جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

معیارى براى تمایز مواد ثلاث منطقى از وجوب و امکان فلسفى : سال يازدهم، شماره اول : معرفت فلسفی

نویسنده:

اصغر پوربهرامى , رضا اکبریان , محمد سعیدى‏ مهر , على افضلى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان وجودی , حیث تعلیلی , احکام مواد ثلاث , امکان ذاتی , علیت , احکام وجوب , برهان صدیقین

کلیدواژه‌های فرعی :

نیازمندی معلول به علت , ضرورت ازلی , وجود محمولی , تشان , محمول نبودن وجود , فلسفه (خاص) , امکان فقری , اصالت وجود , برهان امکان , اصطلاحنامه منطق , قضیه هلیه بسیطه , انتقادات کانت به برهان وجودی , فلسفه منطق , قضیه تحلیلی , ضرورت مطلق , تفکیک ضرورت فلسفی و منطقی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی

چکیده :

چهار نظریه براى بحث در باب لزوم تمایز یا عدم تمایز مواد ثلاث در منطق و فلسفه مطرح شده که برخى اساسا هرگونه تمایزى را براى مواد ثلاث انکار، و برخى دیگر حیطه هاى کاربرد مواد ثلاث را تعیین مى کنند. گروه سوم نیز این تمایز را لازم دانسته، معیارى پیشنهاد مى کنند. این مقاله درصدد است که با طرح نظریه پنجم، براى حل دو مسئله راهى بجوید: نخست آنکه چرا باید میان مواد ثلاث در منطق و وجوب و امکان در فلسفه تمایزى قایل شد؟ دوم آنکه معیار این تمایز در منطق و فلسفه چیست؟ در پاسخ به مسئله نخست آمده است که بر برهان هاى مابعدالطبیعى مانند برهان وجودى، وجوب و امکان و صدیقین اشکال هاى مهمى ازجمله اشکال هاى هیوم و کانت وارد شده است. راه رهایى از این اشکال ها تمایز مواد ثلاث منطقى از وجوب و امکان فلسفى است. در پاسخ به مسئله دوم اثبات شده است که معیار مواد ثلاث در منطق بدین صورت است که هر قضیه اى که محمول آن ذات یا یکى از ذاتیات یا یکى از لوازم ذات موضوع آن باشد، واجب است. هر قضیه اى که محمول آن نقیض ذات یا نقیض یکى از ذاتیات یا نقیض یکى از لوازم ذات موضوع آن باشد، ممتنع است؛ و هر قضیه اى که محمول آن امرى غیر از ذات و نقیض ذات و غیر از یکى از ذاتیات و نقیض یکى از ذاتیات باشد یا غیر از یکى از لوازم ذات و نقیض یکى از لوازم ذات موضوع باشد، ممکن است؛ اما معیار وجوب و امکان در فلسفه، بى نیازى از علت براى وجوب، و نیازمندى به علت براى امکان دانسته شده است. ازآنجاکه تحلیل فلاسفه از علیت متفاوت است، در این بحث تحلیل ابن سینا و صدرالمتألهین در باب این معیار تمایز بررسى شده است.

صفحات :

از صفحه 127 تا 155

مشخصات اثر

عنوان :

هسته اصلی منطق [کتاب عربی]

نویسنده:

فلاح العابدي

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

مشخصات اثر

عنوان :

ماجراجویی عقل: تعامل بین فلسفه ریاضیات و منطق ریاضی، 1900-1940 [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Paolo Mancosu

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

Oxford University Press,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه منطق , معرفت شناسی ریاضی

چکیده :

ترجمه ماشینی : پائولو مانکوسو مجموعه ای از مطالعات ابتکاری در تاریخ و فلسفه منطق و ریاضیات در نیمه اول قرن بیستم ارائه می کند. ماجراجویی عقل به پنج بخش اصلی تقسیم می شود: تاریخ منطق (از راسل تا تارسکی). مسائل اساسی (برنامه هیلبرت، سازندگی، ویتگنشتاین، گودل). ریاضیات و پدیدارشناسی (ویل، بکر، مهنکه)؛ اسم گرایی (کواین، تارسکی)؛ معناشناسی (Tarski، Carnap، Neurath). Mancosu از منابع بایگانی دست‌نخورده گسترده برای در دسترس قرار دادن انبوهی از مطالب جدید استفاده می‌کند که به روش‌های قابل توجهی درک ما را از این حوزه‌های جذاب تاریخ فکری مدرن عمیق‌تر می‌کند. در عین حال، این کتاب کمکی به بحث‌های فلسفی اخیر است، به‌ویژه در مورد چشم‌انداز بازسازی نام‌گرایانه موفق ریاضیات، ماهیت شهود محدودگرا، قابلیت دوام بودن تعاریف جایگزین از پیامدهای منطقی، و میزانی که پدیدارشناسی می‌تواند امیدوارم بتوانیم علوم دقیق را در نظر بگیریم.

