جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بناهای تاریخی میراث فرهنگ و یادگار خرد جمعی بشر در گذر تاریخ هستند و در شناخت پشتوانه فرهنگی ملتها، آنان را بکار می‌آیند. از این رو پدید آوردن امکانی مناسب برای دریافت و شناخت بناهای تاریخی امری بدیهی است . بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از این مجموعه بناهاست که به علت شکل گیری در دورانی که به لحاظ فرهنگی و اجتماعی از نقاط عطف تاریخ ایران به شمار می‌روند، حائز اهمیت جدی جهت شناخت و دریافت ظرایفش می‌باشد. اما در بازشناسی هر معماری ناگزیر از درک تفکر پدید آورنده آن معماری می‌باشیم . که در این رساله نخستین گام حرکت است . شناخت عرفان و سپس تصوف اسلامی به عنوان اولین نحله فکری بنیانگزار این مجموعه بناها و دقت در آداب و مناسک زهد و آئین‌های ریاضت و چله‌نشینی و همچنین دریافت فضای معماری لازم جهت ادای این آئین از هر جهت ، دستاورد مطالعات این فصل می‌باشد. پس از آن به بازشناسی هنر و معماری از خاستگاه عرفان پرداخته‌ایم تا بتوان وجوه شاخص هنر و معماری تنیده با این اندیشه را خوب شناخت و تطبیق آنها با صورتهای هنری بکار رفته در معماری بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی به دقت انجام شود. در مسیر حرکت خود، از این پس بر پهنه شهر اردبیل و بازشناسی تاریخی، اجتماعی و فرهنگی آن تاکید کرده و نیز ضمن شناخت بافت شهری اردبیل، آن را به عنوان دامنه‌ای که بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی برآن نشسته است ، از گذشته تا به امروز از نظر گذرانده‌ایم. از همین راه در فصلی جداگانه به تفصیل و با نگاهی ژرف به بازشناسی خود بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی می‌رسیم و جزء جزء آن را از تاریخ تا معماری می‌شناسیم. پس از تکمیل اندوخته دانش خود از این بستر، در فصل بعد نگاهی دیگر خواهیم داشت بر مبانی نظری باززنده‌سازی بناهای تاریخی. در این فصل ضمن گذری بر سیر تکوین این مبانی، دریافت و نگاه خود را از آن مطرح نموده و در واقع این فصل بطور مجرد بیان یک تئوری از استنتاج شناخت تئوری‌های مطرح شده پیشین می‌باشد و در سایه آن طراحی معماری ما شکل یافته و پیش می‌رود. در فصل آخر ضمن‌نکه ایده‌ها و تئوری‌های معماری مطرح می‌شود - که همگی بر پایه دریافت و درک بنای تاریخی از پشت شیشه زمانه حال است - خطوط معماری ترسیم شده را سامان داده و بصورت مدارک تصویری معرفی کرده‌ایم.

