جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫باور به معاد، مهمترين عامل تزکيه افراد جامعه و پيروزي ملتهاست. اين پژوهش در پنج بخش، بازتاب مباحث معادشناسي را در اشعار مولوي در مثنوي و اشعار پروين اعتصامي و سهراب سپهري بررسي و آن سه را باهم مقايسه کرده است. نويسنده پس از کليات، به معاد از ديدگاه قرآن و مثنوي مولوي پرداخته است. سپس مراحل مختلف معاد در مثنوي بررسي و تحليل شده است که عبارتاند از: مرگ، عالم برزخ و قبر، قيامت، و بهشت و دوزخ. با توجه به اشعار مثنوي و شرحهاي مختلف مثنوي، مولوي معتقد به معاد و مراحل مختلف آن است و در مثنوي به همه مباحث معاد با ديدگاهي عرفاني پرداخته است و بيشتر انديشههاي او در معادشناسي، با اعتقادات شيعه مشترک است. نويسنده پس از بررسي بازتاب معاد در مثنوي، به بررسي انديشه پروين اعتصامي درباره معاد و مقايسه اشعار او با اشعار مولوي درباره معاد پرداخته است. پروين اعتصامي، شاعري اخلاقگرا، اجتماعي و داراي افکار عرفاني است. او در اشعار خود، به تناسب موضوع، به مراحل معاد اشاره کرده است؛ اما مانند مولوي وارد جزئيات نشده است. او مانند مولوي، يک عارف خودباخته نبوده و با عرفان تماس سطحي داشت و مفاهيم او، ژرفاي انديشههاي مولوي را ندارد. در بخش پاياني، اشعار و انديشههاي سهراب سپهري درباره معادشناسي بررسي و اشعار او با اشعار مولوي و پروين اعتصامي مقايسه شده است. سهراب سپهري شاعري عارف مسلک و عرفان او مرکب از عرفان اسلامي و آموزههاي بودايي و تائيسم است. سهراب نيز در اشعارش به تناسب موضوع، به بعضي از مراحل معاد اشاره کرده است. اشعار او براي همه قابل لمس نيست و از نظر گستره علمي، با مولوي قابل قياس نيست. يکي از تفاوتهاي سهراب با پروين، اين است که عرفان پروين، اجتماعي و واقعگرا و ناظر به سعادت و خير افراد جوامع از طريق پيروي از شريعت اسلام است. همچنين آموزههاي اخلاقي و عرفاني پروين، از تعاليم اسلام نشئت گرفته و اشعارش براي همه قابل فهم است.