جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حقیقت روح یکی از مهمترین موضوعاتی است که از دیرباز ذهن دانشمندان را به خود معطوف داشته است. دانشمندان با رویکردهای متفاوتی به حقیقت و ماهیت روح پرداخته اند. مادی گرایان غیر از اعضای مادی و طبیعی که دارای قوانین مخصوص به خود است، در وجود آدمی، به واقعیت دیگری اعتقاد نداشته و همه ی و رفتار و فعالیت های انسان را ناشی از همین اعضا می‌دانند. امّا ‌اندیشمندان الهی به حقیقتی غیر مادی در انسان معتقدند که اصل و اساس انسان را تشکیل می‌دهد. متکلمان اسلامی برای اثبات مغایرت نفس و بدن، دلایل نقلی و عقلی متعددی ارائه کرده اند. در این نوشتار پژوهش نقد گونه ای بر این براهین به عمل آمده است.در میان فرقه های متکلمان اسلامی، بیشتر معتزله روح را جسم لطیف می‌دانند که ساری و جاری در بدن است، اما مشاهیر اشاعره با تعبیر مختلفی جسمایت نفس را بیان می‌کنند، که بعد از هلاکت و نابودی بدن باقی می‌ماند. غزالی همانند فیلسوفان به سه نفس نباتی، حیوانی و انسانی معتقد است، ولی فرق مهم او با دیگران این است که معتقد است اثبات نفس و تجرد آن به برهان نیاز ندارد.هر چند سخنان بعضی از متکلمان امامیه ظهور در جسمانی بودن نفس دیده می‌شود، امّا تفکر غالب در متکلمان امامیه آن است که حقیقت نفس امر مجرد و غیر جسمانی است.