جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این پایان نامه بررسی دیدگاه اسلام به عنوان آخرین دین الهی نسبت به رابطه اخلاق و سیاست چگونه است از آنجا که امام علی (ع) نمونه عملی و تجسم اسلام می تواند محسوب شود دیدگاههای آن حضرت در بعد نظری و عملی پیرامون رابطه سیاست و اخلاق می تواند مبنای مهمی جهت شناخت این رابطه از دیدگاه اسلام قرار بگیرد لذا رسالت اصلی نمایاندن رابطه اخلاق و سیاست از دیدگاه امیرالمومنین ، خصوصا" در دوران حکومت و کشورداری است . لذا سعی در پاسخ یابی به سوالاتی چون آیا برای نیل به اهداف مشروع می توان از وسایل غیر اخلاقی و نامشروع استفاده کرد ؟در صورت استفاده دشمن از روشهای غیر اخلاق چه عملکردی از سوی حاکم اسلامی باید مد نظر قرار گیرد ؟ در آراء برجسته ترین متفکران سیاسی در حوزه اسلام و غرب این رابطه چگونه ترسیم شده است ؟ را دارد . این تحقیق که به روش کتابخانه ای انجام یافته مشتمل بر سه بخش است در بخش اول که خود متشکل از سه فصل است ، در فصل اوا به بررسی مفهوم اخلاق و سیاست در منابع دینی و همچنین به تعریف لغوی ، اصطلاحی ، اهداف و ضرورت جایگاه اخلاق در نظام اجتماعی اسلام ، تعریف سیاست و هدف سیاسست اسلامی پرداخته است در فصل دوم ، اخلاق و سیاست در آراء اندیشمندان غرب و در فصل سوم همین بخش ، آمیختگی اخلاق و سیاست در آراء متفکران مسلمان از جمله غزالی ، فارابی و ابن خلدون به طور اجمال مورد بررسی قرار گرفته است در بخش دوم به بررسی تاریخ زندگانی سیاسی - اجتماعی امام علی (ع) در دوران پیاتمبر اکرم (ص) و مشارکت و نقش آن حضرت در جریانات بسیار حساس و اساسی از قبیل یوم الانذار ، لیله النمبیت ، غزوات دوران پیامبر (ص) و مساله غدیر خمو سوابق درخشان سیاسی - اجتماعی و قرابت و نزدیکی امام به رسول خدا (ص) و شایستگی آن حضرت به امر خلافت اختصاص یافته است در فصل دوم این بخش ، سیره سیاسی حضرت در دوران خلفای سه گانه تبیین شده است در بخش سوم رابطه اخلاق و سیاست در آراء امام علی (ع) را طی دو فصل بررسی نموده که در فصل اول به پیوند و آمیختگی اخلاق در اراء و اندیشه های آن امام همام و در فصل دوم آمیختگی اخلاق و سیاست در سیره عملی حضرات را بررسی نموده است براساس یافته های تحقیق علی (ع) را می توان نمونه عملی آمیختگی و سیاست نامید حضرت در حوزه نظری به این نکته اشاره می کند که معهاویه از من سیاستمدارتر نیست اما وی نیرنگ می زند و تفاوت حضرت با معاویه و دیگران در این است با وجود اشراف و احاطه به چهره پنهان سیاست از آلوده ساختن سیاست به نیرنگ و اصول غیر اخلاقی ، اجتناب می کردند . امام خدعه و نیرنگ را فسق و گناه می داند حضرت قبل از شروع همه جنگ ها عالیترین نکات اخلاقی را به سپاهان توصیه می کند در جنگ صفین زمانی که شریعه فرات در اختیار معاویه بود آب را بر امام و سپاهش بست وقتی سپاه امام با کنار زدن آنان آب را به تصرف خود درآورد اما پیشنهاد اطرافیان مبنی بر مقابله به مثل را رد کرد امام به محض رسیدن به خلافت ، معاویه را از مقامش عزل کرد و شیوه حاکمان دیگر را که برای حفظ مقام و موقعیت و تحکیم پایه های حکومتی خویش ، نخست کارگزاران با نفوذ را ابقاءمی کنند و مقام و موقعیت و تحکیم پایه های حکومتی خویش را ابقا می کنند انجام نداد .

