جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی، فرهنگ به دلیل تاثیرگذاری بر ذهنیت و رفتارهای فردی، اجتماعی و گرایش های سیاسی دارای اهمیت ویژه است. روی آوردن دشمن به مبارزه فرهنگی سبب شده است لزوم توجه مسوولان فرهنگی به مقوله فرهنگ، به یکی از دغدغه های مهم رهبران انقلاب ایران تبدیل شود؛ بنابراین، لذا از منظر حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، یکی از تهدیدات مهم حوزه فرهنگ، رخنه فرهنگی دشمن است که نیازمند اقدمات پیش دستانه و پیشگیری های آگاهانه است و در نتیجه تقویت اجزای اصلی فرهنگ اسلامی و ملی کشور و پاسداشت آن در برابر نفوذ، رخنه و تاثیر فرهنگ غربی در پرتو تربیت سیاسی صحیح و مناسب در تمامی ابعاد و ویژگی آن را می طلبد؛ به گونه ای که منجر به تاثیرگذاری مستقیم و غیر مستقیم بر مدیران، تصمیات کلان و سیاستگذاری های آموزشی - تربیتی و عمومی کشور شود. براین اساس است که حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) با توجه با جنگ نرم وسیع دشمن بر ضد جمهوری اسلامی ایران، انگشت تاکید را بر بصیرت افزایی و افزایش قدرت تحلیل سیاسی ملت گذاشته اند. ایشان راه حل دفاعی و پاسخ هوشمندانه را، کاربست صحیح تربیت سیاسی می دانند که منجر به مصونیت سیاسی جامعه و تداوم و قوام ارزش های انقلابی می شود. بنابراین، مقاله حاضر با استفاده از ابزار کتابخانه ای و مبتنی بر توصیف و تحلیل آرای امام خمینی (ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در پی تشریح و تبیین جایگاه تربیت سیاسی و نقش آن در پیشگیری از رخنه های سیاسی - فرهنگی در انقلاب اسلامی است.

در این نوشتار ابتدا مقدمه ای در باب چگونگی رویاروئی با اندیشه های به ظاهر آشتی ناپذیر مطرح می شود. این مقدمه در واقع رویکرد کلی نویسنده به مواضع تناقض آمیز ناظر بر جهت گیری برنامه های درسی دوره متوسطه را آشکار می نماید. پس از آن، گذری بر پیشینه بحث خواهیم داشت و در ادامه پیشینه نظری موضوع در خارج از ایران را با عنوان مروری بر مواضع متعارض با تفصیل بیشتر مطرح می نمائیم. این بخش در حقیقت حاوی مهم ترین داده های بحث است که وجود مواضع متعارض میان اندیشمندان تعلیم و تربیت در عصر حاضر را مستند می سازد. در تعقیب سیر منطقی بحث شاهد تلاش نویسنده برای ارائه طریق و حل تناقض مربوط به برنامه درسی دوره متوسطه می باشیم که می توان آن را نمونه ای از کوشش های مبتنی بر تفکر تلفیقی ارزیابی کرد. در این قسمت، نخست مفروضه های فلسفی – تربیتی و سپس مفروضه های علمی – تجربی مطرح شده و بر اساس آن ها ساختار سه وجهی برنامه درسی دوره متوسطه ارائه می گردد. بخش پایانی نوشتار به جمع بندی و بحث اختصاص یافته که طی آن موضوع تاسیس «دبیرستان های جامع» در ایران نیز به تناسب ساختار پیشنهادی مورد نقد و ارزیابی قرار می گیرد. نگارنده بر آن است که از طریق واکاوی دیدگاه ها و مواضع گوناگون نشان دهد وجه تقابلی یا تباینی این دو نگاه در برنامه درسی دوره متوسطه را می توان به همگرائی و تعبیه ساختار ترکیبی در برنامه درسی این دوره تبدیل نمود و بدین ترتیب کوشش کرد تا از گزند انتقادهای وارد به هریک از این مواضع مطلق اندیش و قطبی برحذر ماند. ایده اساسی قابل طرح در این زمینه «تخصص گرائی نرم در قالب یک برنامه درسی دارای ماهیت عمومی در دوره متوسطه» می باشد که به شرح آن پرداخته شده است.

هدف این پژوهش یافتن اولویتهای راهبردی تحول در نظام آموزش و پرورش از دیدگاه امام خامنه ای است. منابع انسانی تحول آفرین، فرهنگ اسلامی تعلیم و تربیت، محتوا و روش تربیتی، متولیان، موثران تحول آفرین و برنامه ریزی راهبردی فحوای کلیدی برای خط مشی های نظام تعلیم و تربیت حاصل از واکاوی دیدگاه های رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران است. نقشه تحول در آموزش و پرورش بر اساس یافته های پژوهش بخش انتهایی مقاله را شکل می دهد.