جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پایان نامه دوستی می باشد. دوستی یعنی عشق و محبت و در اصطلاح یعنی خلاقیت، نبوغ،ابتکار و به معنای خاص باید گفت که دوستی هنر است و یکرنگی یعنی وفا و فداکاری و به عبارت دیگر دوستی ساختن است. در جای دیگر دوستی به معنی هم نشینی ، معاشرت و گفتگوی انسان با افرادی که به آن ها علاقه و محبت دارد تعریف شده است. با توجه به این توضیحات معنای کلی که از دوستی به دست می آید این است که : دوستان طرفدار و معشوق یکدیگر هستند در پرتو عشق حقیقی وقتی نهال دوستی در دل دو کس ریشه دوانید و مهر و محبت هر روز بر شدت خود افزود و استحکام پذیرفت، استحکام چنین مهر و دوستی متکی به عشق به انجام می رسد که هر دو طرف دلباخته و مفتون هم می شوند و این دلباختگی در همه عمر پایدار می ماند. حال آنکه دوستی انجام گرفت فرد باید رازهای پیدایش بقای دوستی را نیز مدنظر داشته باشد که آن ها عبارتند از : سازگاری کردن، خوش رفتاری، تواضع و فروتنی، داشتن رفتار منصفانه. بنابراین نتیجه ای که از این صفات گرفته می شود این است که دوستی به مشابه درختی است که با گذشت زمان ریشه می کند. هر چند بهتر دوست خود را بشناسید و به نقاط مشترک تخاق خود با او واقف شوید دوستی شما پایدارتر خواهد شد. باید در نظر داشته باشید که هیچ مکتبی به اندازه اسلام به دوستی و محبت و داشتن جامعه ای همراه با مودت و برادری سفارش نشده است این تنها مکتب انسان ساز اسلام است که پایه و اسا دین و دینداری را محبت و مودت قرار داد. دوستی و اردت را یک ضرورت اجتماعی دانسته و با توجیه هایی از قبیل این که به ندای آیه شریفه واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا که یکی از شعارهای بارز مسلمین است خواهان آنست که همگی به ریسمان خدا چنگ در زده دست اتحاد و برادری به هم داده تا بهترین راه نیل به سعادت را در اخوت اسلامی و تربیت قرآن بپیمایند. در ضمن این بیانات آفت های دوستی را نیز تذکر داده است از جمله آزرده ساختن خاطر دوست است که باید سعی کنیم از گفتاری که مایه رنجش دوست می شود به شدت خودداری کرد و از شوخی های زننده اجتناب نمود و از حسادت ورزیدن که باعث می شود از انسان سلب کمال شود دوری کرد. در ضرورت و لزوم دوستی همین بس که خدای متعال حضرت ابراهیم را به عنوان دوست خود برگزیده و از نظر قرآن کریم و نهج البلاغه، زندگی اجتماعی برای انسان و رشد و تکامل جسمی و روحی او ضرورت دارد. باید دوستان خوب را شناسایی کرد و با آنها انس گرفت پس نباید دوستان را بطور تصادفی برگزید و اجازه ندهد به سرنوشت که براساس معیارهای نادرست دوستی برایش انتخاب کند. باید در نظر داشته باشیم که قبل از هر نوع رابطه صمیمی باید دوست را مورد آزمایش قرار داد که عبارتند از آزمایش روحی آزمودن به گاه نیاز، و آزمودن در وقت سختی ها و همچنین آزمودن در هنگام سفر می باشد. شالوده دوستی که موجب پیوند دو دوست می شود دوستی برای خداوند است که این رابطه را بوجود آورد. بعد از پایه ریزی دوستی بین دو یا چند نفر باید حقوق دوستی را رعایت نمود. که مهمترین آن ها از منظر حضرت علی ( ع) عبارتند از : مواسات یعنی یاری کردن برادران، وفادار بودن یعنی ثات قدم بودن، گذشت داشتن، می باشد.

