جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از مهم ترين فعاليت هاي «فلسفة تعليم و تربيت»، تحليل مفاهيم و مسائل تربيتي است و «خلاقيت»، يکي از مهم ترين مفاهيم مطرح در اين رشتة علمي به شمار مي آيد. هدف نوشتار حاضر آن است که با بررسي منابع اسلامي، تحليلي از ماهيت خلاقيت ارائه دهد. بدين منظور، از روش «تحليل مفهومي» استفاده شده است تا عناصر معنايي مرتبط با مفهوم «خلاقيت» در متون اسلامي بر حسب شبکة معنايي و تحليل بافت يا سياق متن، بررسي گردد. از ديدگاه اسلامي، خلاقيت انسان، به عنوان خليفة الله، در ظل خلاقيت خداوند مطرح مي شود و انسان به عنوان جانشين خداوند براي انجام وظايف جانشيني خود، داراي اين استعداد و توانايي بوده و مظهر اسم «خلاق» است. با تحليل واژگان ناظر بر خلاقيت در متون اسلامي، اين تحقيق نشان مي دهد مفهوم «خلاقيت» در قالب دو واژة «خلق» و «ابداع» بيان شده و هر دو ناظر بر پيدايش امري نو هستند، با اين تفاوت که نوع «خلق» مسبوق به ماده و مدت است و نوع «ابداع» مسبوق به ماده و مدت نيست. همچنين از منظر متون اسلامي، خلاقيت با عناصر «علم و تجربه»، « نيروي ادراک و تفکر»، «انگيزه تأمين نياز»، «اراده و اختيار»، «تمرکز و توجه ذهني»، «مهارت هاي عملي» ، «الگوگيري» و «رابطة تسخيري» يک شبکه معنايي به هم تنيده اي تشکيل مي دهد که مبتني بر آن، تعريفي از «خلاقيت» ارائه مي شود.