جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیق حاضر در دو بخش و دوازده فصل تنظیم شده است موضوعات ذیل محور بحثهای این پژوهش است. در بخش اول که مشتمل بر پنج فصل است٬ از جمله : خاندان و زادگاه حضرت ابراهیم ( علیه السلام )٬ ولادت حضرت ابراهیم ( علیه السلام )٬ سپس آیا آزر پدر ابراهیم ( علیه السلام ) بود و زندگانی آن حضرت در دوران جوانی و اشتغالات او و اشاره ای به شکستن بتهای بت پرستان و محاکمه حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) و مقدمات سوزاندن مورد بررس و تحلیل قرار گرفته و در پایان این بخش ازدواج حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) با ساره و بخشیدن هاجر اختصاص یافته است و در این بخش در کنار اشارات قرآنی که بر فرازهایی از زندگانی آن حضرت شده احادیثی نیز ذکر گردیده است. بخش دوم مشتمل بر هفت فصل که به درون نبوت و رسالت حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) اختصاص دارد. در فصل اول به خداجویی و توحید حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) و مناظره آن حضرت با بت پرستان و مهاجرت حضرت ابراهیم ( علیه السلام )ّ اشاره شده است و فصلی جداگانه به آیین « حنیف » در عصر جاهلیت اختصاص داده شده است و در فصل بعدی « حنیفیت » در بیان قرآن مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته. فصل چهارم آزمون حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) که اشاره به معاد و زنده شدن دوباره مرغان و ذبح اسماعیل ( علیه السلام ) دارد. و فصلی جداگانه اختصاص به ازدواج حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) با هاجر و بردن هاجر و اسماعیل ( علیه السلام ) به مکه و ساختن کعبه با همیاری اسماعیل به فرمان خداوند و ازدواج اسماعیل ( علیه السلام ) دارد و فصلی نیز به کتاب آسمانی و مناقب آن حضرت اختصاص یافته است.

این رساله با عنوان «سیمای حضرت ابراهیم(علیه السلام) در قرآن و عهدین» در ده فصل تنظیم شده است. قرآن و عهدین درباره حضرت ابراهیم(علیه السلام) در بعضی موارد مشترک هستند و در بعضی موارد اختلاف دارند. نام مبارک حضرت ابراهیم(علیه السلام) 69 بار در 25 سوره قرآن مجید ذکر شده و چهاردهمین سوره قرآن نیز به نام این پیامبر الهی است. نسب حضرت ابراهیم(علیه السلام) تا حضرت آدم(علیه السلام) در تورات آمده است. به عقیده اهل کتاب، حضرت ابراهیم(علیه السلام) حدود دو هزار سال قبل از میلاد در شهر اور به دنیا آمده است و به گفته تورات، او در آغاز «آبرام» (پدر بلندمرتبه) نامیده می شده و خدای متعال نام وی را در سن نود و نه سالگی به ابراهیم (پدر اقوام) برگرداند. علمای شیعه معتقدند همه پدران آن حضرت تا حضرت آدم(علیه السلام) یکتاپرست بوده اند. قرآن، دین حضرت ابراهیم(علیه السلام) را «حنیف» و کتاب وی را «صحف» معرفی کرده است. احتجاجات حضرت ابراهیم(علیه السلام) در قرآن عبارت اند از: احتجاج ابراهیم(علیه السلام) با بت پرستان، ستاره پرستان، ماه پرستان و خورشیدپرستان. در این رساله پس از زندگی نامة حضرت و مواردی که در مقدمه ذکر شد، دعاهای ایشان، جریان بت شکنی، بنای کعبه، مقامات و عناوین ایشان در قرآن و عهدین و ویژگی های حضرت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

رساله حاضر بر آن است که با بررسی آیات قرآنی و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و نیز روایات برادران اهل سنت و برخی کتب تاریخی و همچنین در پاره ای از موارد با استفاده از تورات، زندگی صحیحی از حضرت ابراهیم علیه السلام تبیین نماید. تا با تمسک و توسل به ذیل الطاف و عنایات خداوندی این قهرمان توحید را اسوه و الگو خود قرار داده و به رشد و سعادت واقعی رهنمون گردیم. در این راستا به انبوهی از روایات در کتب شیعه و اهل سنت برخورد گردید، که گاه مخالف با یکدیگر بودند. لذا خود را موظف بر آن دانستم تا ابتدا در مورد ارزش روایات تفسیری هر دو مکتب تحقیق نموده و سپس به بررسی روایات وارده در مورد ابراهیم علیه السلام در این کتب بپردازم. لازم به تذکر است که ملاک حقیقی در برخورد با روایات مقایسه آنها با مفاد آیات قرآن در زمینه زندگی و شخصیت ابراهیم علیه السلام بوده و در پاره ای از موارد از ملاکهای عقلی، تاریخی معتبر بهره جویی شده است.

این تحقیق، قصه ی حضرت ابراهیم در قرآن و سنت می باشد. حضرت ابراهیم، پسر تارخ، دومین پیامبر اولوالعزم الهی است که 69 بار نام نیک او در قرآن مجید آمده است. وی در جامعه مشرک کنعان، در زمان نمرود که مدعی خدایی بود و در شرایط اختناق شدید به دنیا آمد، از کودکی گرایش فطری به توحید داشت و در طول زندگی به مبارزه با پرستش بت ها و اجرام آسمانی و هرچه غیر خدا بود، پرداخت. در این راه متحمل سختی های بسیاری شد و مورد عنایت و آزمایش های الهی قرار گرفت، تا پس از نبوت به مقام امامت رسید. به فرمان خداوند، خانه ی کعبه را به عنوان مرکز توحیدی بنا کرد، فرزندانش اسماعیل و اسحاق تداوم بخش نبوت شدند. ضرورت این رساله با توجه به اینکه پنج/ششم مردم جهان گرفتار کفر و شرک هستند رسالت مبلغان و عالمان دین نجات مردم از شرک و جهنم است، معرفی حضرت ابراهیم به عنوان الگویی توحیدی و مبارزه با شرک از اهمیت بسیار والایی برخوردار می باشد و هدف از ارائه ی این اثر ایفای سهم خود در تبلیغ توحید و تشویق برای مبلغان در نشر آن در جهان می باشد. ویژگی تحقیق خاص نسبت به سایر آثار تحریر شده در موضوع، رد شبهه های بی پاسخ مانند حسادت ساره، ترسیم الگویی متنوع، می باشد. مانند: مدیریت زنان سرپرست خانواده با نظر به زندگی هاجر. مطالب فوق در چهار بخش ولادت تا شکوفایی فطرت توحیدی، احتجاج های ابراهیم در مخالفت با بت پرستی، هجرت های ابراهیم، امامت تا رحلت می باشد که در مجموع از 13 فصل تشکیل شده که با این تحقیق فرضیه های زیر ثابت می شود. آزر عموی ابراهیم بود نه پدرش، حضرت هیچ گاه اجرام آسمانی را نپرستید و امامت والاترین مقام الهی ابراهیم بود. مهم ترین دستاورد پژوهش حاضر آن است که انسان باید مانند ابراهیم خلیل، به فطرت خداجوی خود پاسخ گوید و تسلیم امر خداوند باشد و در مشکلات از خداوند کمک بگیرد. در پایان پیشنهاد می کنیم بر جوانب الگویی حضرت ابراهیم تأکید بیشتری در این موضع شود و آثار کاربردی ارائه گردد.