جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: پروفسور لارنس بسرمن از دپارتمان انگلیسی دانشگاه عبری اورشلیم، اولین نیروی محرک پشت یک سمینار دو ساله اساتید-دانشجویان در اورشلیم با موضوع "سکولار و مقدس در فرهنگ های قرون وسطایی و مدرن" بود. مقالات گردآوری شده در این مجلد محصول همان سمینار است. آنها با مهارت توسط پروفسور بسرمن گردآوری می شوند که مقاله مروری روشنگر خود را به عنوان مقدمه ای برای جلد ارائه می دهد. او موضوع را از «ظاهر تقریباً همزمان آن در یونان باستان و در میان قبایل اسرائیلی و بعدها شهرنشینان یهودی که در انجیل عبری ترسیم شده‌اند، از طریق توسعه آن در عهد جدید و دوران پدری، و در تمدن اروپای قرون وسطی و اوایل مدرن» دنبال می‌کند. تأکید اصلی او بر ویژگی سیال مقولات و چگونگی در هم آمیختن پدیده های قدسی و دنیوی به گونه ای است که مرزهای آنها همیشه گریزان و در حال تغییر است. او خوانش ساده‌گرایانه کل فرآیند «سکولاریزاسیون» را زیر سؤال می‌برد و در واقع استدلال می‌کند که فرآیند «عرفی‌زدایی» یک «پدیده باستانی و مداوم» است. ادبیات قرون وسطایی و اوایل مدرن: غزل، روایت و درام، به شرح زیر است: سیریل اصلانوف در مورد "تأثیر افسانه طلایی ژاکوب دو ووراژین بر ژانر "ویداس" تروبادوری (زندگی تروبادورها) می نویسد. تلاش توماس سی. دانکن بر بیان امر قدسی به شیوه قهرمانانه ادبیات انگلیسی کهن از طریق کاوش در تصاویر و مفاهیم سکولار آلمانی در بازنمایی مسیح به عنوان جنگجوی جوان در "رویای رود". آلن جی فلچر بر شعر انگلیسی میانه "مروارید" و شکل "متونیمی" که به طور فراگیر در شعر استفاده می شود تمرکز می کند. او استدلال می کند که "متونیمی" کلیدی برای درک "پویایی زیبایی شناختی و فرهنگی شعر است. Alastair Minnis". «اقتصاد مادی و معنوی در زیارت کانتربری» را مورد بحث قرار می‌دهد. و با در نظر گرفتن مذموم‌ترین شخصیت چاسر، «بخشنده» استدلال می‌کند که «مقصود شاعر این است که این گناهکار سرسخت، از هر اقتدار معنوی محدودی که ممکن است داشته باشد، مبالغه می‌کند و از آن بهره‌کشی می‌کند». عفو کننده به عنوان کسی نشان داده می شود که "وسواس با اقتصاد مادی، هر شانسی را که ممکن است برای سود بردن از اقتصاد معنوی داشته باشد، به کلی از بین برده است." موری راستون در بحث مقدس و سکولار در «بازرگان ونیز» استدلال می‌کند که موضوع اصلی نمایشنامه تضاد بین «احکام مسیحیت در تقبیح خرید مالی و خواسته‌های دنیای در حال رشد تجارت» است. او استدلال می کند که با ادغام این دو ضلع متفاوت در شکل آنتونیو شکسپیر در واقع برای توجیه "مشارکت های تجاری فعلی" خود کار می کند. بخش دوم این جلد به «تاریخ قرون وسطی و اوایل مدرن: کلیسا و دولت» اختصاص دارد. لیور بارشاک با خواندن «هیئت اشتراکی، بدنه شرکتی، و بدنه روحانی» آغاز می‌شود. قرائتی انسان‌شناختی از اصلاحات گریگوری.» استر کوهن «مسئله گفتمان اواخر قرون وسطی و رویکرد آن به شکنجه را بررسی