جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

حکمت خسروانی در اندیشه حافظ شیرازی و بررسی امکان تأثیر اندیشه شیخ اشراق بر آن

نویسنده:

محمد رضا مرادی ، شبنم حاجی میرزایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع متن نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت اشراق the School of Illumination , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , ادبیات عرفانی , ادبیات

چکیده :

شهاب الدین سهروردی از میراث عرفانی ایران باستان و حکمت خسروانی آن در طرح عظیم فلسفه اشراق خود استفاده کرده است. دو قرن پس از او، خواجه حافظ شیرازی نیز از عبارات متعددی بهره گرفت که به همان فرهنگ تعلق دارد. نویسنده این مقاله واژه‌های متعددی از نظام فکری این دو متفکر را، بررسی نموده است تا میزان تأثیر پذیری حافظ از شیخ اشراق را نشان دهد. در این بررسی، مراجعه به کتب دینی مربوط به فرهنگ ایران باستان، آثار شیخ اشراق و دیوان اشعار حافظ مورد توجه بوده است. نویسنده با استفاده از چگونگی کاربرد آن واژه‌ها، رابطه‌ی جانشینی (paradigmatic) و رابطه‌ی هم‌نشینی (syntagmatic) و در نهایت معرفی درون متنی این کلمات و کلمات وابسته طرحی کلّی از حکمت خسروانی در اندیشه‌ی حافظ ارائه کرده و نشان داده است که حکمت خسروانی او، با وجود مشترکاتی که با اندیشه‌های شیخ اشراق دارد، از استقلال و استحکام ویژه‌ای برخوردار است.

صفحات :

از صفحه 283 تا 312

مشخصات اثر

عنوان :

الحکمه القصیره فی نصایح‌العشیره

نویسنده:

تالیف عبدالرحمن آخوند‌تنگلی.

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی

مشخصات اثر

عنوان :

اين غزل گريه ها که می بينی ؛ نگاهی به جریانهای شعر آیینی پس از انقلاب

نویسنده:

کبری مرادی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

مشخصات اثر

عنوان :

مصاحبه با دکتر سید علی موسوی گرمارودی

نویسنده:

رضا بیات

نوع منبع :

مقاله , پرسش و پاسخ , مناظره،گفتگو و میزگرد , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

وضعیت نشر :

قم: بنياد فرهنگى امامت,

کلیدواژه‌های اصلی :

غلو , اهداف دین , ابونواس , مدح و رثای اهل بیت (ع) , منظومه های حماسی , سیدعلی موسوی گرمارودی , ادبیات , ادبیات ولایی , مناقب خوانی , الهام شعر , مدح ائمه , شاعر متعهد , هنر در اسلام , شعر از دیدگاه ائمه

کلیدواژه‌های فرعی :

آیات تحدی , تحدی قرآن , اشعار امام حسین(ع) , اعجاز قرآن , حکمت در قرآن , تعریف فلسفه , آیه 88 اسراء , مدح امیرالمومنین , جایگاه تدبر در قرآن ,

چکیده :

پیش از پرداختن به مصاحبه اشاره به چند نکته ضروری است: ـ سؤالات به گونه ای گزینش شده اند که برطرف کننده دغدغه های مختلفی در عرصه ادب ولایی باشند؛ به همین جهت، پراکندگی موضوعات سؤالات نیز دو دلیل عمده دارد: یکی وجود دغدغه های متعدد و مجال اندک مصاحبه و دیگری حذف برخی سؤالات رابط بین موضوعات که علتش ذکر خواهد شد. ـ استاد گرمارودی حاضر به مصاحبه شفاهی نشدند؛ از آن جهت که مبادا در حین گفتار و از سر سهو سخنی را بر زبان آورند که مستند و صحیح نباشد. ـ از میان پرسشهای متعدد فصلنامه، استاد برخی را برگزیدند و پاسخ دادند؛ ایشان دلیل پاسخ ندادن به برخی پرسشها را چنین بازگو کردند: در دیگر عرصه ها خود را صاحب تخصص نمی دیدم یا اینکه حرف جدیدی نداشتم و بازگفت سخنان مکرّر فقط اتلاف وقت است. چنانکه خواهید دید، استاد پاسخ ها را با حوصله و دقت بسیار مرقوم فرمودند و برای پاسخ گویی صرفاً به حافظه اتکا نکرده اند و از کتب و مقالات مختلف بهره جستند و شاهد مثال آوردند. به گفته خودشان در نقل احادیث و روایات مقید بوده اند که جز از احادیث صحیح السند یا معتبر استفاده نکنند.

صفحات :

از صفحه 103 تا 124

مشخصات اثر

عنوان :

نقش بینامتنی حکمت‌های امام علی(ع) در ساختار ادبی و تعلیمی قابوس‌نامه بر اساس نظریه ژرار ژُنت

نویسنده:

فرامرز جلالت ، ابراهیم دانش

نوع منبع :

نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

ادبیات , ادبیات دینی (دامنه متون ادیان)

چکیده :

آموزه‌های حکیمانه امام علی(ع) همواره در ادبیات فارسی مورد استفادة شاعران و نویسندگان بوده‌است. عنصرالمعالی نیز با اتّکا به دانش گستردة خود از فرهنگ و تمدّن اقوام مختلف و آبشخورهای دینی، مجموعهای بسیار غنی از امثال و حکم، بویژه حکمت‌های علوی را به تناسب موضوعات و ابواب قابوس‌نامه، به زبانی ساده و جذّاب استفاده‌ کرده‌است. همین تنوّع فکری، فرهنگی و ادبی به همراه صمیمیّت فروتنانة نویسندة کتاب، از دلایل اقبال اقشار و اقوام مختلف به این کتاب بوده‌‌است. اشتمال بر امثال و حکم و تمثیلات به عنوان بخشی از پیکرة زبانی، فرهنگی، تمدّنی و دانش دایره‌المعارفی مخاطب، ارزش ادبی بالا و کثرت مخاطبان را برای کتاب قابوس‌نامه درپی‌داشته‌است. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی به مطالعة قابوس‌نامه در پرتو آموزه‌های تربیتی امام علی(ع) و نظریّة ژرار ژنت پرداخته، به این نتیجه رسیده‌است که کاربستِ آموزه های جهانشمول آن حضرت به دلیل حیثیّت والای فرمی و محتوایی، جنبة اقناعی و ترغیبی بالایی را برای قابوس‌نامه به ارمغان آورده‌‌است. بسامد بالای موضوعاتی چون عدالت، سیاست، اقتصاد، برنامهریزی، رعایت ارزش‌ها و حقوق انسانی نشانگر تأثیر ابعاد گستردة آموزههای آن حضرت در تکوین دیدگاه ادبی-تعلیمی عنصرالمعالی به طریق بینامتنیّت است. جامعیّت موضوعی، مضمونی و تربیتی قابوسنامه نیز متأثّر از جامعیّت آموزههای امام علی(ع) است.

مشخصات اثر