مجموعه فرهنگی مذهبی مجموعه ای است که به فعالیتهای فرهنگی مرتبط با معنویت یک جامعه، منطبق با عقاید و باورهای مذهبی افراد آن می پردازد.چنین مجموعه ای علاوه بر دارا بودن پتانسیل های بسیار قوی مذهبی، کارکردهای فرهنگی فراوانی را نیز ارائه خواهد داد تا درحقیقت بتوان نیاز جامعه صنعتی به تصفیه روحی و معنوی را در قالب اینکارکردها پاسخ داد. باید گفت مجموعه فرهنگی و مذهبی در شکل صحیح خود در حقیقت چیزی جز یک مسجد به هنگام شده و منطبق با نیازهای جامعه امروز نیست. مساجد درطول تاریخ شکل گیری و تکامل خود جایگاه فعالیتهای اجتماعی جامعه اسلامی بوده اند که مرتبا خود را با نیازهای جامعه منطبق کرده اند در سالهای اخیر به علت گسترش فعالیتهای اجتماعی چنین امری تا حدی نادیده گرفته شده است ولی مجموعه مطالعه و طراحی شده فوق، پیگیری و شناسایی نیازهای اجتماعی امروزی و تزریق آن به یک مجموعه مذهبی است که ماحصل آن مجموعه ای فرهنگی و مذهبی خواهد بود. این طرح شامل سه بخش عملکردی عمده به قرار زیر است: 1-بخش مذهبی و زیارتی. 2-بخش فرهنگی.3-بخش تجاری وخدماتی. که هر بخش خود مجموعه ای دسته بندی شده از عملکردهای مختلف است که هر کدام قسمتی از نیازها و کارکردهای مجموعه را تامین می کند. بخش مذهبی و زیارتی شامل حرم مطهر علی بن مهزیار اهوازی، صحن و بست های اطراف حرم و همچنین مسجد و مصلای مجموعه است. بخش فرهنگی مجموعه فوق نیز شامل کتابخانه، موزه، مرکز تحقیقات علوم اسلامی و همچنین سالن اجتماعات و آمفی تاتر می باشد. بخش خدماتی و تجاری مجموعه مشتمل بر قسمتهای مختلفی از جمله بخش های تجاری، قسمتهای اداری مجموعه، درمانگاه، دارالضیافه، زائر سرا، رستوران، بانک ، بازارچه کتاب، پارکینگ و سایر فعالیتهای خدماتی است. در طراحی مجموع فوق سعی گردیده است ضمن حفظ استقلال هر بخش عمده و عدم تلاقی عملکردهای کلان بخش ها با یکدیگر، روحیه همکاری و هماهنگی و ارتباط منطقی بین بخشها ایجاد و حفظ گردد چنین خصوصیتی می تواند سبب جامعیت و یکدستی مجموعه گردد و مانع از پراکندگی عملکردی مجموعه شود به صورتی که کلیت مجموعه دچار خدشه نگردد و هر یک از اجزا در کلیت طرح به گونه ای مجزا طراحی گردیده است.

در حال حاضر تلاش هایی د سراسر جهان برای رسیدن به یک تفاهم و ر نهایت صلح فراگیر، صورت می گیرد که می توان به عنوان نمونه به همایش گفتگوی بین ادیان، گفتگوی بین تمدن ها و ... اشاره کرد. که هر ساله در کشورهای مختلف جهان زیر نظر سازمان ملل متحد صورت می گیرد. موضوع این پروژه امکان ایجاد فضایی جهت تفاهم معنوی و فرهنگی در جهان و زیر سایه دین برای حرکت به سمت صلح، آرامش و امنیت جهانی است. در این مرکز ادیان الهی و بویژه ادیان ابراهیمی به بیان اعتقاداتخود در مورد مسائل مذهب، فرهنگ، هنر و غیره پرداخته و حتی به مطالعه و بررسی افکار یکدیگر در مورد مسائل مختلف دین می پردازد. در حقیقت این مرکز نمادین فضایی است که برای برگزاری همایش ها در جهت مبادله فرهنگ ها، هنرهای قدسی ادیان، آشنایی فلاسفه و اندیشمندان ادیان ابراهیمی با هم و در نظر کم کردن نهایت کم کردن فاصله ای که در قرن ها بین ادیان توسط سیاست بوجود آمده و همه جهانیان خواستار برداشتن این فاصله ها هستند. برای نیل به این مقصود ابتدا به مباحث نظری هر یک از ادیان و ریشه های آن در معماری دینی پرداخته شده تا در این بین اشتراک و تفاوت ها و روند شکل گیری این روند مشخص گردد و بر اساس آن واژه های طراحی در این مجموعه یافت گردد. سایت مجموعه نیز در شهر اورشلیم و در کنار شهر قدیم داود انتخاب شده تا از نظر همه ادیان توحیدی مورد توجه واقع گردد.