می‌کند». ریتا کوپلند به این می‌پردازد که چگونه تاریخ بلاغت یک مورد آزمایشی برای ثبات مرز بین امر مقدس و امر سکولار ارائه می‌دهد. قطعه رابرت ام. استاین «تواریخ سه قسمتی عظیم، اعمال اسقف کامبری» را در ارتباط با بازسازی کلیسای جامع در نظر می گیرد. او نشان می دهد که چگونه این یک "سلاح سیاسی" در دست اسقف در تلاش او برای دستیابی به برتری بر "رقبای سکولار و کلیسایی" است. میری روبین بر تلاش‌های انجام شده در طراحی مراسم توده از قرن دوازدهم و مجموعه‌ای از معضلات و پرسش‌هایی که نقش کشیش در محراب برای الهی‌دانان و تمرین‌کنندگان به‌طور یکسان ایجاد کرد، تمرکز دارد. مقالات به طور کلی مجموعه ای محکم از شواهد برای تز بنیادی این جلد در مورد نفوذ پذیری مقدس و سکولار در قرون وسطی مسیحی و فرهنگ های مدرن اولیه ارائه می دهند. آنها همچنین سرنخ هایی در مورد تداوم امر «مقدس» در دنیای ظاهراً پس از مسیحیت امروز ارائه می دهند. در حالی که بسیاری از قطعات به زبان علمی کاملاً پیچیده هستند، حجم بسیار کاربرپسند است، به عنوان مثال در ارائه چکیده‌های واضح به عنوان مقدمه برای هر مقاله توسط ویراستار. این یک گروه بسیار غنی و تأمل برانگیز از مقالات است که نشان می‌دهد چقدر ارتباطات بین آنچه ما به عنوان «مقدس» کنار می‌گذاریم و آنچه که ممکن است به نوعی تصور کنیم فقط متعلق به دنیایی تقدس‌زدایی است، متنوع و پیچیده است.

خدا در تفکر هایدگر به سه شکل عمده ظاهر می شود: وجود، امر مقدس و آخرین خدا. یافت وجود، در تجربه قلبی هیبت رخ می دهد و کشف امر مقدس هنگام رویارویی با کار هنری ای که جامع ساحات چهارگانه باشد؛ اما آخرین خدا، موضوع انتظار است؛ خدایی که غیاب آن در سرود شاعر، به کلام درمی آید. وجود، کار هنری و غیاب خدا، هر سه، رویدادهای «از آن خود کننده» هستند؛ رویدادهایی که سبب می شوند سوژه شناسنده، با طبیعت متحد شود؛ از این رو، ادراک خدا، به عدول از تفکر منطقی مرسوم و ورود به قلمرو تفکر معنوی و دریافت قلبی بستگی دارد. از نظر هایدگر، شعر، مظهر و پیشوای چنین ادراکی است.

قداست و امر قدسی، مقوله ای تفسیری و ارزش گذار در قلمرو دین است و بی حضور چنین معنایی، هیچ دینی شایستگی نام دین را نخواهد داشت. از سوی دیگر، در حوزه جامعه شناسی، بر اساس رابطه تنگاتنگ «ارزش ها» و «هنجارها» می توان در کنار مقدس شمرده شدن زمان و مکانی خاص در یک جامعه، هنجارهای مرتبطی را نیز مشاهده کرد. هدف از مقاله حاضر، بررسی گزاره های هنجاری مربوط به مکان ها و زمان های مقدس در سه کتاب قرآن، تورات و انجیل و مشابهت ها و تفاوت های آنهاست که به کمک نرم افزاری خاص با «روش تحلیل محتوای عمقی» که یکی از روش های مختلط کمی - کیفی است، پردازش تحلیل و تفسیر شده است. نتایج جستجو در سه کتاب مقدس، دستیابی به 10 هزار و 396 گزاره هنجاری بود که در 123 دسته جای گرفت. دسته ای از آن ها به تعداد 295 گزاره، مضمون مکان های مقدس و دسته دیگر با 301 گزاره، مضمون زمان های مقدس