جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بی‌تردید فهم قرآن کریم و ارائه‌ی مفاهیم و ابتکارات زبانی آن، کاری بس دشوار می‌باشد، از این رو احاطه‌ی کامل به زبان قرآنی، از لوازم ضروری ترجمه‌ی آن محسوب می‌شود. قرآن کریم از منظر ادبی متنی در نهایت فصاحت وبلاغت است ودر آن قالب‌ها واسلوب‌های زیبایی از جمله اسلوب ضمیر فصل وجود دارد با توجه به اهمیت ضمیر فصل وجایگاه آن در انتقال معنی، جستار حاضر در پی بررسی جنبه‌ی معنا شناسی «ضمیر فصل» درترجمه حداد عادل و صفارزاده از قرآن کریم می‌پردازد. نگارنده در این مقاله ابتدا به تعریف ضمیر فصل پرداخته وسپس ترجمه های مترجمان از قرآن را در بوته نقد گذاشته و در ادامه، ترجمه‌ پیشنهادی ذکر می شود. در فرآیند نقد و بررسی ترجمه های ضمیر فصل صفارزاده و حداد عادل، معلوم گشته است که مترجمان در ترجمه ضمایر فصل روشی یک نواخت ندارند؛ از جمله گاهی در موارد مشابه برگردان های متفاوت و سلیقه‌ای داشته اند و گاه به سراغ ترجمه حرفی رفته، گذشته از این ها، برخی از ترجمه ها بیانگر مراد ضمیر فصل نبوده و حتی ترجمه نشده است. در پایان بسامد معادل های ضمیر فصل در ترجمه مترجمان، در قالب نمودار بصورت تطبیقی ارائه می شود.

بی شک واقعه غدیر یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام به شمار می رود؛ چرا که در آن، یکی از مهم ترین مسائل جامعه اسلامی، یعنی خلافت و جانشینی پیامبر(ص)، مشخص می شود. درباره غدیر و اتفاقات این واقعه بسیار سخن گفته اند. این حادثه را بسیاری از مورخان در کتاب های تاریخی خود ثبت کرده اند؛ همچنین، در احادیث نقل شده از ائمه (ع) اشاراتی به این واقعه شده است. بسیاری از شاعران نیز این واقعه را در الب شعر ثبت کرده اند که در میان آنها، شاعران مسیحی هم وجود دارد. در این مقاله، این مساله با تحلیل دو قصیده غدیریه از دو شاعر مسیحی (بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی) بیان می شود. هر دو شاعر در قصاید خود:1. تاریخ و حقایق تاریخی را مدنظر قرار داده و تاریخ را بیشتر از تخیل در اشعار خود وارد کرده اند،2. جزئیات این واقعه (مواردی مانند میزان گرما، انبوه جمعیت، وجود نگرانی در چهره پیامبر(ص)) را نیز توصیف کرده اند،3. به آیات قرآن، احادیث، و حوادث تاریخی اشاره کرده اند،4. عاطفه شعری را صادقانه در اشعار خود به کار برده و در بیان احساسات خود موفق بوده اند.

بدون شک، غدیر مهمترین واقعه تاریخ اسلام و یا به تعبیری تاریخ بشریت به شمار می‌رود چراکه سرنوشت اسلام به آن بستگی داشت. درنظرگرفتن غدیر تکمیل دین اسلام به شمار می‌رفت و عدم درنظرگرفتن آن ناتمام ماندن رسالت پیامبر اسلام. چنانکه امر دوم اتفاق افتاد و مسیر اسلام به ناکجاآباد کشانده شد.در این بین، بسیاری از مسلمانان راستین به دفاع و تبیین واقعه غدیر پرداختند. در این راستا ادبا و شاعران نقش مهمی ایفا کردند و با شعرشان واقعه غدیر را، برخلاف میل حاکمان وقت زنده نگه داشتند. نگارنده در این پایان‌نامه به بررسی و تحلیل شعر غدیریه سرایان قرن دوم و سوم پرداخته و اشاره دارد که شاعران این دو قرن یازده تن می‌باشند که همگی آن‌ها از یک شیوه و روش استفاده نموده‌اند و آن پیروی از مذهب کلامی است. بدین معنا که با استدلالات دینی (آیه قرآن و روایات) ولایت و خلافت لافصل حضرت را به اثبات می‌رسانند. در پایان الفاظی همچون ولی، وصی خلیفه بدل وزیر اخی صنو و .... بسامدگیری شده و نشان داده خواهد شد که کدام لفظ بیشترین بسامد را ولی و وصی دارد. و علت آن نیز تاثیرپذیری مستقیم شاعران از حدیث ولایت است.

بدون شک فضایل و مناقب امام علی(ع) در جایگاه انسانی کامل، نه تنها در میان مسلمانان، بلکه در میان پیروان سایر ادیان نیز بازتاب گسترده ای داشته است که حاصل آن، کتب، مقالات و اشعار بسیاری است که در این باره نگاشته شده است. این شخصیت بی نظیر پس از چهارده قرن همچنان بزرگان و ادبا و اندیشمندان بزرگ دیگر ادیان، به ویژه پیروان دین مسیحیت را شیفته فضایل بی پایان خویش نموده است؛ در این میان عبدالمسیح فتح الله انطاکی شاعر و ادیب مسیحی، در قصیده علویه به مدح و وصف امام علی(ع) از جمله علم ایشان در موضوعاتی چون: تفسیر، قرائت، خداشناسی، فقه، تصوف و نحو پرداخته است. این مقاله به بررسی علم امام علی† در شعر انطاکی از زاویه عناصر بلاغی می پردازد.

پیوست در منابع دیجیتالی

کان الرجز أحد الأرکان الأصلیة فی الحروب الماضیة، الرکن الذی کان یلقی لبواعث مختلفة مثل إیجاد الخوف فی قلب العدو وتعزیز قوی الروحیة للجیش و.... رغم أن الرجز فی العصر الجاهلی والعصور التالیة استخدم فی الموضوعات المختلفة، مثل الأراجیز التی حتی أنشدت فی وصف بعض الحیوانات کالضبع والفأر والحیة، لکن علینا أن نعد مصدر الرجز الأصلی، معرکة القتال. فنبحث فی الرجز بواسطة هذه المضامین الأصلیة کمرآة لتبیین الثقافة والرسوم والعقائد، تبیینا تاما فی العصرین الجاهلی والإسلامی إذ إن لهذه الأراجیز لغتها الخاصة بها فی کل عصر، فنری فی العصرین الجاهلی والإسلامی ضعفا وشدة للمعانی المطروحة للرجز حیث نلاحظ فی العصر الإسلامی طرح المعانی الجدیدة کالصمود، والصبر، والوفاء، ونصرة النبی (ص)، والأئمة (ع) و ... بدل القتل، والسلب، والتفاخر علی القبائل الأخری، والهجو، والذم و...إن أدب المقاومة الذی یعد من مظاهر الشعر الحماسی نبع من صمیم الثقافة الشیعیة و ذاتها کما تأثر هذا الأدب کثیرا بحماسة کربلاء. فانطلاقا من ذلک تتعرض هذه المقالة کذلک لتحلیل أراجیز أصحاب سید الشهداء معتمدة علی طریقة التوصیف والتحلیل.