موضوع این پایان نامه (( دوستی از منظر قرآن و سنّت ،ریشه ها و عوامل ،آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن)) می باشد . تحقیق در دامن? دوستیهای متعارف بین انسانها بوده و با هدف آگاه ساختن افراد از نظر دین مبین اسلام ، در مورد مسائل مختلف دوستی ، ترویج دوستی های شایسته و بر حذر داشتن افراد از دوستی های غیر شایسته ، انجام گرفته است و روش آن دینی ، بنیادی ،توصیفی و علّی و کتابخانه ای می باشد که از منابعی چون آیات قرآن مجید و تفاسیر،کتب حدیثی ،و کتابهایی در زمین? اخلاق ،امور تربیتی ، روان شناسی و جامعه شناسی، جمع آوری و تنظیم گردیده است که از جمله مهمترین مآخذ باید به قرآن ، غررالحکم و روان شناسی اجتماعی ، اشاره نمود. در تعریف دوستی می توان گفت که رابطه ای است اجتماعی و محبت آمیز میان افراد. با توجه به اهتمام پیشوایان معصوم ( علیهم السلام) ودانشمندان بزرگ به مسئله دوستی و تأثیر دوستی بر سرنوشت و عملکرد انسان ،میتوان به اهمیت آن پی برد. روحی? اجتماعی انسان و بسیاری از صفات اخلاقی و رفتارهای انسانی مبتنی بر آن ،گسترش روابط اجتماعی در جامع? کنونی و نیازهای عاطفی و مادّی به دوست ،موجب ضرورت یافتن دوستی ،گردیده است . امّا دوستی با هم? اهمیت و ضرورتی که دارد، نباید از حدّاعتدال خارج گردد . خاستگاه دوستی فطرت انسان است و عواملی چون وجود تشابه ، جذابیّت های ظاهری و غیر ظاهری ،نیازها و دیدارها و . . . باعث پیدایش و تداوم آن می گردند . بسیاری از روابط دوستی بدون هدف خاص و معینی ،پدید می آیند. امّا بعضی دیگر ،در جهت رسیدن به اهداف معنوی همچون کمال، رضا و قرب الهی یا اهداف دنیوی چون بر طرف نمودن نیازهای مادّی یا خوشگذرانی ایجاد می گردند. نکته مهم این است که دوستان، نباید صرفاً از روی تصادف با هم رفاقت نمایند . بلکه لازم است افراد ، خود با استفاده از حق خدادادیِ انتخاب، از روی آگاهی و تحقیقات کافی ، دوستانی با صلاحیت که دارای معیارهای ایمان ،تقوا ، خردمندی ،دانایی و . . . هستند ،گزینش نمایند. قرآن و سنّت که تنها مرجع صلاحیت دار تعیین آن هستند، معیارهای دوستان صالح را بیان داشته اند. دوستی ،آثار فراوانی به همراه دارد که مهمترین آن تشابه اعتقادی و اخلاقی دوستان می باشد . از جمله آثار فردی و اجتماعی دوستیهای شایسته می توان به موارد ذیل اشاره نمود: نیکنامی ، شرافت، بهره مندی از یاری دوست مؤمن دردنیا و شفاعت او در آخرت و دعای خیرش ، آرامش روانی فرد و خانواده ، رفاه و آسایش عمومی در جامعه ،انسجام بیشتر اجتماع و... . همچنین بدنامی ،دشمنی ،نفاق ،پشیمانی، عذاب فرد، نا آرامی در فضای خانواده ، گسترش فساد و نا امنی در جامعه و ... از پیامدهای ناگوار دوستیهای غیر شایسته می باشند. دوستی با جنس مخالف علاوه بر آثار سوء ذکر شده ،موجب پیامدهای وخیم دیگری چون بیدار شدن حسّ تنوع طلبی و تقاضای نامحدود جنسی ،بالا رفتن سن ازدواج و در نتیجه کاهش آن در جامعه و آثار بد تجرّد بر اجتماع ،افزایش طلاق و . . . می گردد . فرضیه این تحقیق این بود که با انتخاب دوستان صالح ، بهتر و سریعتر می توان در راه کمال و قرب به خدا گام برداشت که با بیان حتمی بودن تأثیر گذاری دوستان، به ویژه در زمین? اعتقادی و اخلاقی ، اثبات گردید . زیرا روح ما از افکار و رفتار آنها ، یقیناً اثر می پذیرد و آنان نیز به دلیل حس مسئولیت ، به مادر تقویت اعتقادات دینی، یاری می رسانند. بالعکس ،دوستان ناپاک ما را از رسیدن به دین منظور باز می دارند. با در نظر گرفتن اهمیت موضوع دوستی و رواج دوستی های ناشایسته در جامعه ، لازم است دربار? این موضوع تحقیقات گسترده تری انجام پذیرد. به ویژه در زمین? دوستی با جنس مخالف، ارائ? پژوهشهای مختلف حتی تحقیقات میدانی، ضروری می باشد.