را داشت. به این ترتیب 7.5 درصد بایدها و نبایدهای سه کتاب مذکور، متمرکز بر هنجارهای مکان ها و زمان های مقدس بود که جداول آن در مقاله آمده است. به موجب جداول مذکور، تورات به مراتب بیش از دو کتاب دیگر به بایدها و نبایدها در رابطه ما و مکان های مقدس و همچنین ما و زمان های مقدس پرداخته است. در داخل دسته مکان های مقدس، سهم گزاره های هنجاری مربوط به ما و اشیاء مقدس در تورات به مراتب بیش از قرآن و انجیل است. از آن سو، انجیل به مراتب بیش از دو کتاب دیگر حاوی هنجارهای مرتبط با عبادتگاه ها (کلیسا، کنیسه و...) است؛ ضمن آنکه کمترین تعداد گزاره های هنجاری مرتبط با ما و زمان های مقدس را می توان در انجیل یافت. گزاره های هنجاری مرتبط با ماه های حرام فقط در قرآن دیده شد و انجیل و تورات فاقد چنین مضمونی هستند. در ادامه مقاله، فهرستی از 596 گزاره هنجاری استخراجی، همراه با شماره شناسایی آن ها که نماینده آدرس دقیق آیه منبع گزاره هاست، فهرست شده است. در پایان مقاله، مدل تقارن مضامین پنجگانه هنجارهای مکان ها و زمان های سه کتاب مقدس محاسبه و ترسیم شده است. از نکات قابل توجه این مدل، دستیابی به ضریب همبستگی فی معادل 7.0 میان مضمون اعیاد و ایام مقدس + اشیاء و اماکن مقدس است.

یکی از متخصصان برجسته در حوزه تاریخ ادیان میرچا الیاده است، که در دهه های اخیر در فرانسه و امریکا زندگی کرد. از آثار وی در می یابیم که اسطوره همیشه گزارشی از آفرینش است و از چگونگی آفرینش و تکامل هستی سخن می گوید. هر چند اسطوره از نگاه اسطوره شناسان کارکردهای متعددی دارد، اما مطابق نظر الیاده، اسطوره مبتنی بر هستی شناسی است و تنها از حقایق، از اموری که واقعا حادث شده اند و از اموری که کاملا تجلی یافته اند، سخن می گوید. او بر این باور است که حقیقت همان امر مقدس است که به طور شاخصی حقیقی است و تحلیلی مبتنی بر تمایز میان مقدس و نامقدس ارایه می دهد. این مقاله، به نقطه نظرهای میرچا الیاده همراه با تنوع حوزه های علمی که در برگیرنده اسطوره شناسی، فلسفه دین و مطالعه دینی است، می پردازد، از ارتباط دین و اسطوره سخن می گوید و در نهایت از ویژگی های اسطوره ای – نمادین ادیان بحث می کند.

این سطور جهت معرفی و بررسی کلی کتاب ادیان و مذاهب در ایران باستان نوشته شده است. اثر مذکور از سوی گروهی از مؤلّفان و به سرپرستی دکتر کتایون مزداپور به رشتۀ تحریر درآمده است. این کتاب به پیشنهاد گروه ادیان و عرفان انتشارات سمت و به‌منظور فراهم آوردن منبعی تازه برای مطالعۀ بیشتر دانشجویان گرد آمده و سعی راقم این سطور، معرفی و بررسی اهمیت این اثر و آثاری از این دست در جغرافیای دین‌پژوهی و فضای آکادمیک، گزارش کلی از سرفصل‌ها، محتوا و منابع کتاب و دست آخر نقد و برشمردن محاسن و برخی معایب آن خواهد بود. ناگفته پیداست که ذکر برخی ضعف‌ها و کمبود‌ها چیزی از قدر و قیمت تلاش نویسندگان کتاب نمی‌کاهد و اجر آنان در افزودن منبعی تازه به حوزۀ مطالعات ادیان محفوظ است