلاصه شود و لازمه این موفقیت چشمگیر چیست؟ همانطور که ثابت شده ایمان به خدا آثار و لوازمی دارد و مسئولیت ها و تعهداتی را به دنبال می آورد و هرکسی نمی تواند به آن ها جامعه عمل بپوشاند لازمه و مقدمه این امر مبارزه و جهاد در راه پیشبرد این اهداف مقدس و پیکار با بی دینان و گذشت و فداکاری در این راه از جان و مال و هستی می باشد و این حقیقت را خدای جهانیان در ضمن آیه ای چنین می فرماید : « والذین آمنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل الله باموالهم و انفسهم اعظم درجة عند الله » آنانکه ایمان آوردند و مهجرت کرده و در راه خدا با مال و جان خویش جهاد کردند، درجه آنان در پیشگاه خدا برتر و بزرگتر از دیگران است. آری این چنین است که زینب به این مقام عظما می رسد که ابهت او کاخ ستم یزید را فرود می ریزد. از جمله نتایج ثمر بخش زینب(س) در عصر کنونی به ثمر نشستن خون شهداء انقلاب اسلامی ایران بود، که زنان و مردان ایران با تأثیر از زینب کبری(س) در مقابل حکومت باطل ایستادند و پیروز شدند. به راستی اگر زینب نبود معاویه اسلام را از مسیر اصلی خویش منحرف می ساخت و با بر حق جلوه دادن خود و حکومت باطل خود، حق خاندان عترت و طهارت را پایمال می نمود و معاویه ها و یزیدان زمان نیز به تبع او حکومت های فاسد و باطل خود را بر مستد حکومت می نشاندند. زینب(س) در 3 سالگی خطبه های غرّای مادرش زهرا(س) را در خصوص فدک برای مردم نقل می کرد سخنش به گونه ای عجیب بود که مورخین خطبه های زهرا مرضیه را از زبان این کودکی سه ساله نقل می کنند. زینب ( س) با کلاس های تفسیر خود با علم و ایمان و شجاعت، عصمت و پاکدامنی و دیگر صفات و افعال ارزنده خود به اسلام خدمات شایانی نمود. درود بی پایان خداوند بر فاطمه زهرا صدیقه کبری و خاندان پاکشان باد مادامی که آسمان و زمین و عالمی موجود است.

موضوع تحقیق : قیام امام حسین ( ع) و عزت و افتخار حسینی می باشد . هدف از نگارش این مطالب این است که در این تحقیق می خواهم اهمیت قیام عاشورا که برای مسلمانان جهان و به خصوص برای ملت ایثار گر ایران عزت و افتخار آفرید را بیان نمایم، چون تاریخ زندگی بشر حاکی از آن این بوده که هر گاه جوامعی را نابسامانی فرهنگی و اجتماعی ، فرا می گرفت ، پیامبران و مصلحان به دستور خداوند برای هدایت مردم و نجات و اصلاح اهتمام می ورزیدند. اسلام به عنوان کامل ترین دین الهی بر حضرت محمد ( ص) نازل شد تا هم جامعه زمان وی اصلاح گردد و هم شامل اصول و قواعد ودستورهایی باشد که در زمان های پس از وی نیز قابل اجرا از وی باشد و موجب هدایت و نجات جامعه گردد. پس علت اصلی قیام حسین(ع) تداوم و تجدید اسلام پیامبر ( ص) بوده بوده است. چون امام حسین ( ع) خود مشاهده کرد که اسلام پیامبر ( ص) سنت پیامبر به دست یزید و یزیدیان می خواست نابود گردد. که او با قیام خود و فدا کردن جان خود و عزیزان خود و بهترین یاران خود اسلام رسو الله ( ص) را از نابودی نجات داد. با توجه به اوضاع و احوال امروز جامعه اسلامی، عقاید و اندیشه های دینی دچار آسیب شده است، و نگرش مردم نسبت به دین بک نگرش سطحی است و از دین به عنوان وسیله ای برای توجیه حکومت خود استفاده می کنند و از هر گونه مسئولیت اجتماعی پرهیز می کنند. امام حسین ( ع) به عنوان مظهر اسلام ناب محمدی با قیام خود و احیای دین حقیقی، و سازنده و جهت دهنده راه، اسلام را برای مردم نمایان ساخت. پس باید در جامعه امت را اصلاح کرد. و اصلاح امت هم بدون احیاء دین امکان ندارد؛ و احیاء دین نیز به نظامی از کنترل و پیشرفت وابسته است که عنوان امر به معروف و نهی از منکر می باشد، که اگر فهم صحیحی از این اصل مهم در جامعه فراهم شود موجب احیاء ارزشهای دینی و بازگشت مجدد آن خواهد شد. و اینکه این اصل اگر از سیره نبوی و علوی، یعنی معیارهای خالص اسلام سرچشمه بگیرد، جامعه را از حالت انحرافی خارج می سازد و منجر به سازندگی و بالندگی می گردد. دامنه تحقیق من در محدوده قرآن و سخنان اهل بیت ( ع) می باشد که از پنج فصل تشکیل شده است، که فصل اول آن کلیات تحقیق می باشد که شامل طرح تحقیق و معنای اصطلاحی قیام عاشورا می باشد. فصل دوم آن شامل تعاریف است که تعریفی لغوی و اصطلاحی از مفهوم عزت و کاربرد واژه عزت در قرآن و در گفتار ائمه اطهار می باشد. فصل سوم آن جلوه های عزت و افتخار حسینی است که عواملی مثل مبارزه با ظلم و ستم و اصل مهم دین امر به معروف و نهی از منکر و دفاع از ارزش های اسلامی و ترویج نماز و عوامل دیگر را دربردارد و فصل چهارم عبرتهای عاشورا است که مسائلی مهم مثل علل قیام امام حسین ( ع) و نتایج قیام امام حسین(ع) که خود به چند دسته تقسیم می شود که الف- رسوا ساختن هیئت حاکمه ب- قیام و شورش در امت اسلامی را دربرمی گیرد. و فصل پنجم آن الگوها می باشد که این الگو ها امام حسین ( ع) و یاران او و زنان بزرگواری که در این نهضت شرکت داشتند و در خاتمه تحلیل و یافته ها آمده است که خود شامل تجزیه و تحلیل و نتیجه و فهرست منابع می باشد. پس آنچه از این تحقیق و نوشته ها می توانیم بفهمیم این است که ، عزت و آزادگی و ظلم ستیزی راه امام حسین ( ع) بود که در وجود حضرت امام خمینی ( ره) دوباره متجلی گشت. و وظیفه همه مسلمانان به خصوص ملت ایران این است که در مقابل ظالمان ، منافقان و به خصوص در برابر توطئه ها و حیله های آمریکا هوشیار باشند و روح مجاهد و مبارزه و روحیه شهادت طلبی و مقاومت و پایداری و پشتکار در مبارزه که در قیام امام حسین(ع) در بین یاران و خانواده او نمایان بود، احیا کنند.

