جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان همواره تلاش کرده است که راه کمال را بپیماید و برای این کار به دنبال نمونه ها و اسوه های بشری بوده است. متون عرفانی از جمله مرصاد العباد نجم رازی درباره انسان کامل بحث مستوفایی دارد که در این پزوهش نگارنده به بررسی انسلنکامل در این کتاب همت گماشته و نظر او را با امهات کتب عرفانی نیز مقایسه کرده است که البته نظرات آنها بعضا مشابه و گاهی هم متفاوت با نظر نجم رازی است. از ویژگی های مهم مرصاد العباد پرداختن به داستان آفرینش و خلافت آدم و همچنین ارائه برداشته های عرفانر شخصی است. نکته مهم این پزوهش این است که در کتاب های عرفانی به جایگاه و ویژگی های انسان کامل توجه زیادی شده است و پیام های ارزنده ای برای انسان گرفتار تجملگرایی و تکنولوزی در بر دارد. همچنین گفتنی است که بسیاری از اصطلاحات عرفانی معرف و مفسر انسان کامل هستند. نظیر خلیفه اللهی، پیر و مراد و نمادهای فراوانی که اشاره به انسان کامل دارد و برگرفته از آیات و روایات است.

اگر عناصر اصلی جهان بینی را نوع نگاه خود به آغاز و پایان هستی و رسالت و جایگاه انسان بدانیم، اهمیت انسان شناسی و تعریفی که از وی ارایه می شود و چشم اندازی که برای آینده او در نظر گرفته می شود آشکار می گردد. این مقاله درصدد بیان ارتباط بحث صفات جمال و جلال الهی و انسان شناسی است. از آنجا که متکلمان، حکما و عرفای اسلامی با توجه به آیات و روایات انسان را خلیفه خداوند می دانند و خلافت را به معنای تخلق انسان به صفات الهی یا محل تجلی اسما و صفات بودن انسان گرفته اند، بررسی صفات جلال و جمال الهی در تبیین انسان شناسی توصیفی و نیز هنجاری و تربیتی نقش مهمی ایفا می کند. در این نوشته، پس از بررسی صفات جمال و جلال الهی از نگاه برخی متکلمان، حکما و عرفا، نگارنده به ارایه برداشت خاصی که از نگاه عرفا دارد می پردازد که در انسان شناسی توصیفی و نیز هنجاری و تربیتی کاربرد روشنی دارد.