جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف زیبایی‌های سوره‌های یاد شده است و سعی دارد دیدی واضحتر نسبت به شگفتی‌های ظاهری اثر و تأثیر آ‌ن‌ها در انتقال معنا به مخاطب ارایه دهد. اهمیّت جُستار حاضر تلاش برای به اثبات رساندن این مهمّ است که متون دینی و به طور ویژه سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر هرچند به دنبال مفاهیمی خاصّ می‌باشند؛ ولی بر اساس مکتب فرمالیسم از زیبایی‌های ادبی تهی نیستند. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اصول و مبانی مکتب صورت گرایی، به بررسی فُرم و محتوای سوره‌های مزِّمِّل و مدَّثِّر پرداخته و با هدف کشف مؤلّفه‌های فرمال وتبیین میزان انسجام و هماهنگی فُرم آیات و نقش آن در رساندن مضمون و تأثیر گذاری بر مخاطب در دو سوره نگاشته شده. ویژگی‌های بارز فرمالیستی در دو سوره قاعده افزایی، قاعده کاهی معنایی، بدیع معنوی هستند. نتایج نشان می‌دهد واج‌ها، هجاها، صامت و مصوت‌ها، کابردهای تشبیه، مجاز، کنایه، استعاره، توازن آوایی و واژگانی، دخالت دادن گونه‌های متفاوت آشنایی زدایی ادبی، در پیوند با هم، هارمونی و نظمی بسیار شگفتی را ایجاد کرده‌اند وبا فضای دو سوره که انذار مشرکان و بیان هولناکی صحنه‌های قیامت است همسو و هماهنگ است.