جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله به شناخت بهتر بخشی از ادبیات داستانی گذشته فارسی می‌ پردازد؛ بخشی که در متون عرفانی بازتاب یافته و از ویژگی ایجاز و سادگی بیان برخوردار است. هدف آن نیز تشریح و تبیین ساختار روایی حکایت ‌های کوتاه کشف ‌المحجوب هجویری است. برای این منظور، 160 حکایت کوتاه از این کتاب انتخاب شد. سپس، با در نظر گرفتن ویژگی ‌های داستان ‌های مینی ‌مالیستی، میزان توجه هجویری به عناصر داستانی در حکایت ‌پردازی، مورد بررسی قرار گرفت. در این نوشتار، شیوه هجویری در داستان ‌گویی، شخصیت ‌پردازی، صحنه‌ پردازی، انتخاب زاویه دید، ایجاد گفت‌ و ‌گو، لحن، درون ‌مایه و ... بررسی و تحلیل شده است.این پژوهش نشان می ‌دهد که در بسیاری از حکایت ‌های‌ کوتاه عرفانی کشف ‌المحجوب، می ‌توان ویژگی ‌هایی را یافت که با ویژگی‌ های سبک مینی ‌مالیسم معاصر همخوانی دارد. گزینش لحظه ‌ای خاص از هر موقعیت و روایت برشی از آن لحظه، طرح ساده، ایجاز و کوتاهی روایت، محدودیت صحنه ‌پردازی، کم بودن تعداد شخصیت ‌ها، محدودیت تعداد وقایع، روایت به زبان ساده و پرهیز از عبارت ‌پردازی، از جمله این ویژگی ‌هاست.

پایان نامه ی حاضر در پنج بخش زنان را از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار داده است: بخش اول، جایگاه زن در قرآن: تفاوت مرد و زن نه تبعیض، منزلت زن از آیات قرآن و ارتباط انسان با خدا؛ بخش دوم، شخصیت و شخصیت پردازی در قرآن: شخصیت پردازی و شیوه های آن، مقایسه ی عنصر شخصیت در قصص قرانی و قصص بشری؛ بخش سوم، تاریخچه ی قصه و تعریف آن؛ بخش چهارم، زن در قصه های قرآن: هدف قرآن از بیان قصه، هدف از وجود زن، شخصیت زن در قرآن، شیوه ی قرآن در یادکردن زنان؛ بخش پنجم، ابعاد شخصیتی زنان در قصه های قرآن، الگو از نظر قرآن، معرفی زنان در قصه های قرآن، ابعاد شخصیتی زنان در قصه های قرآن. در قصه های قرآن از 21 زن سخن رفته است که 14 تن از آنان صالحه و 7 تن غیرصالحه به شمار می روند

زبان با مؤلّفه های گوناگونی چون، دین، مذهب، جنسیت، سن، شغل، محیط، شرایط اجتماعی، تحصیلات و امثال آن در زبان گویندگان پیوند دارد و همین موارد از عوامل ایجاد تیپ های شخصّیتی در افراد هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی کارکرد زبان در تیپ های شخصّیتی داستان های کوتاهسیّدمحمّدعلی جمال زاده است. در این راستا ابتدا تیپ های شخصیّتی داستان و ویژگی های خَلقی و خُلقی هر یک از تیپ ها مشخص گردیده است؛ سپس با توجّه به هدف اصلی مؤلف داستان ها و شرایط اجتماعی و نیز متغیّرها و مؤلّفه های موجود، رابطه ی کارکرد های زبانی با تیپ های مورد نظر بررسی شده است و ویژه زبان، واژه ها و عبارات متناسب یا عدم تناسب با تیپ های مورد نظر از لحاظ طبقه ی اجتماعی، شغل، تحصیلات، دین و مذهب و جنسیت، تابو، محیط و مناسبات قدرت شرح داده شده است. پژوهش به شیوه ی توصیفی است و داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوا به صورت کتابخانه ای بررسی شده است. نتیجه نشان می دهد که با این پژوهش می توان به درک بهتری از داستان ها و به تبع آن به درک بهتری از داستان های معاصر دست یافت و تصویر روشنی از واقع گرایی نسبی و حقیقت مانندی را در داستان ها به دست داد. نیز نشان می دهد که جمال زاده به عوامل غیر زبانی مؤثّر در زبان شخصّیت ها با آگاهی و هدف توجّه داشته است و توانسته است با به کارگیری درست متغیّرها به القای بهتر مفاهیم اجتماعی در داستان ها کمک کند.در کل در کتاب «یکی بود و یکی نبود» با توجه به تعداد شخصّیت ها، از متغیّرها بیشتر استفاده کرده است و دو متغیّر دین و مذهب و شغل، بیشترین استفاده را در زبان شخصّیت ها داشته اند.

نقد و تحلیل آثار داستانی بهترین راه برای دست یابی به ارزش آن آثار است؛ پژوهش حاضرکه هدف آن شناخت و معرفی یکی از آثار داستانی معاصر یعنی رمان ساربان سرگردان نوشته‌ی سیمین دانشور است, در چهار فصل تدوین شده است. فصل اول شامل مقدمه, بیان مسئله, اهداف, ضرورت تحقیق و سوالات است و با معرفی سیمین دانشور و آثار او به پایان می‌رسد. در فصل دوم نیز به مبانی نظری، پیشینه‌ی تحقیق و روش اجرای آن پرداخته شده است که در قسمت مبانی نظری به تعریفی از ادبیات داستانی، رمان و مهم‌ترین عناصر داستانی پرداخته شده است. فصل سوم نیز قسمت بحث رساله است که شامل سه بخش عناصر داستانی در رمان مورد نظر, نقد فمینیستی رمان و نوع رمان است. بخش اول از این فصل به بررسی عناصر داستانی از جمله موضوع, مضمون, پیرنگ, زاویه‌ی دید, شخصیت و... اختصاص دارد که در نهایت با ارائه‌ی پیام داستان که همان دست یابی به هویت خویشتن است, به پایان می‌رسد. در قسمت نقد فمینیستی رمان, بعد از ارائه‌ی برخی از مولفه‌های این نوع از نقد, از جمله مردسالاری, پدرسالاری, تعدد زوجات, استقلال مالی زنان و... به تحلیل رمان مورد نظر بر اساس این مولفه‌ها پرداخته شده است. اما در بخش پایانی این فصل که مربوط به نوع رمان است, بعد از ارائه‌ی مختصری از تعریف و تاریخچه‌ی پست مدرنیسم,به بررسی این رمان بر اساس تکنیک‌های این نوع ادبی از جمله عدم قطعیت, جریان سیال ذهن, بی نظمی زمانی و ... پرداخته شده است. فصل چهارم نیز شامل نتیجه گیری, پیشنهادها و فهرست منابع است. که در آن نتیجه‌ی حاصل از نقد و تحلیل رمان مورد نظر به صورت خلاصه بیان شده است و در نهایت با ارائه‌ی فهرست منابع به پایان می‌رسد.