موضوع این تحقیق ( دوستی در آیات و روایات) می باشد. مسأله دوستی در زندگی بشر امری مهم، مورد نیاز و به گونه ای با سرنوشت او در ارتباط است بدین منظور هدف از انتخاب این بحث شناسایی دوستان حقیقی انسان، چگونگی ایجاد رابطه دوستان با آنها، تثبیت این علاقه و در پرتو آن، برداشتن گامهای مؤثر در راه تکامل روحی – معنوی بشر است. دین مبین اسلام بر پایه دوستی بنا شده و در قرآن کریم مطالب فراوانی پیرامون این بحث با واژه های محبت، مودت، خلیل، صدیق و . .. وجود دارد، در امتداد کلام وحی هر جا از دوست و دوستی سخن به میان آمده، سخنان گرانبهایی از ائمه اطهار ( ع) نیز می درخشد. خداوند متعال، یگانه دوست بشر است که تمامی صفات محبوب را بدون مرز و نهایت داراست پس از او و به اذن او، پیامبر ( ص) و ائمه اطهار ( ع) دوستان حقیقی انسان ها می باشند و از آنجا که محبت محصول معرفت است آدمی می تواند از طریق شناخت این بزرگواران و اطاعت از فرامین آنها به دوستی ایشان دست یافته و در این ارتباط دو طرفه جزء محبوبان آنها قرار گیرد و به سعادت دنیوی و اخروی نائل شود. دوستی؛ موهبت الهی است که انسان ها می توانند با آن در اجتماع و در ارتباط با همنوعان خود، زندگی را شیرین ساخته و از برکات بسیار آن سود برند. اجتماع کوچک خانواده به این عنصر ارزشمند نیازمند است. از آنجا که انسان در جامعه به دنبال دوستانی برای خود می باشد و با توجه به میزان تأثیر گذاری و اثرپذیری دوستان از یکدیگر در این راه باید به ملاکهای صحیح در گزینش دوست توجه داشت و هر فردی را به دوستی انتخاب نکرد. اما نکته اساسی در روابط دوستانه ای که در اجتماع؛ چه داخل خانواده، جه خارج از آن، صورت می پذیرد این است که با هدف الهی و در جهت نزدیکی و پیروی از دستورات پروردگار، شکل گیرد. این است راز ماندگاری دوستی ها که تا روز قیامت تداوم می یابد و حتی در آن روز مستحکم تر نیز می شود. برای دست یابی به مطالب مورد نظر در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری با مراجعه به کتب تفسیری، روایی، اخلاقی و اجتماعی استفاده شده است.

انسان موجودی اشت اجتماعی و یقینا همچین موجودی نمی تواند جدای از دیگران به دوستی ادامه دهد و به دنبال این اجنماعی زیستن است که مسئله دوست مطرح می شود پس ما باید در راه پیدا کردن دوست به دستورالعمل های دینی تکیه کرده و برای دستیابی به آن دستورالعمل ها پیرامون آیات و روایات تحقیق و تدبر کنیم. این تحقیق دارای 6 فصل است. در سیره ی تحقیق ابتدا به پیشینه ی موضوع و بعد اهمیت موضوع می پردازیم در فصل اول به تعریف دوستی لغت و اصطلاح می پردازیم و بعد به واژه های عربی آن از نظر لغت بررسی می کنیم. سپس به دوستی در کلام بزرگان می پردازیم و بعد به آداب دوستی پرداخته و بدنبال آن حد و مرز دوستی را مورد بررسی قرار می دهیم و در فصل دوم به اهمیت دوستی در آیات و در فصل سوم دوستی را در کلام معصومین بررسی می کنیم و در فصل چهارم به ویژگی ها و صفات دوستان خوب می پردازیم که این ویژگی ها و صفات برگرفته از آیات و روایات می باشد. در فصل پنجم به ویژگی ها و صفات دوستان بد می پردازیم : در فصل بعدی به حقوق دوست در مقابل دوست. در فصل هفتم به نقش دوست در زندگی و اینکه دوست خوب و بد چه نقشی در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد. و در انتها خلاصه آنچه گفتیم را بیان می کنیم و سپس به راه کارهای عملی در مورد دوستی اشاره می کنیم و بعد از آن به نتیجه می پردازیم.

