جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: از پزشکان خواسته می شود تا با بسیاری از امور رسیدگی کنند. همه آنها، بر اساس هر نظریه، بیماری نیستند. برای مثال، پزشکی که داروهای ضد بارداری تجویز می کند یا سقط جنین انجام می دهد، بیماری را درمان نمی کند. برخی از زنان به دلایل سلامتی نمی توانند حاملگی را به خطر بیندازند و از نظر تاریخی هم بارداری و هم زایمان قاتل اصلی بوده اند. با این وجود، آنها حالت های بیماری نیستند و زنان مدرن معمولاً از پیشگیری از بارداری یا سقط جنین در خدمت استقلال و کنترل زندگی خود استفاده می کنند. علاوه بر این، یافتن یک شکاف جالب فلسفی یا علمی بین بیماری ها و سایر شکایات بسیار دشوار است (Reznek 1987, 71-73). یکی از رشته‌های غالب در پزشکی مدرن، بیماری را اساساً فرآیندی می‌داند که در بین افراد به اشکال کمی متفاوت عود می‌کند: بیماری نوعی انتزاعی است که به روش‌های مختلف تحقق می‌یابد (Carter 2003: Whitbeck 1977). اما از آنجایی که یک بیماری یک توهین بیولوژیکی است، تشخیص آن از آسیب بسیار دشوار است. شاید صدمات به معنای مربوطه فرآیندی نباشند بلکه رویدادی باشند. این مقاله فرض می‌کند که مسائل مفهومی ناشی از بیماری‌ها، آسیب‌ها و سایر شرایط پزشکی به اندازه کافی مشابه هستند که اجازه می‌دهند این مشکل مرزبندی را کنار بگذاریم. معلولیت یکی دیگر از موضوعات مهم و مغفول مانده در سلامت و تندرستی است. در اینجا فقط کمی به آن پرداخته خواهد شد، زیرا بحث های معاصر در مورد بیماری و ناتوانی معمولاً جدا از یکدیگر ادامه می یابد. به ندرت نویسندگانی مانند گلاکین (2010) به هر دو می پردازند. البته شایان ذکر است که بحث ناتوانی معمولاً به گونه ای تنظیم می شود که شباهت زیادی به بحث در مورد بیماری دارد. طرفداران مدل پزشکی ناتوانی را محصول یک نقص عملکردی یا شکست در فیزیولوژی انسان می دانند. حداقل در مورد ارزیابی نقص بدنی، این شبیه چیزی است که در زیر مدل طبیعی بیماری نامیده می شود. این ادعا می‌کند که افراد دارای معلولیت، مانند افراد مبتلا به بیماری‌ها، به دلیل این آسیب‌های عملکردی بدتر می‌شوند و بار توضیحی آسیب‌های آنها عمدتاً به دلیل ناتوانی فیزیولوژی یا روان‌شناسی آنها در انجام یک عملکرد طبیعی است. مفهوم ناتوانی به عنوان اختلال عملکرد توسط تصاویر رقیب از ناتوانی که در دهه های اخیر پیشرفت کرده اند، مقاومت کرده است. طبق "مدل اجتماعی" رقیب، ناتوانی انحراف از عملکرد طبیعی یا سالم انسان نیست که یک وضعیت غیر معمول را "تفاوت بد" با هنجار کند. بلکه یک "تفاوت صرف" است (بارنز 2016). اگرچه ناتوانی ها ممکن است به طور کلی وضعیت افراد را بدتر کند، اما این به دلیل نحوه تشکیل جامعه است، نه هر گونه آسیب جسمی. ناتوانی به خودی خود فقط تنوع است، مشابه ویژگی هایی مانند جنسیت، جنسیت و نژاد. این مدل اجتماعی توسط فعالان معلولیت ارائه شد که معلولیت را به عنوان "مضرات یا محدودیت فعالیت ناشی از یک سازمان اجتماعی معاصر که افراد دارای ناتوانی جسمی را کم یا اصلاً به حساب نمی آورد و در نتیجه آنها را از مشارکت در جریان اصلی فعالیت های اجتماعی محروم می کند" ارائه شد. (UPIAS 1975، به نقل از شکسپیر 2010). مبنای علمی این موضع به این ایده متوسل می شود که «تقسیم تغییرات انسانی به حالت عادی در مقابل غیرعادی، پایه محکم تر از تقسیم به نژادها ندارد. تنوع عملکرد یک واقعیت زیست شناسی است» (آموندسون 2000، ص 34). پارتیشن حاصل، به نظر می رسد، بازتابی از هنجارهای اجتماعی است تا آسیب های فیزیکی اساسی. این موضع شبیه به چیزی است که در اینجا موضع سازه انگاری در رابطه با سلامت نامیده می شود. سلامت کمتر از بیماری مورد توجه فلسفی قرار گرفته است و این مقاله به همین ترتیب کمتر در مورد آن برای گفتن خواهد داشت. زمین مفهومی در مورد سلامت کمی پیچیده تر از بیماری است. یکی از روش‌های تفکر در مورد سلامت می‌گوید که این فقط نبود بیماری است، بنابراین اگر بیماری نقص یا ناهنجاری بیولوژیکی باشد، نتیجه آن این است که یک فرد سالم کسی است که همه سیستم‌های بیولوژیکی او مرتب هستند. اما نگرش دیگری به سلامت اصرار دارد که این فقط نبود بیماری نیست، بلکه وجود چیزی بیشتر است. یک حالت مثبت اساسنامه سازمان جهانی بهداشت (WHO) سلامت را «وضعیت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه صرفاً عدم وجود بیماری یا ناتوانی» تعریف می‌کند (WHO 1948). با توجه به دیدگاه هایی از این دست، ما باید نه تنها به سلامت و بیماری، بلکه به لحاظ سلامت، بیماری و عادی بودن فکر کنیم. این مقاله پس از اولین بحث در مورد بیماری، به نظریه های سلامت نگاه می کند. تمرکز روی افراد است، اگرچه برخی از نظریه پردازان (مثلاً Inkpen 2019) برای مشاهده انسان و میکروبیوم های مرتبط با آنها به عنوان بخشی از یک اکوسیستم که می تواند مانند سایر اکوسیستم ها سالم یا غیر سالم ارزیابی شود، استدلال کرده اند.

سال 1851، شخصی به نام کارترایت از بیماری‌ای اسم برد به نام دراپتومانیا (drapetomania)؛ معتقد بود که این بیماری عامل تمایل برده‌های آفریقایی به فرار کردن از دست صاحبشونه، و در اون زمان تحقیقاتی در مورد ریسک‌فاکتورهای این بیماری و نحوه درمانش انجام می‌شد. در حالی که امروز این پدیده به هیچ‌عنوان بیماری در نظر گرفته نمی‌شه، بلکه به عنوان سلامت روانی تلقی می‌شه. این مثال تاریخی، این فرضیه رو در ذهنمون پررنگ می‌کنه که تعریف بیماری و سلامت در زمان‌های مختلف می‌تونه متفاوت باشه و در تعریف این مفاهیم ابعاد مختلفی مثل وضعیت اجتماعی تاثیرگذارن. ما در این اپیزود، با دکتر همتی مقدم، استادیار فلسفه دانشگاه آزاد تهران و نویسنده کتاب فلسفه پزشکی، در این مورد گفت‌وگو کردیم.