جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از آنجاکه برای مقوله ارتباطات از دیدگاه فرایندی، تاثیر و اثرگذاری موضوعیت می یابد، در این مقاله قصد بر آن است که نظریه های تاثیر رسانه های همگانی و سیر تغییر و تحولات این نظریه ها، انواع و نحوه تاثیر بر مخاطبان از طریق رسانه ها بررسی شود. درعین حال، با عنایت به محتوای متون موثق اسلامی، شامل قرآن و احادیث معتبر که از جانب پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصوم(ع) روایت شده است، در خصوص موضوع تاثیر و اثرگذاری مثبت بر مخاطبان نیز در این مقاله بحث خواهد شد. در حوزه مطالعات رسانه ای، پژوهش ها و مباحث مختلفی در مورد تاثیرات کلی رسانه های همگانی بر نگرش، تصورات و رفتار مخاطبان، همچنین عمق و شدت این تاثیرات مطرح شده است که گستره زمانی حدوداً هشتاد ساله ای را شامل می شود. لازم به ذکر است که تقریباً تمام مطالعات مربوط به تاثیر رسانه ها، تاثیر رسانه را مفروض می دانند، اما در خصوص شدت و قدرت این اثرگذاری، توافق کلی وجود ندارد. از دیدگاه عقل سلیم، رسانه های همگانی در حوزه اخلاق، اعتقادات و رفتار، دارای برخی تاثیرات اند. سیر تاریخی توجه به مقوله تاثیر رسانه ای از اوایل قرن بیستم و با اعتقاد به تاثیر قدرتمند رسانه ها (نظریه تزریقی) آغاز می شود، سپس به مرحله اعتقاد به تاثیر محدود رسانه ها می رسیم. ضمن آنکه نظریه دومرحله ای رسانه ها نیز در همین ایام مطرح می شود. درعین حال، در دهه های 1950 و 1960م. مجدداً نظریه تاثیر قدرتمند رسانه ها طرح می گردد. پس از این مراحل، نظریه کاشت گربنر، نظریه های مک لوهان در حوزه تاثیر رسانه ها، نظریه تجربه تاثیرهای ترکیبی، مارپیچ سکوت و… در حوزه تاثیر رسانه ای مطرح شده اند. "

امروزه در عرصه ارتباطات بین المللی،شبکه های تلویزیونی خبری ماهواره ای(غالبا انگلیسی زبان)دارای اهمیت ویژه ای هستند.این شبکه های خبری، با دارا بودن امتیازات فراوان از جمله پوشش وسیع، انتقال سریع، قدرت جذب و نفوذ فوق العاده همواره مورد توجه زمامداران، گروههای سیاسی و مردم بوده اند.پرسش اصلی در این تحقیق، بررسی میزان و چگونگی پوشش خبری شبکه های تلویزیونی بین المللی،منطقه ای و ملی نسبت به رویدادهای کشورهای اسلامی و جهان است.به این منظور با استفاده از روش های تحلیل محتوا به بررسی شش شبکه خبریبیست و چهار ساعته پرداخته ایم.چارچوب نظری تحقیق،نظریه های اولویت سازی و ارزش های خبری شومیکر و کوهن بوده اند. جامعه آماری این تحقیق ، بخش‌های خبری شبکه‌های پرس تی وی، نیل تی وی اینترنشنال، الجزیره انگلیسی، سی ان ان اینترنشنال، بی بی سی ورلد نیوز و راشاتودی به مدت شش ماه در سال 1389 (از 9 خرداد ماه 1389 تا 18 آبان ماه 1389 )است. در این تحقیق ، پژوهشگر از نمونه گیری تصادفی نظام مند(هفته ای متناوب یا مرکب)استفاده کرده است. با این شیوه از 6 ماه، 24 روز آماری انتخاب شد.بر اساس یافته های تحقیق در کلیه شبکه های مورد بررسی ،دو عامل انحراف و اهمیت اجتماعی در برجستگی مطالب خبری نقش اندکی دارند و لذا می توان گفت عوامل دیگری نظیر نقش سازمان های رسانه ای ،سیاست خارجی دولت و روزنامه نگاران تلویزیونی در یک سپهر نظام جهان ،نقش بیشتری در انتخاب و برجسته شدن مطالب خبری دارند.یافته های تحقیق نشان می دهند که همچنان اخبار جهان غرب،سهم زیادی را در اخبار بین المللی دارند.می توان گفت که همچنان جریان یکسویه و نامتعادل اطلاعات برقرار است.و اخبار کشورهای جنوب همچنان اخبار منفی است.یافته های این تحقیق نشان می دهند که رسانه های غربی،جهان اسلام را منفی نشان داده اند و رسانه های جهان اسلام نیز جهان اسلام را منفی نشان داده اند،در شبکه بی بی سی، اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه سی ان ان،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه دوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه پرس،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه دوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه الجزیره،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه راشا،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه نیل،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه اول را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.دلیل این امر را می توان به سیاست های خبری این شبکه ها، هژمونی فرهنگی غرب ، دنباله روی از شبکه های خبری بین المللی در مدیریت شبکه های تلویزیونی جهان اسلام، و وابستگی این شبکه ها به خبرگزاری های عمده غربی، مربوط دانست.