جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 10
نمودها و خویشکاری فرّه در اقتباس‌های محمّدرضا یوسفی از شاهنامه با رویکرد بوم‌گرا
نویسنده:
زهرا پارساپور ، فاطمه محمدزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
فرّه یکی از مفاهیم اسطوره‌ای است که رابطة انسان و طبیعت را به خوبی نمایان می‌کند. این نیروی اَهورایی که به باور انسان‌های دورة اسطوره‌، در همة موجودات (انسان و حیوان) سَرَیان دارد، سبب به کمال رساندن خویشکاری‌های خود می‌شود.در شاهنامة فردوسی این نیرو گاهی با نمادهای جانوری همراه است و هم‌گامی انسان و طبیعت را در دورة اسطوره‌ای در جهت برقراری نظم و نجات طبیعت از سلطة ضدّ طبیعت آشکار می‌سازد. مقالة حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به کنش‌گری‌های فرّه با نمودهای جانوری پرنده (سپیدا) و برّه (فرهان) در ایجاد نظم، نجات انسان و طبیعت از تسلّط ضدّ طبیعت (دیوان، خشک‌سالی، سرمای سخت و...) با اقتباس‌ محمّدرضا یوسفی از شاهنامة فردوسی برای کودکان و نوجوانان می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که یوسفی با رویکردی زیست‌محورانه، نمادهای جانوری فرّه را در ساحتی اسطوره‌ای برای مخاطبان خود بازنمایی کرده است. بنابراین، فرّه در این آثار بخشی از طبیعت است که با مقابله با شرور و برگرداندن نظم گیتی، هم‌زمان به بقای انسان و ناانسان یاری می‌رساند. نقش فرّه بعدها در ادوار تاریخی تغییر می‌یابد و در خدمت نظم سیاسی و اجتماعی قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 76
نمادهای عرفانی «آب» و «عطش» در واقعه عاشورا بنابر گزارش دو منظومه عرفانی
نویسنده:
پارساپور زهرا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گستردگی و عظمت واقعه عاشورا و برجستگی شخصیت ‌های این مقطع از تاریخ، به ‌ویژه سلسله ‌جنبان این حادثه با شکوه، حسین‌ بن علی (ع)، موجب می‌ شود در تشریح حوادث و وقایع عاشورا از سطح فراتر رویم و در باطن و روح اعمال و اقوال این بزرگان اندیشه کنیم. یکی از دیدگاه ‌هایی که می ‌شود از طریق آن این حادثه را واکاوی کرد، دیدگاه عرفانی است. در پرتو این نگاه، بسیاری از اعمال، اقوال و حوادث رنگ و معنایی دیگر به‌ خود می‌ گیرند؛ به ‌گونه ‌ای که این جنگ خونین از میان هزاران نبرد سهمگینی که در طول تاریخ رخ داده است، متمایز می‌ شود و از سطح حادثه ‌ای تاریخی به سطح مکتبی فکری و عرفانی ارتقا می ‌یابد.هر چند در متون و اشعار فارسی، نگاه عرفانی به واقعه عاشورا کم ‌رنگ ‌تر از نگاه تاریخی و عاطفی است، تامل بر این بخش از اشعار و متون، و یافتن ظرایف و دقایق موجود در آنها، بسیار دلنشین و قابل توجه است. در این مقاله، نمادهای «تشنگی» و «عطش» در روز عاشورا، از منظر عرفانی و به ‌طور خاص، از نگاه عمان سامانی و صفی ‌علیشاه بررسی می ‌شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
تأثیر آموزه‌های جنید بغدادی در لقب اعطایی هجویری به حلاج؛ «مستغرق معنی و مستهلک دعوی»
نویسنده:
زهرا پارساپور ، سیّده مریم عاملی رضایی ، سعید مزروعیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بی‌پروایی‌های حلاج در شکستن سنّت‌های مورد قبول صوفیان و طرد شدن از حلقۀ نزدیکان مشایخ عصر، علی‌الخصوص جنید بغدادی، باعث شد صوفیان در بسیاری از آثار اولیۀ خود، توجه چندانی به او نکنند و تنها به ذکر چند حکایت کوتاه از او بسنده نمایند؛ اما هجویری اولین‌بار در کشف‌المحجوب با مطرح ساختن اتهامات حلاج، در پی پاسخ‌گویی به آن‌ها برآمد. هجویری که وابسته به مکتب جنیدیه است، مخالفت‌های جنید با حلاج را نادیده می‌گیرد، تا بتواند به ‌گونه‌ای حلاج را تبرئه کند که تهمتی متوجه جنید نباشد. با جستجو در عبارات هجویری در خصوص حلاج به تناقضات زیادی برمی‌خوریم که حاصل همین رویکرد دوگانه است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، علاوه بر نشان‌دادن بخشی از این پریشان‌گویی‌ها، رویکرد هجویری را به شخصیت حلاج با دقت در لقب اعطایی او، یعنی «مستغرق معنی و مستهلک دعوی»، بررسی کرده‌ایم. ضمن برشمردن مصادیق مختلف «دعوی» و «معنی» در کشف‌المحجوب، مشخص شد که «زبان عبارت و اشارت» مهم‌ترین مصداق «معنی» و «دعوی» در کشف‌المحجوب است. از این منظر، هجویری سعی دارد بی‌پروایی حلاج را در افشاء اسرار الهی از مقولة «دعوی» بشمارد و با پیوندزدن آن به بحث «سکر» و «صحو»، نظر جنید را مبنی بر «ترجیح سکوت بر کلام» تأیید کند.
