جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خلود از جمله مفاهیم مهم مرتبط با مساله معاد در دین است که در پیوند با برخی از مهم‌ترین مفاهیم دینی همچون معاد، عدالت، حکمت و رحمت الهی قرار دارد. خلود اهل بهشت چندان مایه اختلاف رای در میان اندیشمندان و متکلمین، فلاسفه و عرفای اسلامی نیست با این وصف پیرامون خلود در نار اختلاف رای در تفاسیر فریقین به چشم می خورد و به طور کلی دو جریان اصلی در تبیین مساله خلود به چشم می خورد. گروهی خلود در نار را در معنای ابدی و جاودانگی آن تفسیر کرده وگروه دیگر آن را به مثابه مکث طولانی گرفته اند. طرفداران هر دو رویکرد استدلال هایی مبتنی بر عقل و نقل ارائه کرده اند. در مطالعه حاضر به بررسی خلود در تفاسیر فریقین پرداخته شده است و بر همین اساس نیز خلود در بین امامیه، اشاعره و معتزله بررسی شده است. شیوه پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع کیفی بوده است و تکنیک گردآوری داده های تحقیق نیز کتابخانه‌ای اسنادی بوده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که؛ اختلاف پیرامون خلود و احکام مترتب بر آن از دو حیث در بین فریقین وجود دارد. نخستین اختلاف از تعیین مصداق مخلد بر می خیزد و اختلاف دوم بر سر این است که آیا عذاب بردوام خواهد بود یا نه. امامیه بر این باورند که در مساله خلود در آتش این موضوع مختص کفار است و مومنین حتی مومن مرتکب گناه کبیره نیز اگر چه در عذاب او تردید نمی شود با این وصف مخلد در دوزخ نخواهد شد. اشاعره نیز بر همین باورند. با این حال معتزله که رویکردی عقلی به مساله دارند و کمتر به نقل می‌پردازند بر این باور هستند که نمی توان قائل به این موضوع بود که مدح؛ استحقاق پاداش ایجاد کند با این وصف ذم مستحق عذاب نباشد. در مساله مورد اختلاف دوم یعنی خلد در جهنم اختلاف نظر بیشتر میان اهل تصوف و اهل تشرع برقرار است تا میان اهل تشرع و اکثریت فریقین بر این موضوع اتفاق نظر دارند که خلد در عذاب برای کافر مخلد در دوزخ ابدی خواهد بود.