جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بدون شک معنای هر واژه ای در بستر واقعیت و فرهنگ زمان خود مشخص می شود و پویایی آن با گذر زمان پیش می رود. این قاعده سیر و تحول در واژه فتوت نیز صدق می کند، در واقع، فتوت و جوانمردی نمودی از خصوصیات اخلاقی است که محیط سوزان و خشک عرب در وجود بادیه نشینان نهادینه کرده است. نمود اولیه این واژه در شجاعت جلوه گر می شود و عربها، فرد شجاع و دلیر را می ستودند و بزرگ می شمردند و این امر همانطور که گفتیم مقتضای محیط زندگی عربها است و تعریف و تبیین معنای فتوت با توجه به محیط آنان صورت می گیرد. نمود دوم در صفت بخشش است، انسان بخشنده در نزد عربها از جایگاه والایی برخوردار است، زیرا قوام زندگی بیشتر ساکنان صحراء در زمان قحطی و خشک سالی است. علاوه بر این دو معنا، معانی دیگری نیز در طول زمان بر این واژه افزوده شد و به شکلی در آمد که حقیقتا می شد واژه جوانمرد را برای کسی که دارای آن ویژگی ها بود، اطلاق کرد، این ویژگی ها عبارتند از: صبر و بردباری، وفای به وعده، حمایت از ضعیف.از آنجایی که در دوره جاهلی، بعضی از افراد نماد و تمثیل واژه ای به شمار می آمدند، مانند حاتم در جود و بخشش، السموال در وفاداری، عنتره در فتوت و شجاعت و عمروبن کلثوم در حمایت از حریم قوم، لذا در این نوشتار سعی بر آن بوده تا با نگاهی تحلیلی و بررسی محتوایی دیوان عنتره، معنا و روح واژه فتوت و دلالت بیرونی آن تعیین گردد.