یکی از برنامه های مهم الهی برای گسترش تقوی و پرهزکاری در سطح جامعه، وجوب « روزه» است. از آنجائی که این عبادات با خودداری از لذتهای مادی و تحمل مشکلات و سختی ها، به ویژه در فصل تابستان همراه است، خداوند با عبارتهائی لطیف، روح انسان را برای پذیرش این حکم آماده می سازد. در آغاز، مؤمنان را به طور مستقیم مخاطب قرار داده و عواطف آنان را برانگیزد تا احساس مسئولیت کنند، سپس با بیان این حقیقت که روزه اختصاص به شما ندارد بلکه در امتهای پیشین نیز واجب بوده است، انجام این عبادت را آسان جلوه می دهد. و سر انجام با بیان فلسفه روزه و اینکه آثار پربرکت آن نصیب شخص روزه دار می شود، این تکلیف را دوست داشتنی و گوارا می سازد. و در اهمیت روزه همین بس، که ثمره آن « تقوا» می باشد و برای مسافر به سوی خدا و حرکت کننده به سوی درجات بهشت، بهترین زاد و توشه تقوا است و بدون آن، درماندگی قطعی است. همچنین برای اینکه از سنگینی حکم روزه کاسته شود، خداوند می فرماید: «چند روز معدودی را باید روزه بدارید و هر کس از شما بیمار و مسافر باشد از این حکم معاف است و روزهای دیگری را به جا آن روزه بگیرد». خود این عبارت بیانگر آن است که فواید و برکات روزه بیشتر است و اگر کسی بداند هیچ گاه آرزو نمی کند که مسافر یا مریض باشد و یا به جای روزه گرسنه ای را سیر کند و شاید منظور این باشد همان گونه که طعام، بیشتر برای افراد معذور بهتر است روزه گرفتن برای کسانی که عذری ندارند بهتر است. پس معلوم است که ماه مبارک رمضان، تنها ماه قمری است که نام آن در قرآن آمده و عظمت ماه رمضان هم به نزول قرآن در آن می باشد و ارزش انسانها هم به هدایت پذیری از قرآن است.

آثار و پیامد های فردی و اجتماعی حج از دیدگاه قرآن و سنت ( انجام و ترک ) می باشد. هدف از این تحقیق آن است که یکی از مهمترین اعمال در دین یعنی ، « حج» از دیدگاه قرآن وسنت مورد بررسی قرار گیرد و جایگاه و ارزش آن از این منظر آشکا ر گردد . که در این مبحث ، نگاهی دیگر به مطالب ، این تحقیق شده است . و چکیده مطا لب به اجما ل بیان گردیده است . حج در لغت به معنای قصد و آهنگ و تردد و در اصطلاح طواف کعبه کردن به نیت عبادت و از واجبات دین می باشد. ا همیت و جایگاه حج در اسلام بسیار مشهود است و در آیات بسیاری به این ارزش اشاره شده است ، و پاداشی که خداوند در ازای انجام این عبادت جمعی قرار داده است ، نشان گر اهمیت آن است . اسرار حج در تک تک اعمال آن از جمله در احرام بستن ، گفتن لبیک ، طواف ، کعبه ، استلام حجر، ایستادن در کنار مقام ابراهیم ( علیه السّلام ) ، نوشیدن آب زمزم ، سعی میان صفا و مروه ، رفتن به منا، وقوف در عرفات ، و قربانی کردن و غیره نهفته است. علت تکلیف حج : اطاعت از مقررات دین ، مصلحت ها ی دنیوی ، اجتماع اهل شرق و غرب تا یکدیگر را بشناسند ، شناسایی آثار پیامبر ( صلی الله علیه وآله و سلّم) و غیره می باشد. و در واقع حج اجتماعی است که نتیجه آن پیشرفت انسان ها و تبادل اطلاعات با یکدیگر است . تاُ ثیرات فردی حج به طور کلی عبارتند از: 1- ایجاد ارتباط نزدیکتری بین انسان و خدا وند . 