جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مباحث سودمند در علوم حدیث، مباحث تطبیقی است. بررسی تطبیقی دیدگاه امامیهو اهل سنت در دانش های حدیثی و بخصوص علم درایه الحدیث در نزدیک کردن دیدگاه ها وهماهنگی مواضع مسلمانان سودمند و در گسترش دایره ی حدیث، نحوه ی ارزیابی و نقد اسناد ومتون، مفید خواهد بود.علم درایه الحدیث که در آن از سند و متن و طرق تحمل و آداب نقل حدیث بحث می شود،در راستای سامانمند کردن شناخت حدیث در قرون اولیه شکل گرفت و از آن زمان تاکنون مجموعههای مختلفی در میان امامیه و اهل سنت، در این دانش تدوین شده است؛ لذا با بررسی تطبیقیاصطلاحات حدیثی در میان امامیه و اهل سنت، وجوه اشتراک و افتراق اصطلاحات حدیثی این دومکتب قابل استخراج خواهد بود.گرچه در میان امامیه و اهل سنت اصطلاحات خاصی وجود دارد که در مذهب دیگر به کار نمیرود. و در کاربرد برخی اصطلاحات مشترک، تعاریف متفاوتی بین دو مذهب ارائه شده است؛ برایمثال تعریف امامیه و اهل سنت از حدیث ، هم در افراد و هم در موضوعات متفاوت می باشد، با اینحال، وجوه اشتراک تعاریف و اصطلاحات حدیثی امامیه و اهل سنت از وجوه افتراق آن ها بیشتراست.

ضرورت به کارگیری اصطلاحات و ادبیات یکسان در عرصه علوم اسلامی و به ویژه در حدیث شناسی، یکی از موضوعاتی است که دانشمندان مسلمان از آن غفلت کرده اند. در این میان، علم درایه الحدیث با نام های گوناگونی نظیر «اصول الحدیث»، «مصطلح الحدیث» و «قواعد الحدیث» شناخته شده است. این عناوین بیشتر در میان کتاب های عامه رواج داشته، و منابع شیعی بیشتر اصطلاح درایه الحدیث را به کار گرفته اند. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته، به طور عمده پیرامون این محورهاست:نخست اینکه موضوع علم درایه الحدیث با توجه به آثار نگاشته شده در این علم چیست؟ کدام عنوان برای معرفی این علم مناسب تر است؟ آیا واضع اصطلاح درایه الحدیث، شهید ثانی است یا وی این اصطلاح را از دیگران وام گرفته است؟ مقاله حاضر با هدف پاسخ به پرسش های فوق سامان یافته است و در نتیجه معلوم می شود که موضوع این علم سند حدیث است، شهید ثانی برخلاف آنچه مشهور است، واضع این عنوان نیست و در نهایت عنوان مناسب برای این علم را «مصطلح الحدیث» معرفی می کند.