جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

شناخت عوامل آرامش و اضطراب، موضوعی است که در این تحقیق از دیدگاه قرآن و سنت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، به همین منظور ابتدا به حوزه معنایی اضطراب و آرامش در لغت، آیات و روایات و نیز به مفهوم اضطراب در روان‌شناسی، توجه گردیده و سپس با متقابل خواندن آرامش با اضطراب، همانند دو حالت بیماری و سلامتی انسان، بررسی عوامل اضطرابهای مخرب، و آرامش مفید، مورد اهتمام ویژه قرار گرفته است که در این بخش نخست عوامل اضطراب به سه دسته کلی شناختی، رفتاری، و اخلاقی-روانی، تقسیم و زیرمجموعه‌های هر یک مورد کنکاش واقع شده است. در این خصوص با تمسک به ظواهرآیات و روایات، شرک‌ورزی، خدافراموشی، از خود بیگانگی، و جهل به معمای هستی و فنا، مهمترین عوامل شناختی اضطراب شناخته شده و در مقام تحلیل، زندگی فرد جاهل به مقام پروردگار، مملو از ترس، اندوه، و پراضطراب معرفی گردیده است.این پژوهش یکی از پیامدهای خودبیگانگی را عدم تعادل روانی و اضطراب دانسته و بر اضطراب‌زایی جهل به معمای هستی و فنا، نیز تأکید نموده است. در بخش عوامل رفتاری، با ذکر مستندات قرآنی و حدیثی، گناه موجب عذاب وجدان و در نهایت عامل اضطراب تلقی شده و دنیاپرستی و عوامل اخلاقی مانند برخی مراتب حسدورزی نیز، مایه اضطراب و زوال آرامش فکری مطرح گردیده است. در فصل دیگر با تأثیرگزار خواندن تفکر و بینش بر نگرشهای عینی، رفتار، عواطف و احساسات با تکیه بر آیات و روایات، خداباوری و ایمان به غیب عامل مهم آرامش به شمار رفته است و چنین تحلیل گردیده که ایمان، ضمن پاسخ‌دهی به پرسشهای بنیادین از راه خوش بین ساختن انسان به سیر جهان، چهره جهان را در نظر انسان مومن زیبا و سختیهای آنرا قابل تحمل جلوه میدهد، زیرا او هر واقعه‌ای را انعکاسی از مشیت الهی می‌داند. اعتقاد و رضا به قضا و قدر الهی و توکل نیز با استناد به آیات و روایات، موجب آرامش درونی دانسته شده است. سپس با اشاره به تأکید اسلام بر خودشناسی، از آن به عنوان دیگر عامل شناختی آرامش یاد و از نقش نماز، دعا، صبر و تقوا نیز به عنوان عوامل رفتاری-عملی ایجاد آرامش، نام برده است. با توجه به ظواهر برخی متون دینی، به تأثیر خواب شبانه و همسر در آرامش فرد به حیث عوامل محیطی اشاره گردیده است. در نتیجه، بر اینکه رهیافتهای شناختی و نیز راهکار رفتاری-عملی، از نگاه قرآن و سنت، برجسته‌ترین رهیافتهای مواجهه با اضطراب و کسب آرامش است تأکید و ضمن اشاره به اظهارات و یافته‌های تجربی برخی دانشمندان، مبنی بر اثبات نقش برجسته شناخت و ایمان، در این زمینه، بر اختصاصی خواندن رهیافت "رفتاری-عملی" به قرآن و سنت، پافشاری و درنهایت، با ناکام دانستن تلاشهای بشری در مهار اضطراب و ایجاد آرامش بر ضرورت روآوری انسان به معنویت و دین توصیه و بر نقش بی‌بدیل آن، در جهت حل مشکلات روانی و پیشگیری و کاهش اضطراب بشر معاصر، با توجه به پیامدهای جهانی شدن، و روند رو به رشد احساس بی‌هویتی تأکید شده است.

این رساله، در مورد کتاب "الهوی فی حدیث اهل البیت (ع)" نوشته آیهالله شیخ محمدمهدی آصفی دام ظله است، که به زبان اردو تبیین شده است. کتاب مذکور در حقیقت، شرحی است از حدیث شریف قدسی که امام باقر(ع) از پیامبر گرامی اسلام (ص) در مورد هوای نفس نقل فرمودند، این موضوع (هوای نقس) خیلی کم و به ندرت مورد توجه علما و محققین قرار گرفته است لذا این کتاب یکی از کتاب های مهم و کم نظیر در موضوع خود می باشد که مشتمل بر سه فصل است. فصل اول: در بیان تعریف هوای نفس، بیماریهای آن و راه های درمان و تسلط بر آن می باشد که در حقیقت این فصل را می توان مقدمه کتاب نامید. فصل دوم: درباره کسی است که هوای نفس خویش را بر مرضی (هوای) الهی ترجیح می دهد و فصل سوم: در بیان کسی که رضای خدا را بر هوای نفس خود ترجیح می دهد.

در این پژوهش موضوع تواضع و تکبر در قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته که دارای پنج فصل می‌باشد. فصل اول مربوط به کلیات تحقیق است که در آن به تبیین تحقیق، پیشینه تحقیق،‌ اهمیت و ضرورت تحقیق،‌روش تحقیق،‌سوالهای تحقیق،‌مفهوم شناسی تواضع و تکبر و واژه های آنها و جایگاه تواضع و تکبر در نظام اخلاقی اسلامی ذکر کرده‌ایم. در فصل دوم به اقسام و مصادیق تواضع و تکبر پرداخته شده‌است که من جمله تواضع و تکبر در برابر خداوند و مصادیق آنها و تواضع و تکبر پرداخته شده‌است که من جمله تواضع و تکبر در برابر خداوند و مصادیق آنها و تواضع پیامبر اسلام در برابر مردم و مصادیق آنها را ذکر کردیم.اما در فصل سوم عوامل پیدایش تواضع و تکبر را بیان کردیم که از آنها و نیز توضیح مختصری می‌دهیم عوامل تواضع، ‌شناخت فلسفه آفرینش، عبودیت‌ و شکر به شاهد نعمت را بر اساس آیات و روایات مورد تحقیق قرار دادیم. اما در فصل چهارم: آثار تواضع و تکبر در زندگی اجتماعی و فردی از دیدگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته که از آن جمله ارتباط به خدا و رفعت و بلندی در دانش به عنوان تواضع و جلب محبت مردم و ادب احترام به دیگران را و همچنین تکبر فردی و اجتماعی منوط از مقام ولایش و محرومیت از علم و حکمت غیر ذلک در آیات و روایات بررسی کردیم. اما در فصل پنجم به روش ایجاد تواضع و از بین بردن تکبر که مشتمل بر این مطلب که روش علمی معرفت نفس و روش عملی آن را با تمسک به آیات و رویات بررسی کردیم نیز جمع بندی، نتیجه گیری،‌ توصیه و پیشنهادات را در فصل فوق بیان نمودیم.