هدف از این پایان نامه بررسی مفهوم عدالت در قالب یک نظام مرتبط اجتماعی و سیاسی در اندیشه سیاسی شیعه با تاکید بر سیره و دیدگاه امیر المومنین علی (ع) است لذا سعی در پاسخ یابی به سوالاتی چون مفهوم عدالت در اندیشه سیاسی شیعه چیست ؟ ابعاد و انواع مختلف عدالت در اسلام کدام است و کدام یک در فرهنگ سیاسی قابل استفاده است ؟ کششهای اساسی شیعه در ارتباط با مفهوم عدالت در چه چارچوبهایی معنا دار می شود؟ علل اهتمام اسلام خصوصا" شیعه به مقوله عدالت چیست ؟ را دارد براساس فرضیه هاهی تحقیق عدالت از مفاهیم پایدار در اندیشه سیاسی است . اینکه عدالت انواع مختلفی دارد که هر نوع معنای متفاوتی عرضه می کند که برای تحقق مفهوم سیاسی آن باید آن را از دیگر حوزه ها متمایز ساخت . اینکه مفهوم عدالت میان دو اندیشه سیاسی شیعه و سنت مورد اختلاف بوده که این تفاوت نگرشها موجب تمایز انواع حکومتهای آنها شده است و عدالت در اندیشه شیعه مفهومی آرمانی است که شعار اساسی شیعه در طول تاریخ و مبنای مبارزات بوده است . اساسی ترین مفهوم مبنایی شیعه عدالت است و فلسفه تشکیل حکومت برای تحقق یا احیای عدالت بوده است تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته مشتمل بر چهار فصل است فصل اول شامل مقدمات ، تاریخچه و کلیات است فصل دوم مفهوم عدالت از دیدگاه قرآن و سنت است که مفهوم عدل در قرآن ، اقسام عدالت درقرآن ، رابطه عدل و قسط ، رابطه عدل و ظلم ، رابطه عدل و مساوات ، رابطه عدل و انصاف و مفهوم عدل از دیدگاه معصومان (ع) بررسی می گردد فصل سوم مفهوم عدالت از دیدگاه امیرالمومنین علی (ع) بررسی می گرد که شامل علی (ع) معیار عدل ، نمونه هایی از عدالت علی (ع) ، تعریف عدالت از دیدگاه علی (ع) ، رابطه عدل و ظلم از دیدگاه علی (ع) ، رابطه عدل و بخشش ، رابطه عدل و عقل ، رابطه عدل و حق از دیدگاه علی (ع) بررسی می گرد فصل چهارم مفهوم عدالت در فلسفه و فقه اسلامی را در دو بخش بررسی می کند . در فصل نخست عدالت در فلسفه اسلامی از دیدگاه فارابی ، عامری ، رازی ، ابن سینا و خواجه نصیر طوسی است و در بخش دوم گزیده ای در باب عدالت از دیدگاه فقهای شیعه است براساس نتایج حاصل از تحقیق آنچه در اسلام و به ویژه تشیع به عنوان عدالت مطرح می گرد ارتباط کاملا" مستقلی با مفهوم حق دارد و اگر بتوان نظامی از عدالت را طراحی کرد عدالت در راستای ایفای حقوق افراد معنا دار می گردد در بسیاری از آیات و روایات ، تلاش شارع بر این بوده که حق افراد به ایشان ظباز گردد و در ابعاد مختلف اقتصادی ، سیاسی ، حقوقی و قضایی حق محور انتخابها و بخشش ها قرار گیرد .