بخش اول پایان نامه درباره طرح تحقیق که در آن به ضرورت و اهمیت موضوع ، پیشینه موضوع، سؤالات اصلی و فرعی و کلید واژه ها پرداخته است. بخش دوم آن موضوع دوست و دوستی که در فصل اول آن نظر اهل بیت نسبت به دوستی و اینکه نفس اثر پذیر است معیارهای انتخاب یک دوست خوب و نقش آن در زندگی و اینکه چگونه دوستانمان را راضی نگه داریم و پاداش زیارت دوست چیست بحث شده است. فصل دوم این بخش دوستی حقیقی و مجازی، دوستی یعنی چه، دوست حقیقی کیست، خصال دوستان راستین چیست، برای دوستی باید نرم حوئی کرد، دوستی و خویشاوندی. فصل سوم آن حقوق دوستی و فصل چهارم مرزهای دوستی و فصل پنجم نقش دوستی در خانواده. بخش سوم معیار و سنجش دوستان در فصل اول آن دوستی چرا و چگونه، گزینش دوستان، دوست شایسته ، با چه کسی همنشینی کنیم، دوستان بی عیب. فصل دوم معیاره ای انتخاب دوست، کسی که رفاقت با او لازم است، با که دوستی ورزیم، با چه کسی دوستی نکنیم. فصل سوم چگونه دوستان را بیازمائیم بخش چهارم آن عوامل و موانع دوستی است که در فصل اول آن عوامل استحکام دوستی است و در فصل دوم عوامل گسستن دوستی بحث شده است. بخش پنجم فصل اول بخش در رابطه با محبت در لغت و اصطلاح، طریق تحصیل محبت و فصل دوم آن تعریف عشق و جایگاه عشق نتیجه بهترین دوستی، دوستی با خداوند است و بعد از آن دوستی با خانواده و اگر ارتباطات دوستانه بین خانواده ها باشد دختران در دام شیادان و گرگهای عفاف گرفتار نمی شوند و پسران جوانمان گرایش به مواد افیونی پیدا نمی کنند.

موضوع پژوهش حاضر نگاهی است به اهمیت دوستی از منظر قرآن و روایات و آثار آن هدف کلی این تحقیق ارائه راهکارهایی مناسب برای انتخاب و گزینش دوستان و بیان نمودن ویژگیهای دستان شایسته و ناباب و آگاه ساختن افراد از آفتها و عواقب دوستی های ناآگاه و خطرساز می باشد. این رساله از چهار فصل تشکیل شده که در قسمت اول کلیات تحقیق اعم از تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و اهداف تحقیق و... می باشد. در فصل اول مفهوم دوست و واژه های مرادف آن بررسی شده و نیز دوستی از منظر آیات وروایات بیان گردیده است. در فصل دوم ویژگیهای دوستان شایسته و خوب و آثار آنان و امتحان و آزمایش دوستان موردبحث قرار گرفته است. در فصل سوم حقوق دوستان و عوامل تقویت دوستی ها ) پایه های دوستی( تبیین گشته است. فصل چهارم نیز به بررسی دوستان ناشایست و پیامدهای آنان پرداخته شده است. در پایان رساله نیز به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها پرداخته شده است. منابع مورد استفاده در این تحقیق متون اسلامی و تألیفات نویسندگان این عصر می باشد که بااستفاده از روش تحقیقی توصیفی، صورت گرفته است. از مجموع بررسی های صورت گرفته نتایج ذیل حاصل شده: - در آیات روح بخش قرآن واژه های صدیق، خلیل، اخ، اَحبَّ به کار رفته است که همگی به معنای دوست می باشند واژه اخ به معنای برادر است که منظور از آن در برخی آیات دوست می باشد. - با توجه به روایات برای دوستی ها، پاداشی در نظر گرفته شده است که این پاداش به کسانی داده می شود که به خاطر خدا با دیگران دوستی بورزند و دیگران را در راه خدا و برای خدا دوست داشته باشند. - انسانها باید در دوستیابی معیارهایی چون عقل، علم، دینداری، صداقت، تقوی و... را ملاک خود قرار دهند و بر این اساس دوستانشان را انتخاب کنند تا هیچ گاه احساس پشیمانی نکنند. - نتیجه حاصل از بررسی حقوق دوستان بیانگر این است که دوستان حقوقی نسبت به یکدیگر دارند که آن حقوق جزء وظایف دوستی می باشد و عمل نکردن به آن حقوق پیوند دوستی رامی گسلد و سبب خشم الهی می شود که از جمله حقوق حق مال، نفس، انصاف، دعا در حق آنان می باشد.