2- تقوا و دوری از گناه : در حج دستوراتی وجود دارد که انسان با انجام آنها امتحان شده و با رعایت احکام آن توشه ای برای آخرت خود ذخیره می نماید ، دوری از گناه نشانه قبول حج می باشد و در واقع گناهان سبب محرومیت انسان از حج می شوند. 3- اخلاص و دوری از ریا : شرط قبولی حج ، داشتن اخلاص است و باید این عبادت را فقط برای خدا ،انجام داد و نه برای خود نمائی و تظاهرکردن . 4- حج و خود سازی : اعمال حج جنبه هدایت گری نیز دارد ، انسان با پوشیدن لباس های خویش و پوشیدن لباس احرام ، احساس می کند که از خود کنده شده به جمع پیوسته و لبیک گویان به سوی خدا می روند. طواف خانه خدا ، تمرین اطاعت و تسلیم ، وقوف در عرفات و مشعر الحرام یعنی ماندن در بیابان ماسه ای داغ عرفات و دیگر اعمال و تلاش برای رسیدن به خدا می باشد. 5- بهداشت فردی وروانی : تمام احکام حج برای ایجاد طهارت و پاکی تک تک حج گزاران است تا در این عبادت جمعی تمام افراد با رعایت پاکی و بهداشت شرکت داشته باشند . 6- دوری از مال حرام : خداوند انسانی را که روزی خود را از مال حرام به دست آورده به همراه دیگر عباداتش قبول نمی کند و این مطلب در آیات واحادیث بسیاری یادآوری شده اند. و اما تاُثیرات اجتماعی : خداوند انسان ها را به صورت جمعی دعوت به انجام اعمال حج کرده است. و از کعبه به عنوان خانه ای برای خدا و برای مردم در قرآن یاد شده است. حج بهترین صحنه برای نمایش وحدت مسلمانان است و مکه بهترین مکان برای ایجاد وحدت بین ملت های مسلمان . یکی از شرایط ایجاد وحدت در یک جامعه اسلامی ، انتخاب رهبر و امام برای آن ملت است و این مطلب در بیشتر آیات و احادیث بازگو شده است به گونه ای که انجام حج بدون زیارت پیامبر و معرفت درباره ی امامان ناقص است . ویژگی حزب خدا یعنی جامعه مؤمن ،«برائت از دشمنان خدا و قطع رابطه ی مودّت با آنها» می باشد . حتی « اعلان برائت » یکی از وقایع مهم تاریخ عصر رسالت در اواخر عمر شریف پیامبر ( صلی الله علیه وآله وسلّم ) بوده است ، که در کنار دعوت جهانی به سوی اسلام ، برائت از مشرکین نیز جزو سیاست های اسلامی و خط مشی مسلمانان در رابطه با مشرکان و منافقان و ... می باشد که بنیان گذار آن شخص رسول خدا ( صلی الله علیه وآله وسلّم ) می باشد . بعد اقتصادی حج ، سبب ایجاد روابط اجتماعی در بین مسلمانان کشور های مختلف می شود . چنان که یکی از آثارحج در روایات ، افزایش روزی و تامین معاش مسلمانان است . بدین ترتیب فقر که یکی از عوامل ریشه ای کفر است درمان می پزیرد . حج در ارتقاء و تعالی فرهنگی نیز نقش بسیار موثری دارد . مسلمانان با انجام آن به فرهنگ ناب اسلامی دست میابند . حج آموزش عملی فرهنگ برابری و مساوات و اخوت و تعاون در جهت خیر و مصلحت ا نسان هاست . حج از همه مهمتر فرصتی است برای تبلیغ و نشر فرهنگ غنی اسلام در میان قشر وسیع و قابل توجهی از مسلمانان به طوری که خداوند می فرمایند : خداوند واجب نمود حج را تا تقویت دین باشد . ترک حج پیامد هایی در زندگی مسلمانان دارد و قرآن آن را نشان گر کفر دانسته است . پیامبر ( صلی الله علیه وآله و سلّم ) فرموده اند : تارک حج ، در روزقیامت در صف یهود و نصاری محشور می شود . دامنه این تحقیق در محدوده قرآن و سنت می باشد در روش انجام کار تحقیق که کتابخانه ای و اسنادی است با مراجعه به کتاب ها و مقالات، مطالبی که در رابطه با این موضوع بوده ، یادداشت برداری نموده