جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

استصحاب حکم مخصص از جمله مسائل علم اصول است که درباره آن اختلاف وجود دارد. مفاد این مسأله این است که دلیل عامی توسط دلیل خاص تخصیص خورده و فرد یا افرادی از حکم آن نسبت به زمانی خارج شده لذا این مسئله مطرح می‎شود که نسبت به زمان‎های آینده باید به عام تمسک کرد یا استصحاب حکم مخصص جاری است؟ از آنجا که این مسأله از یک سو دارای آثار فقهی و حقوقی متعددی است و از سوی دیگر بررسی تطبیقی آرای علما موجب شکوفا شدن آن علم می‎شود؛ این مسئله از منظر امام خمینی) و شیخ انصاری بررسی شده است. هرچند شیخ انصاری بین اینکه زمان برای عام قید و موجب تعدد موضوع عام شود یا زمان ظرف برای حکم باشد، تفصیل داده است، اما امام خمینی) چگونگی دخالت زمان در دلیل را ملاک ندانسته و معتقد است همان‎گونه که عموم افرادی تخصیص خورده و بقیه افراد تحت عام باقی می‎ماند در عموم ازمانی نیز پس از تخصیص، بقیه زمانها تحت عام باقی می‎ماند و معتقدند شیخ در این مسئله دچار خلط مبحث شده است. پس از بیان نظرات و ادله این دو عالم اصولی، دلایلی بر تقویت دیدگاه امام خمینی) و علل نسبت خلط به شیخ، ارائه شده در ضمن به علت این که جریان استصحاب حکم مخصص یا تمسک به عموم عام دارای نتایج فقهی در ابواب مختلف فقه است به برخی از آنها اشاره شده است.

قرآن کریم اولین مصدر دریافت معارف الهی و ثقل اکبر در تمام زمینه ها و مخصوصا در تربیت انسان کامل است. با توجه به توصیه های فراوان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)و ائمه اطهار علیهم السلام در مورد تلاوت قرآن برای بهره گیری تربیتی از تعالیم این کتاب آسمانی، اما با این حال بسیاری از مسلمانان تنها به خواندن قرآن و کسب ثواب ظاهری از آن بسنده نموده و در نتیجه خود را از دریای عمیق تعالیم و سرمایه های عظیم این کتاب حیات بخش محروم می سازند. بر اساس رویکرد تربیتی به کتاب الهی این سوال مطرح می شود که کسب چه مقدمات و رعایت چه آدابی باعث ارتقای سطح تعامل با کتاب الهی و بهره گیری معنوی از تلاوت آن می شود. این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی در پردازش و کتابخانه ای و اسنادی در استخراج،بر اساس آیات و روایات و تاکید بر آراء امام خمینی رضوان الله تعالی علیه در مجموعه آثار ایشان، به تبیین مستندات قرآنی و روایی امام خمینی (ره)درباره آداب ظاهری و باطنی تلاوت قرآن پرداخته است. در نتایج این جستار،آداب تلاوت به نه دسته تقسیم شده است که عبارت است از آداب باطنی (یقظه، شناخت، اخلاص، صبر و توسل) و آداب ظاهری (تمهید ، قرائت، تدبیر و مربی ربانی) و ذیل هر ادب تلاوت، سخنان امام خمینی(ره) و آیات و روایات مرتبط با آن بخش بیان شده است.

سنت نبوی یکی از مهم‌ترین دلایل برای رد شبهه‌ی سکولاریسم در جدایی دین از سیاست است که جهان اسلام را تحت تأثیر قرار داده است و مسلمانان نیز زمانی که رهبرانشان در کشورشان اسلام را جدا کرده و در یک طرف قرار داده‌اند و سیاست را در طرف دیگری قرار داده‌اند، تحت تأثیر قرار گرفتند. در مقابل این شبهه، علمای دینی به نقد این ایده پرداخته‌اند که از برجسته‌ترین آنان در قرن بیستم، امام خمینی و استاد حسن البنا می‌باشند. این مطالعه از روش توصیفی-تحلیلی برای خواندن افکار این دو عالم استفاده کرده و بر پژوهش‌های مرتبط با سنت نبوی و نقش آن در رد این شبهه متمرکز شده است. هدف این مطالعه کشف موضع سنت نبوی در مورد رابطه بین دین و سیاست از طریق مطالعه مقایسه‌ای بین امام خمینی و استاد حسن البنا است. مطالعه به بررسی چگونگی تفسیر هر یک از این دو عالم از سنت نبوی و استفاده از آن در تدوین دیدگاه‌های سیاسی‌شان می‌پردازد و بر نقاط اشتراک و اختلاف بین آن‌ها تمرکز دارد. از طریق این مطالعه مقایسه‌ای، مشخص می‌شود که امام خمینی و استاد حسن البنا هر دو پیامبر را نه تنها به عنوان فرستاده‌ای از جانب خداوند که مأمور به هدایت بشر است، بلکه به عنوان رهبر و فرمانده مسلمانان می‌دانند. پیامبر تمامی امور مرتبط با جامعه اسلامی را از ابتدای ظهور آن، در هر شرایطی، چه در جنگ و چه در صلح، مدیریت می‌کرد. بنابراین، مشخص می‌شود که سیاست یکی از عناصر مهم نقش پیامبر به عنوان رئیس و رهبر جامعه اسلامی است و به عنوان منبع اساسی و دلیلی ثابت بر شمول اسلام نسبت به سیاست می‌باشد. امام خمینی و استاد حسن البنا با تکیه بر سنت نبوی، بر ضرورت استمرار حکومت اسلامی بین مسلمانان پس از وفات پیامبر تأکید می‌کنند. امام خمینی این دیدگاه را در نظریه ولایت فقیه تجسم می‌کند که بر ضرورت رهبری فقیه برای جامعه اسلامی در غیاب امام معصوم و برپایی دولتی مبتنی بر شریعت اسلامی تأکید دارد. در مقابل، استاد حسن البنا این دیدگاه را در نظریه خلافت بیان می‌کند که آن را یک شعیره اسلامی می‌داند که مسلمانان باید به آن بیاندیشند و آن را احیا کنند، زیرا خلافت نماد وحدت اسلامی و نشان ارتباط بین امت‌های اسلام است. با وجود این تفاوت‌ها، در هر دو نظریه مشخص می‌شود که اسلام دینی کامل و جامع برای تمام جنبه‌های زندگی به ویژه سیاست است و هیچ مجالی برای جدایی بین اسلام و سیاست وجود ندارد.