صفحات :
از صفحه 43 تا 74
بررسی مفهوم حس دیگر در مثنوی از دید تطبیقی (در حکمت عرفان و اسطوره)
نویسنده:
زهرا پارساپور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
صفحات :
از صفحه 163 تا 141
پژوهشی در غزلیات منسوب به مولانا در دو جُنگ کهن
نویسنده:
زهرا پارسا پور؛ اکرم کرمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اهمیت دیوان کبیر در تاریخ ادبیات فارسی موجب شده است نسخ متعددی از این اثر سترگ به دست ما برسد. درعین‌حال برخلاف مثنوی به دلایلی متعدد هنوز متنی منقح و تفسیری جامع از کلیات شمس در دست نداریم. هنوز غزلیاتی با نام مولوی هست که در نسخ چاپی ملاحظه نمی‌کنیم و برعکس، حجم قابل‌توجهی از غزلیات درج‌شده در کلیات، به‌طور قطع از مولوی نیست. با بررسی توضیحاتی که مصححان دیوان شمس درمورد انتخاب نسخه‌های مورد نظر خود داده‌اند درمی‌یابیم که جنگ‌ها مطمح نظر آن‌ها نبوده است؛ درحالی‌که در این مجموعه‌های شعری، غزلیات متعددی با نام مولوی یا با عنوان شمس تبریزی آمده است. به‌نظر می‌رسد جمع‌آوری این غزلیات می‌تواند در تصحیح و تکمیل چاپ‌های بعدی از کلیات به کار آید؛ هرچند در صحت انتساب بسیاری از آن‌ها به مولوی می‌توان تردید کرد. در این مجال، ضمن معرفی غزلیاتی که با عنوان «شمس تبریزی» یا «مولوی» در دو جنگ «3528» دانشگاه تهران و «13609» کتابخانه مجلس شورای اسلامی آمده است، مشخص شد برخی غزلیات در این دو جنگ با اختلافاتی اندک در دیوان شمس دیده می‌شوند و برخی از دیگر از نظر تعداد ابیات مختلف هستند. درعین‌حال پاره‌ای از غزل‌های این دو جنگ، اشعار شیعی در تصحیحات موجود از غزلیات دیوان شمس نیامده است. تعدادی از این غزل‌ها به‌دلیل تشابه در تخلص «خموش» یا «شمس» با اشتباه کاتبان به نام مولوی یا شمس در این دو جنگ اشعار شیعی وارد شده‌اند. تعدادی دیگر از غزلیات نیز به تتبع و تقلید از مولوی سروده شده‌اند، اما ویژگی‌های زبانی و محتوایی آن‌ها نشان می‌دهند که متعلق به مولوی نیستند.