دوستی یکی از مهمترین مواردی است که به آن سفارش شده است و از وظایف مسلمین به همدیگر به شمار می رود. همانطور که می دانیم انسان موجودی اجتماعی است و برای ادامه ی حیات ، احتیاج به همنشین دارد. موضوع این تحقیق دوستی از منظر قرآن و سنت و عوامل و ریشه های پیدایش آن همچنین آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن است. در دنیایی که ما زندگی می کنیم پر است از انسان های به ظاهر دوست، افرادی که با اشکال مختلف اذهان ما را به خود متمرکز می کنند و در بسیاری از موارد ما را در منجلاب فساد و گناه که خود نیز گرفتار هستند اسیر می کنند. انسان هم موجودی اجتماعی است و نمی تواند به تنهایی زندگی کند و برای ادامه ی حیات احتیاج به دوست دارد. در اهمیت نقش دوست همین بس که در علوم مختلف بشری از جمله روانشناسی، جامعه شناسی و نیز در کتاب های آسمانی و متکی به وحی، مطالب بی شماری درباره ی آن گفته اند و توصیه ها و هشدارهایی که در این زمینه آمده ، کمتر در موضوعات دیگر بیان شده است. در نهج البلاغه هم حضرت علی ( ع) غریب را کسی دانسته اند که برای او دوستی نیست. شیوه تحقیق، توصیفی – کتابخانه ای است و جمع آوری اطلاعات با استفاده از منابع اصیل و مهمی مانند قرآن و بعضی از گفته های بزرگان بوده است. در این تحقیق به سؤالاتی از قبیل دوستی یعنی چه؟ چرا دوست شویم و با که دوست شویم؟ دیدگاه قرآن و سنت در مورد دوستی چیست؟ علل بوجود آمدن دوستی چیست؟ دوستی چه آثار و فوائد فردی و اجتماعی دارد؟ تنهایی و عزلت طلبی چه ضررها و چه فوائدی دارد؟ و آیا دوستی کردن پاداش دارد یا خیر؟ پاسخ داده شده است.

انسان ذاتا موجودی اجتماعی و نوع گراست لذا نیاز دارد در جمع باشد و در نهایت برای خود دوستانی انتخاب نماید، انسان از این رهگذر مهارت های لازم و تجارب فراوانی فرا می گیرد و پایه های سعادت دنیوی و اخروی یعنی سرنوشت خود را پی ریزی می نماید. ارتباط با دیگران موجب می شود انسان از انزوا و تنهایی رها و به نشاط و شادکامی دست یابد چه آنکه اساس حیات بر پایه محبت و مودت متقابل استوار است. مهرورزی و مهر طلبی از جمله نیازهای روحی – روانی، عاطفی و عقلانی زندگی آدمیان است دوستان با سرنوشت ما سرو کار دارند، شریک زندگی روحی – روانی ما می باشند. و چون جریان خون در کالبد، در تمام ابعاد زندگی ما جریان پیدا می کنند. تأثیرگذاری دوستان در انسان تدریجی، اندک اندک، پنهان و نامرئی می باشد، بدین جهت نباید انتخاب دوستان بر اساس معیارهای نادرست و یا بدست تصادف سپرد. موضوع اهمیت گزینش همنشین و مصاحب در آیات قرآن و بویژه در روایات نبوی و روایات ائمه اطهار بسیار گسترده و جدی مطرح شده است. مهرورزی و مهرطلبی و ارتباط عاطفی و دوستان که و در نتیجه تسکین آرامش منحصر به چند نفرو یا افراد خاص نیست بلکه این فرآیند گستره بسیار وسیع و پردامنه ای دارد از قبیل ارتباط بین انسان و طبیعت، انسان و حیوانات، و یا انسان و عالم ماوراءالطبیعه، انسان