جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: پیوند ناگسستنی قرآن و سنّت و نقش بی‌بدیل پیامبر اکرم (ص) و عترت ایشان در دستیابی به فهم معارف قرآن، شناخت احادیث معصومین (ع) را امری ضروری می‌سازد. در این راستا کتاب نهج‌الفصاحه یکی از مجموعه‌های روایی عصر حاضر است که با گردآوری بخشی از میراث عظیم نبوی در قالب روایات و کلمات قصار حضرت رسول اکرم (ص)، از اهمیّت بسزایی برخوردار است. این مجموعه که به همّت مرحوم ابوالقاسم پاینده گردآوری و تدوین شده، مشتمل بر 3227 حدیث و 16 خطبه از پیامبر (ص) است. مولف این کتاب، با تکیه بر منابع متقدم و متأخر از کتب روایی اهل سنّت و شیعه به گردآوری این احادیث پرداخته؛ لکن تلاش وی بیشتر به جمع‌آوری آن‌ها معطوف گشته و جنبه‌های دیگر از جمله توجه به اسناد روایات و ذکر آن‌ها مغفول واقع شده است. پایان ‌نامه‌ی حاضر ضمن تبیین واژگان غریب برخی احادیث، به تطابق و مقابله‌ی روایات منتخب با منابع اصلی و مآخذ متقدم و بیان شباهت‌ها و اختلافات این متون پرداخته است. هم چنین اعتبار و صحّت استناد این احادیث به پیامبر اکرم (ص)، با استخراج و بررسی اسناد و طرق این روایات، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، متن بسیاری از این احادیث که غالباً با مضمون اخلاق و مباحث تربیتی نقل شده‌اند، در منابع دست اول و معتبر روایی اهل سنّت مشاهده می‌شود؛ لکن منبع اساسی استخراج این روایات، دو کتاب «الجامع الصغیر» جلال‌الدین سیوطی و «کنزالعمّال» متقی هندی است. در اکثر موارد روایات تقطیع شده و این امر سبب تکرار احادیث کتاب گشته است. در بین روایات منتخب، احادیث مرفوع، موقوف، مرسل، حسن، صحیح و ضعیف نیز دیده می‌شود. در صحّت برخی از احادیث به دلیل تفاوت دیدگاه‌های رجال شناسان اختلاف‌نظر وجود دارد. هم چنین برای برخی از احادیث سندی یافت نگردید.