جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دائره المعارف قرآنی لایدن، یکی از جدیدترین آثاری است که توسط قرآن پژوهان غیر مسلمان درباره موضوعات متعدد و معارف والای قرآن در سالهای اخیر به رشته تحریر درآمده است. از موضوعات مهم در مجلّدات پنجگانه دائره المعارف لایدن، توجه مولفان و پژوهشگران آن، به مباحث نبوّت و شاخصه های آن ( عصمت، وحی، اعجاز و مدیریت و رهبری) در قرآن بوده است و مقالات متعددی را نیز در این زمینه به خود اختصاص داده اند. با بررسی آثار دانشمندان و مفسران اهل سنت و نیز خاورشناسان در موضوع نبوّت وشاخصه های آن، چالش ها وشبهاتی قابل استخراج است که این رساله متکفل شناسایی، ارزیابی و میزان هم آوایی آنهاست، از این رو، هدف در پژوهش حاضر آن است تا با واقع نگری و بازخوانی دقیق و تقریر شبهات، تحلیل و بررسی آنها بر مبنای قرآن و آراء و اصول عقلی و روایی شیعه مدنظر قرار گیرد. در مسیر تحقیق با تحلیل علمی معلوم می گردد که بین دو مجموعه از تفاسیر علمای اهل سنت و به طور خاص مقالات دایره المعارف قرآن لایدن، هماهنگی معناداری قابل مشاهده است که از آن به "هم آوایی" تعبیر شده است. سوال اصلی عبارت است از: هم آوایی شبهات مستشرقان و منابع تفسیری اهل سنت در نبوّت عامه وخاصّه وشاخصه های آن درچه جنبه هایی است؟ نتایج حاصله عبارتند از اینکه نمادی از هم آوایی شبهات در محورهایی مانند عصمت، وحی، اعجاز و اخلاق فردی و اجتماعی پیامبران الهی و... قابل مشاهده است که با مبانی قرآنی، عقلی و روایی معتبر و مورد قبول فریقین می توان به نقد و پاسخ آنها پرداخت. روایات تفسیری متناسب با مبانی کلامی اهل سنت و روایات ضعیف، زمینه ساز اظهار نظرهای ناصوابِ مولفان لایدن درباره ی پیامبران شده است. علاوه برآن، صرف نظراز نکات مثبت مطرح شده از سوی برخی مولفان لایدن، عدم پایبندی آنان به مهم ترین منابع متقن موجود در همه ی فرقه های اسلامی بویژه شیعه و عدم رعایت اصل انصاف در پژوهش های خود، شبهات و لغزش های قابل تامّلی را در ترسیم شخصیت های الهی ووحیانی پیامبران الهی تقریر و بوجود آورده است.