در میان عناصری که تمدن را می سازند، نقش دین را نباید نادیده انگاشت . در واقع، هر تمدنی ، ی زیرساخت دینی دارد که روشنگر فرهنگ آن است . با شروع قرن جدید، آتش جنگ ، همچنان در اغلب نقاط جهان شعله‌ور است و تمدن و فرهنگ را مورد تهدید قرار می دهد. این مساله، وظیفه ادیان و بویژه ادیان الهی را سنگینتر از پیش ساخته است . با توجه به موضوع مهم "گفتگوی تمدنها"، ضرورت گفتگوی ادیان آشکارتر می‌شود. پیروان ادیان گوناگون به جای دامن زدن بر اختلافات باید بکوشند بر اشتراکات تکیه کنند و باب گفتگو را با یکدیگر بگشایند. البته فقط گفتگو میان پیروان ادیان کافی نیست ، بلکه طرفین باید برای همکاری عملی نیز برنامه‌ریزی کنند. یکی از راههای رسیدن به این امر مهم، برگزاری کنفرانسها و جلسات میان ادیان است . آنچه که در این میان به مجموعه ، جلا و معنویت می بخشد، انتختاب مکان و زمان مناسب برای برگزاری این جلسات و کنفرانسها است . زمان به سرعت می گذرد و ما هر روز شاهد تضییع حقوق مظلومان در سراسر دنیا و بویژه فلسطین هستیم. بیت‌المقدس ، شهری که پیروان ادیان الهی را در خود جای داده، بهترین مکان برای رساندن این پیام به گوش جهانیان است . این صدا از فلسطین، زادگاه مسیح، زادگاه داوود و سلیمان و قبله اول مسلمین که اکنون توسط رژیم غاصب اسرائیل و بدون توجه به افکار عمومی جهان و مقررات بین‌المللی به کشتار مردم بی دفاع و تخریب شهرها و روستاهای آن مشغول است به گوش خواهد رسید و پیام‌آور صلحی پایدار و فراگیر در جهان خواهد شد. میعادگاه قدس ، فرصتی دوباره می دهد که انسان متمدن به بحث و تبادل نظر میان ادیان بپردازد و با تکیه بر رهنمودهای بزرگان دین، چراغ هدایت انسانهای سردرگم عصر حاضر گردد و راه را برای یکی شدن و بازگشت به اصالتهای از یاد رفته انسان هموار سازد.

بوجود آوردن مرکزی برای تجمع ، گفتگو و همدلی مردمان جهان از هر دین و مسلکی که بدان دلبسته اند به عنوان یک دلمشغولی همیشگی و احساس لزوم ایجاد چنین مرکزی در حال حاضر که کره زمین به دهکده ای کوچک تبدیل شده است موضوع پژوهش در این رساله قرار گرفته است. این رساله می کوشد در بین ادیان مختلف جهان پیوندی منطقی برقرار کند و بگوید ادیان در عین گونه گونی ، همگی جلوه گر یک حقیقت واحدند. به بیان دیگر تمایزات بیشتر در اشکال و قالب هاست ولی اساس تجربه دینی، حضور در ساحت قدسی و درک و احساس نوعی نزدیکی با معبود است، خواه اسمش را پرشدن از روح القدس بگذاریم، خواه یکی شدن آتمن و برهمن و یا هر تعبیر دیگری. طرح ارائه شده دراین رساله تلاش نموده است در عین تاکید نمودن بر وجود این حقیقت واحد، گونه گونی این نگرش ها نسبت به این حقیقت را محترم و لازم بشمارد.

اوج طلب این رساله هدف گیری به سوی معماری و آنچه اصیل است در آن و تمیزدادن متغیرها و ثابت هایش در نخستین گام ضروری بوده است. به این منظور شیوه های متفاوت نزدیکی به موضوع محک زده شد، و از این رهگذر مسیری خاص انتخاب گردید. سیرج به علت دارا بودن توپوگرافی خاص و کوهستانی بودن منطقه دارای آب و هوایی صاف و عاری از آلودگی است. جریانهای غالب هوا از سمت غرب و شرق می باشد و به علت واقع شدن منطقه درناحیه کوهستانی ، این بادها عاری از غبار مزاحم جهت انجام امور پژوهشی ستاره شناسی است و تقریبا 11 ماده از سال دارای شب های صاف و پرستاره برای نورسنجی می باشد. عمده دلیل وضوح دید و شفافیت آسمان دراین منطقه وجود ارتفاع در کنار کویر است. در ضمن خشک بودن هوای منطقه و اقلیم نسبتا سرد آن باعث تشدید این مسئله می شود. و درنتیجه کوههای بسیار پرتعداد و نسبتا مرتفع آن بعضا دارای تعداد تخت گاه نیز می باشند موقعیتی مناسب را برای آن مهیا می سازد. نزدیکی این منطقه به مرکز استان و وجود راه آسفالته مستقیم تا کرمان این امکان را فراهم می آورد که دسترسی مناسبی جهت حمل آلات و ادوات لازم به محل سایت باشد. در ضمن وجود نیروی کار در منطقه ، وجود ایستگاه مخابراتی فعال، عدم وجود مشکل آب و برق از دیگر مزایای منطقه می باشد.

چکیده ندارد.