صفحات :
از صفحه 33 تا 49
بررسی ارتباط انسان با طبیعت در شعر
نویسنده:
پارساپور زهرا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
یکی از موضوعات نقد بوم گرا (Ecocriticism)‎ که به رابطه ادبیات و محیط زیست می پردازد،‏ بررسی نحوه نگرش انسان به طبیعت در آثار ادبی است که می تواند از عوامل مختلفی چون جنسیت،‏ زمان،‏ فرهنگ،‏ اندیشه تاثیر پذیرفته باشد. اشعار فارسی در طول تاریخ ادبیات،‏ تنوع رابطه انسان و طبیعت را در خود متجلی ساخته است. در این مقاله با بررسی اشعار توصیفی در ادب فارسی،‏ پنج نوع نگرش کلی را به طبیعت معرفی نمودیم و تاثیر دو عامل زمان و اندیشه شاعر را بر چگونگی ارتباط او با طبیعت و نحوه توصیف او بیان داشتیم. در یک نگاه کلی درمی یابیم که بخشی از توصیف طبیعت در شعر شاعران به مثابه توصیف غیر طبیعت است و تنها نمونه های اندکی در شعر فارسی می توان یافت که توصیفی ابژکتیو از طبیعت ارائه شده است. در پایان لزوم رویکردی نو و بوم گرایانه به طبیعت را که متناسب با نیاز جوامع متمدن امروزی است،‏ متذکر شدیم. با این نگرش تغییراتی در توصیف طبیعت در شعر،‏ شاهد خواهیم بود که در آن همه پدیده های طبیعت صرف نظر از انتخاب انسان،‏ زیبا و ارزشمندند. این رویکرد می تواند در بهبود رابطه انسان و محیط زیست او تاثیرگذار باشد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 99
بررسی مطالعات جهانی اخلاق زیست‎محیطی و لزوم آموزش مبانی مشترک آن
نویسنده:
زهرا پارساپور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زیست‎کره زمین فارغ از مرزبندی‎های سیاسی، دینی و زبانی نیازمند مراقبت ویژه‎ای است. این مراقبت در سایه رعایت اصول اخلاقیِ مشترکِ جهانی تحقق می‎پذیرد که می‎توان تحت ‎عنوان اخلاق زمین (Earth Ethics) از آن یاد کرد. شاید، اصرار بر ارائه تعریف مشترک جهانی پیرامون رابطه انسان با خدا، خودش و دیگران ضرورتی نداشته باشد، اما سلامت و حفظ زیست‎ کره نیازمند تعریفی مشترک از رابطه انسان با طبیعت است. بحران محیط ‎زیست که در قرن اخیر چهره خود را آشکارتر ساخته است، موجب ‎شده ‎است علاوه بر بازنگری نحوه تعامل انسان با طبیعت در استفاده از علم و تکنولوژی، یک بازنگری کلی در همه ادیان و نحله‎های فکری، دینی و اخلاقی در مورد جایگاه انسان در جهان و اخلاق زیست‎محیطی صورت‎گیرد. شاید، بتوان مقاله لین وایت را بزرگترین محرک در این بازنگری در جهان مسیحیت دانست؛ به‎گونه‎ای که از سال تألیف این مقاله (1967) تا کنون، به اشکال گوناگون در موافقت و مخالفت آن سخن رفته است که تحت ‎عنوان اخلاق زیست‎محیطی (Environmental Ethics) که زیرشاخه‎ای از فلسفه است، از آن یادمی‎شود. در جهان اسلام نیز شاهد شکل‎گیری تألیفات و تحقیقات وسیع در این زمینه هستیم؛ از آن جمله، می‎توان از آثار سید حسین نصر، پرویز منظور، محقق داماد، خالد فضلان و جوادی آملی نام برد. در این مقاله بر آنیم تا ضمن بیان گزارشی از این تحقیقات، به این امر تصریح کنیم که بی‎آنکه لازم باشد برای حفظ محیط زیست به مکتب خاصی در غرب یا شرق روی‎آوریم، می‎توانیم به جهانی‎های مشترک در اخلاق زمین دست ‎پیدا ‎کنیم که از مکاتب و ادیان مختلف نشئت می‎گیرد. با شناخت و آموزش این اصول می‎توان هم‎زمان با حفظ محیط زیست، به توافقی جهانی در بخشی از اصول اخلاقی نیز نائل شد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 43
فرهنگ موضوعی الانسان‌الکامل
نویسنده:
بهاره فرخ آشتیانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ادبیات عرفانی از عمق و غنای زیادی برخوردار است و یکی از جلوه های طبع لطیف ، ذوق سلیم ، عظمت فکر ، علو همّت ، و فرهنگ اصیل مسلمانان ، به ویژه ایرانیان است . از این رو لزوم مطالعه و آشنایی با عرفا ، حکما و آثار ارزنده ی آنها بر هیچ کس پوشیده نیست . عزیز الدّین نسفی یکی از عرفا و حکمای قرن هفتم ، و شاگرد بی واسطه ی سعد الدّین حمویه است . تا کنونشش کتاب از او چاپ شده است ، که عبارت اند از : الانسان الکامل ، التنزیل و بیان التنزیل ، کشف الصراط ، کشف الحقایق ، زبده الحقایق ، مبدأ و معاد و مقصد الاقصی . امّا برخی از آثار و رسائل وی هنوز به صورت نسخه ی خطی باقی مانده اند ، مانند : آغاز و انجام ، اتّحاد و وحدت ، کفر و توحید و ... .آثار نسفی از چند جهت حائز اهمیّت اند : اول . نثر نسفی ، بر خلاف بیشتر آثار قرن هفتم ، به روش « سهل و ممتنع » است . و قلم وی در تمام آثارش یکدست است ، امّا در بخشی هایی از آن ها به ویژه در نصایح سادگی و روانی زبان با احساسات و عواطف وی و تصاویر و تشبیه های ظریف همراه می شود و سخنش به شعری می ماند ، که از قریحه ای توانا و روان برخاسته است .دوم . نسفی در آثارش عقاید گروه های مختلف مثل فقها ، حکما ، عرفا ، اهل تناسخ و ... را بدون تعصّب بیان می کند . همچنین آرای استادش سعدالدّین حمویه و ابن عربی را به روشنی توضیح می دهد . بنابراین آثـار نسفـی منابع ارزشمندی اند برای دستیابـی به آرا و عقاید سعدالدّین حمویه ، ابن عربی و ... . در این پژوهش سعی شده است برای آشنایی دانشجویان و دوست داران ادبیّات عرفانی ایران با شخصیّت ، اندیشه ها ، تفکّرات و جهان بینی نسفیفرهنگی جامع از موضوعات مجموعه رسائل الانسان الکامل فراهم آید . ابتدا شرح حال ، آثار و اندیشه های نسفی به صورت جداگانه در مقدّمه بررسی شده ، سپس موضوعات این کتاب و در ذیل آن ها شواهدی از اشعار و نثر های عرفانی مشهور ، در مقام مقایسه با آرای نسفی ، به ترتیب الفبایی آورده شده است .آثار نسفی در زمره ی ادبیات کلاسیک عرفانی - حکمی قرار دارد .
دیدگاه عین القضات در باب حروف، حروف مقطعه و نقط
نویسنده:
پارساپور زهرا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
هر چند عین القضات تفسیری مستقل از قرآن مجید از خود به یادگار نگذاشته است، اما سراسر آثار او مزین به آیات قرآن و تفسیر و تاویل آنست. او مراتب فهم قرآن را در چهار مرحله خلاصه می نماید:الف- مشاهده کلمات به شکل حروف متصلب- عرضه جمال قرآن به شکل حروف منفصلج- تحول حروف به نقطد- محو نقط و قرائت بیاض قرآندر فهم این مراتب، درک معنی و جایگاه حروف و نقط از دیدگاه عین القضات اهمیت خاصی دارد. در این مجال برآنیم تا فهم و دریافت خود را از مجموع عبارات پراکنده ای که عین القضات درباره مفهوم حروف، به ویژه حروف مقطعه و نیز نقط در آثار خود عرضه داشته، بیان کنیم و ببینیم آیا نگاه او در باب حروف و نقط و نیز تاویل هایش از حروف مقطعه با آنچه مفسران و عرفای پیش از او بیان کرده اند، مرتبط است یا آنچه گفته است حاصل یافته ها و دریافته های خود اوست.
صفحات :
از صفحه 31 تا 47
تاملی بر داستان حسن و دل سیبک نیشابوری
نویسنده:
پارساپور زهرا, مولایی آزاده
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
منظومه عاشقانه حسن و دل سیبک نیشابوری یکی از داستان های تمثیلی ادب فارسی است که با وجود برخورداری از ظرایف ادبی و شیوه منحصر به فرد نگارنده، در استفاده از داستانی عاشقانه برای تبیین سلوک نفسانی و سیر الی الله، کم تر مورد توجه محققان و ادیبان قرار گرفته است. این مقاله تلاشی است در معرفی و شناساندن برخی از جنبه های درخور تامل ادبی و عرفانی این اثر به علاقه مندان ادبیات فارسی و عرفان و تصوف اسلامی. استفاده سیبک نیشابوری از اصطلاحات مربوط به ادبیات غنایی در تبیین مراتب سیر و سلوک نفسانی، دیدگاه وی در مورد «عشق»، بررسی رابطه میان «عشق» و «عقل» در داستان حسن و دل، و سرانجام تاثیرپذیری سیبک از آثار نظامی، حافظ، فردوسی، سهروردی، و کرشن مشر در نگارش این داستان از مهم ترین مواردی است که در این مقاله به آن ها پرداخته می شود.
صفحات :
از صفحه 15 تا 31
  • تعداد رکورد ها : 10