جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

روایات متعددی از ائمه (ع) مبنی بر اهمیت شناخت نسخ و پرهیز از اظهار نظر درباره قرآن، فقه، قضاوت و... بدون شناخت آیات ناسخ و منسوخ نقل شده است. بنابراین هر اسلام‌پژوه، چه مفسر باشد یا فقیه و یا در منصب قضاوت نشسته و حتی متکلم اسلامی، بی‌نیاز از آگاهی از علم نسخ نیست. از این روست که بحث درباره ناسخ و منسوخ آیات، پیشینه‌ای به قدمت تاریخ اسلام دارد و اولین کتب مستقل در این زمینه در اوایل قرن دوم هجری تدوین شده است. (ر.ک: عتاعقی حلی، مقدمه محقق، ص 13-10؛ مولایی نیا، ص 65- 38). موضوع نسخ، تعریف، مبانی و شرایط، امکان و وقوع و تعداد آیات منسوخ از جمله مباحثی است که مورد اختلاف نظر علمای اسلامی قرار گرفته است. در این مقاله بر آنیم که پس از گذری کوتاه بر تعریف و نظرات علمای اسلام در مسئله نسخ، به بیان و بررسی نظرات و دلایل مخالفین و موافقین نسخ در مشهورترین آیه‌ای که ادعای نسخ درباره آن شده (آیه نجوا) بپردازیم. همچنین در این مجال اندک سعی شده نظر آیت الله خویی درباره نسخ آیه نجوا مورد بررسی قرار گیرد.

نجواها جزو لاینفک گونه های ادبیات، از جمله ادبیات حماسی و اساطیری است. می توان گفت، یکی از شگردهای عالی شاعران در بیان داستان ها، درونکاوی قهرمانان از طریق بازگفت اندیشه های درونی آن هاست.فردوسی، شاعر سترگ حماسه سرای ایران، گاهی تلاش کرده است از طریق درونکاوی شخصیت های داستان، برای ایجاد هیجان بیشتر در مخاطب و نیز تحلیل کردارهای قهرمانان، به تصویر ذهنیاتشان بپردازد و پنداشت های آنان را بر زبانشان جاری سازد.استفاده از این روش، که یکی از شگردهای هنرین این شاعر بزرگ است، موجب گردیده که هم به معرفی دقیق تر قهرمانان توفیق یابد، هم جوانب مختلف داستان ها را بررسی کند و هم مخاطب را آماده پذیرش کرداری کند که از قهرمان داستان سر خواهد زد.در نوشتار حاضر، نویسنده تلاش کرده است، سه داستان تراژدیک ایرج، سهراب و سیاوش که فردوسی با درونکاوی قهرمانان آنها و بیان اندیشه های درونی آنها، بسترسازی مناسب برای شکل گیری آن داستان ها فراهم ساخته است، را تحلیل و بررسی کند.ماخذ ابیاتی که نگارنده در این پژوهش از آنها استفاده نموده است از کتاب شاهنامه به تصحیح دکتر سعید حمیدیان می باشد. ضمنا شیوه ارجاع ابیات بدین صورت است. داخل پرانتز، از سمت چپ به ترتیب شماره جلد، شماره صفحه و بعد از آن شماره های ابیات ذکر شده است.