مشخصات اثر

عنوان :

معالم المنطق

نویسنده:

صالح الوائلي

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

فرمالیسم و فراتر از آن: در مورد ماهیت گفتمان ریاضی [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Godehard Link (گودهارد لینک)

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

De Gruyter,

کلیدواژه‌های اصلی :

علم ریاضی , فلسفه منطق , فلسفه تحلیلی , معرفت شناسی ریاضی , Symbolic logic منطق ریاضی - منطق رقومی یا علائمی یا نموداری یا رمزی (مجتبوی) , 4- فلسفه تحلیلی معاصر

چکیده :

ترجمه ماشینی: مقالات گردآوری‌شده در این جلد بر نقش جنبه‌های فرمالیستی در نظریه‌پردازی و عمل ریاضی، بررسی مسائلی مانند بی‌نهایت، محدود بودن، و روش‌های اثبات، و همچنین شخصیت‌های تاریخی مرکزی در این زمینه، از جمله فرگه، راسل، هیلبرت و ویتگنشتاین تمرکز دارند. این جلد با استفاده از ابزارهای منطقی-فلسفی مدرن و تحلیل‌های مفهومی و منطقی سیستماتیک، گزارشی کامل و به‌روز از موضوع ارائه می‌کند.

مشخصات اثر

عنوان :

عقلانیت استقرا [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

David C. Stove (دیوید سی. استو)

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه منطق , استقرا , فلسفه منطق , استقراء (اصطلاح وابسته) , احتمال منطقی , استنتاج استقرایی , Deduction Logic منطق قیاسی (مجتبوی)

چکیده :

ترجمه ماشینی: نویسنده با نوشتن بر توجیه برخی استنتاج‌های استقرایی، پیشنهاد می‌کند که گاهی استقراء موجه است و استدلال‌هایی برای اثبات خلاف آن متقن نیستند. در بخش اول، مسئله توجیه استقراء را بررسی می کند، به تلاش هایی برای اثبات موجه بودن آن می پردازد و به انتقادات وارده به این ادله پاسخ می دهد. در بخش دوم به مباحثی چون منطق صوری، منطق قیاسی، نظریه احتمال منطقی و احتمال و حقیقت می پردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

درآمدی بر معناشناسی و رسمی‌سازی منطق [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Rudolf Carnap (رودلف کارناپ)

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نحو منطقی و معناشناسی: ارتباط زبانی آنها [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Chomsky Noam

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

زبان و منطق , چامسکی , فلسفه منطق , زبان شناسی , قواعد تبدیل

چکیده :

ترجمه ماشینی: زبان، جلد. 31، شماره 1 (ژانويه - مارس، 1955)، 36-45 pp. زبان Журнал является изданием Linguistic Society of America. رابطه بین زبان شناسی و منطق در مقاله اخیر بار-هیلل مورد بحث قرار گرفته است، جایی که استدلال می شود که بی توجهی به کار در نحو منطقی و معناشناسی باعث شده است که زبان شناسان خود را بسیار محدود کنند. پرس و جوهای خود را، و به اشتباهات متعدد. به‌ویژه، بار-هیلل اظهار می‌دارد که آنها سعی کرده‌اند روابط مترادف و به اصطلاح «قواعد تبدیل»، مانند رابطه فاعل - منفعل را تنها از مطالعات توزیعی استخراج کنند، و از تکیه بر ملاحظات معنا در آن تردید داشته‌اند. تحلیل زبانی چامسکی ارتباط نحو منطقی و معناشناسی را با این مطالعه مشکوک می‌داند و اظهار می‌دارد که بررسی دقیق‌تر مفروضات و نگرانی‌های نحو منطقی و معناشناسی نشان می‌دهد که امید به استفاده از نتایج به‌دست‌آمده در این زمینه‌ها در راه حل مشکلات زبانی توهمی است

مشخصات اثر