جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین به عنوان یک نهاد اجتماعی، نیروی جاودانه‌ایست که در طول تاریخ با زندگی انسان‌ها آمیخته بوده است. عزم افراد به رعایت هنجارهای گروهی توسط دین تقویّت می‌شود به گونه‌ای که این هنجارها برتر از منافع صرفاً خصوصی قرار می‌گیرد. دین موجب انسجام اجتماعی، تقویّت اخلاق جمعی، مثبت‌اندیشی بوده و وجوه مشترکی با سرمایه‌‌ی اجتماعی دارد و موجب افزایش آن در جامعه می‌شود. از سویی دیگر سرمایه‌ی اجتماعی نیز زمینه‌ساز شبکه‌های ارتباطی و عامل همبستگی اجتماعی است. بنابراین می‌توان گفت که سرمایه‌ی اجتماعی و دین از نظر نقش و کارکرد در جامعه، وجوه مشترکی دارند. باورهای دینی چون کمک به هم‌نوع و تلاش برای سود‌رساندن به دیگران باعث می‌شود که افراد منافع شخصی را رها کرده و به سود جمعی فکر و عمل کنند و سرمایه‌ی اجتماعی خود را بالا ببرند. محقّق بر این باور است که در جامعه‌ی ایران چندین نوع دین‌داری وجود دارد و تعلّق افراد به هر یک از این انواع، بر سرمایه‌ی اجتماعی‌شان اثر می‌گذارد. بر این اساس، این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش می‌باشد که چه رابطه‌ای بین نوع دین‌داری و سرمایه‌ی اجتماعی مردان بالای 30 سال شهر همدان وجود دارد. تاکنون مطالعات فراوانی در زمینه‌ی رابطه‌ی دین و سرمایه‌ی اجتماعی صورت گرفته است اما این پژوهش‌ها صرفاً ارتباط دین و سرمایه‌ی اجتماعی را مدنظر قرار داده و تأثیر انواع دین‌داری‌ها را بررسی نکرده‌اند. در این پژوهش، هدف اصلی بررسی تأثیر نوع دین‌داری مردان بالای 30 سال شهر همدان بر سرمایه‌ی اجتماعی آنان می‌باشد. این تحقیق از نظریات دورکیم، وبر، سروش، ملکیان، کلمن، پاتنام و ... استفاده کرده است. فرضیات پژوهش حاضر این است که انواع دین‌داری مناسک‌گرا، زهدگرا و روشنفکرانه در بین مردان باعث افزایش سرمایه‌ی اجتماعی هنجاری و ارتباطی آنان می‌شود. متغیّر مستقل این پژوهش نوع دین‌داری است که شامل انواع مناسک‌گرا، زهدگرا و روشنفکرانه است. متغیّر وابسته، سرمایه‌ی اجتماعی است که به دو دسته‌ی هنجاری و ارتباطی تقسیم می‌شود که دسته‌ی هنجاری شامل اعتماد (بنیادین، تعمیم‌یافته، بین شخصی و نهادی) می‌باشد. دسته‌ی ارتباطی شامل مشارکت، همیاری و شبکه‌ی ارتباطات می‌باشد. حجم نمونه‌ی این پژوهش 384 نفر از مردان بالای 30 سال شهر همدان است. روش انجام این پژوهش پیمایش و ابزار اندازه‌گیری آن پرسشنامه می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار SPSS به تحلیل داده‌ها پرداخته شده و رابطه‌ی بین متغیّرها و آزمون فرضیّات توسط آمار استنباطی، ضریب همبستگی و تحلیل واریانس یک‌طرفه مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که فرضیّات اوّل و سوّم مورد تأیید قرار می‌گیرند به طوری که نوع دین‌داری مناسک‌گرا و روشنفکرانه باعث افزایش سرمایه‌ی اجتماعی هنجاری و ارتباطی می‌شود. هم‌چنین، نوع دین‌داری زهدگرا باعث افزایش سرمایه‌ی اجتماعی ارتباطی و باعث کاهش سرمایه‌ی اجتماعی هنجاری می‌شود. بنابراین فرضیّه‌ی دوّم رد می‌شود.

این مقاله بررسی بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی را در سه مرحله مختلف شهر گنبد کاووس به نام های بلوار دانشجو، شریعتی و بدلجه - سیدآباد مورد توجه قرار داده است. شاخص های مورد استفاده برای سنجش کیفیت زندگی عبارتند از وضعیت سلامت و تغذیه، وضعیت آموزش، گذران اوقات فراغت، کیفیت مادی، کیفیت محیطی، بهزیستی روانی. برای سنجش سرمایه اجتماعی نیز از شاخص های اعتماد اجتماعی، ارتباطات، بده بستان، امنیت محلی و کیفیت دسترسی به خدمات عمومی استفاده شده است.تحلیل آماری داده های این بررسی نشان می دهند که رابطه بین دو سازه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در سطح اطمینان 99 درصد رابطه ای معنی دار است. علاوه بر این سرمایه اجتماعی بر مبنای چهارسنجه امنیت محلی، بده بستان، تصور نسبت به محله و عضویت انجمنی 36 درصد تغییرات کیفیت زندگی را تبیین نموده است. همچنین در مقیاس محله های مورد بررسی یافته های تحقیق نشان از تفاوت در سرمایه اجتماعی و به تبع آن تفاوت در کیفیت زندگی را دارند.

هدف از این تحقیق، بررسی رابطه مشارکت سیاسی زنان با سرمایه اجتماعی آنان است. سرمایه اجتماعی، موقعیت ها و روابط موجود در گروه بندی ها و شبکه های اجتماعی است. در این مطالعه، از نظریه تضاد فرهنگی پیر بوردیو به عنوان چارچوب نظری برای تبیین ابعاد سرمایه اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق ما در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایش می باشد. این مطالعه بر روی 398 نفر از زنان هجده سال به بالای ساکن در شهر شیراز صورت گرفته است؛ این افراد به دو گروه شاغل و خانه دار تقسیم می شوند. برای جمع آوری اطلاعات، از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است که اعتبار آن، به روش صوری، و پایایی آن، به کمک آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده است. با تقسیم سرمایه اجتماعی به چهار بعد، به همراه در نظر گرفتن دو وجه از مشارکت سیاسی یعنی نگرش نسبت به مشارکت و شیوه مشارکت، مشاهده می شود که همبستگی های معناداری میان ابعاد سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی پاسخ گویان وجود دارد. با توجه به یافته های موجود لزوم فراهم آوردن بستر مناسب برای زنان جهت گسترش شبکه های روابط اجتماعی و تقویت پیوندهای ارتباطی مبتنی بر صمیمیت و علاقه خصوصا در خانواده ضروری به نظر می رسد.