و پس از فیش برداری وایجاد ارتباط منطقی بین موضوعات به یافته های جدید دست یافتم، سپس شروع به نوشتن طرح نامه نموده و پس از تصویب طرح نامه، پایان نامه را نوشتم. واژه های کلیدی : حج * قرآن * سنت * کعبه * بیت الحرام * بکّه. 1- حج : قصد : ( قاموس) طبرسی فرماید : آن در لغت یعنی ( قصد پی در پی ). در شریعت قصد خانه خدا است برای عمل .1 الحج : زیارت امکنه مقدس برای تبرک جستن به آن ها ، یکی از پنج رکن اسلام و آن قصد طواف کردن کعبه است به نیت عبادت . حج گزاردن ، حج ، یکی از سوره های قرآن ، حج تمتع ، حج عمره ، الحج الاکبر ،روز حج بزرگتر وآن حجی است که پیش از آن حاجیان در عرفه توقف کنند . الحج الاصغر ، حجی که در آن توقف در عرفه نباشد . 2 2- قرآن : لفظ قرآ ن ؛ در اصل مصدر است « قراُ» به معنی خواندن . چنان که دربعضی از آیات معنای مصدری مراد است مثل « اِنَّ عَلَینَا جَمعَهُ وَ قُرءآنَهُ * فَاِذَا قَرَأنَاهُ فَأتَّبِع قُرءآنَهُ»3قرآن در اینجا مصدر است مثل فرقان و رجحان و هر دو ضمیر راجع به وحی اند، یعنی در قرآن عجله نکن زیرا جمع کردن آن چه وحی می کنیم و خواندن آن برعهده ی ماست . و چون آن را خواندیم از خواندنش پیروی کن و بخوان ، قرآن کتابی است خواندنی باید آن را خواند و در معنایش دقت و تدبر نمود به نظر نگارنده همان خواندن سبب تسمیّه این کتاب عظیم به این نام است چنانکه خود قرآن به خواندن آن کاملا اهمیّت می دهد. و دیگر وجه نام گزاری این کتاب مقدس در بین کتاب های آسمانی ، به قرآن ، آن است که این کتاب نه تنها جامع فواید و آثار تمامی کتب آسمانی است ، بلکه این کتاب جامع آثار تمامی علوم است . 3- سنت : در لغت به معنای روش ، رویه ، طریقه ، سرشت ، طبیعت ، آئین و شریعت ، چهره آمده است ریشه اصلی آن سن به معنای راندن ، راه بردن چیزی ، تیز کردن و صیقل دادن می باشد . در قرآن واژه « سنت الله یا سنت خدا» واژه ای است که در جهت تبیین روابط پدیده ها با خداوند و تشریع قانونمندی جامعه و تاریخ و کیفیت عملکرد آن به کار رفته است . و بر این اساس ، سنت وار بودن به معنای قانونمند بودن و ضد بی هدف و بی نظام بودن است . در اصطلاح شیعه، مجموعه قول و فعل و تقریر پیامبر اسلام ( صلی الله علیه وآله و سلّم ) و سایر معصومین ( علیه السّلام ) یعنی حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) و دوازده امام معصوم ، سنت نامیده می شود . بدین ترتیب سنت معصوم زندگی فردی و اجتماعی ، اقنصادی ،... پیامبر و خاندان عصمت منعکس است و یکی از منابع تغذیه فکری آئین مقدس اسلام محسوب می شود. 4- کعبه : معنای مکعب ومربع است ، کعبه بدان جهت است که « بیت المعمور» مربع است و کعبه مقابل آن قرار دارد مربّع بودن بیت المعمور از اینرو است که مقابل « عرش خدا » است وآن مربع است و مربع بودن عرش الهی بدین خاطر است که « کلمات الهی » که اسلام بر آن بنا نهاده شده چهار تا است که عبارتند از : « سُبحانَ الله» ، « الحَمدُ لِلّه» ، « لا اله الا الله» و « الله اکبر.» 5-بیت الله الحرام : این نامگذاری بدان جهت است که مشرکان از ورود به این منع شده اند و داخل شدن مشرکین بر آن حرام است . 6 – بکّه : محل گریه وبکاء است . مردم در اطراف آن گریه کرده و از گناهان خود استغفار می کنند .