و خالق و یا بین زن و شوهر، والدین و فرزندان و بین دو جنس مخالف. اولیاء گرامی اسلام پیروان خود را به ارتباط دوستان و با افرادی که امتیازات ویژه ای دارند یا حداقل یک قدم جلوترند تشویق می نماید. باید یادآوری کرد که گزینش موفق فقط در پرتو معرفت امکان پذیر است گو آنکه شناخت و معرفت صحیح افراد نیز مانند شناخت دیگر پدیده ها از راه های مختلفی چون آزمودن، تحقیق کردن و .. صورت می گیرد. انگیزه دوست یابی و گزینش دوست در افراد متفاوت است و به انگیز ه هایی همچون با هم نجوا کردن عشق و محبت، تسکین و آرامش، مشورت و نظرخواهی، خودآزمائی و اندازه گیری میزان مقبولیت خود در چشم انداز دیگران، سودای اقتصادی، سودای جسمی و جنسی، تکثیر نسل و ادامه حیات و .. صورت می گیرد. اما آنچه مسلم است ارتباطی پایدار و ماندنی است که بر اساس ارزش های جاودانه و کرامت انسانی استوار باشد و نه منافع فردی و یا منافعی حیوانی و خودخواهانه. ارتباط هائی پایدار و ماندنی هستند که بر اساس میثاق، احترام متقابل، گذشت و بزرگواری، از خود گذشتگی و خودفراموشی سرانجام بگیرد و نه بر اساس استثمار و بهره کشی، هر گاه در ارتباط ها بوی استثمار و بهره کشی به مشام برسد ارتباط های عاطفی همچون یخ ذوب و به سردی و حتی عداوت می گراید. هنگامی که افراد با یکدیگر میثاق دوستی و ارتباط عاطفی را در عالم معنا و در لوح خمیر انسانیت به امضاء رساندند لازم می آید که طرفین در جهت تحکیم پایه های آن، حقوق طرف مقابل و آدابی که شارع حکیم آنها را لازم دانسته است مراعات نمایند. ناگفته نماند که رابطه های دوستانه مراحل و مراتبی دارند که کاملترین آنها و بلکه محور همه ی رابطه ای دیگر، مرحله رابطه خالق و مخلوق است و این مرحله از رابطه دوستانه است که مراحل و مراتب دیگر روابط را معنادار، پایدار، عمیق و لذت بخش می نماید. اگر این مرحله از روابط محور قرار بگیرد سایر مراحل ارزشمند و جاودانه خواهند شد وگرنه روزی سرانجام به بن بست خواهند رسید. گوهر محبت و مهرورزی و مهرطلبی که خود از کمالات انسانی و بلکه مقدم و سازنده عنصر انسانیت اند باید از همان آغاز کودکی و حتی قبل از تولد کودک و قبل از شکل گیری بعد فیزیکی کودک توسط والدین پی ریزی شوند که چنین کاری به نوبه خود راه ها و شیوه ها و نگرش ها و بینش های بخصوصی را می طلبد و در این صورت است که ما می توانیم نتیجه مثبت آن را در دوران بزرگسالی کودکان نظاره گر باشیم. البته تمام این موارد زمانی تحقق پیدا می کنند که خود والدین رابطه دوستانه و فراخودی داشته باشند و به عبارت دیگر خانواده متعادل و موفق به حساب بیایند. و در پایان این مقاله باید از رابطه ای سخن برانیم که جداً باید محتاطانه انجام بگیرد یعنی رابطه دو جنس مخالف، زمانی این رابطه مقبول و پذیرفته است که به انگیزه ی هدف مقدس ازدواج صورت بگیرد آن هم در قالب و کادر معینی و محدود شده، و اگر انگیزه آن ازدواج نباشد باید به همان قالب ارائه شده ی شریعت بسنده کرد.